PALUBA

http://www.youtube.com/watch?v=AaXt8Oz9H4U

Nije direktno vezano za ovaj topic, ali je vredno diskusije:

obratite pažnju na orla iznad natpisa LUCE - skoro je identičan kao aktuelni logo Montenegro airlinesa.

Kada je pre nekoliko godina bio javni konkurs za izradu znaka Montenegro airlinesa - neko je jednostavno prekopirao gore pomenutog orla, malo ga obradio i modernizovao i osvojio glavnu nagradu!

Šta mislite o tome?

Dobro primijećeno, sigurno je iskorišten orao iznad natpisa LUCE.[attachment=1][attachment=2][attachment=3]

bilo je čak i neke priče o tužbi, ali se odustalo...

https://youtu.be/kd5meoQo3as

Gledam ovaj video i razmišljam: zaista je za ne verovati da u tadašnje doba, upotrebom analognih računara u koji su se podaci ubacivali sa relativnom kašnjenjem, ručno, na zapoved komadira, mogli pogoditi protivnički brod.

Zamislite situaciju: brod gađač plovi brzinom od preko 20 čv, protivnik takođe (pod nekim uglom u odnosu na gađač, tako da se konstantno menjaju obe ključne veličine za pogađanje - bočno pomeranje cilja i veličina izmene rastojanja cilja), brod se ljulja i valja, vetar duva - pa ipak su postizali pogodke na udaljenostima i preko 20 km, bez samonavodećih projektila.

Prosto neverovatno!  :marinero

Ти даљиномери и аналогни рачунари били су веома сложени апарати за оно време. Важна је била добра оптика, обучене посаде, добри математичари. Узимало се у обзир ваљање и посртање брода, ветар, претицање, растурање пада пројектила и свашта нешто, што ја не разумем нарочито. На преко 20км је вероватноћа поготка била веома мала, вероватно око 1% или мања. Највећа практично забележена даљина поготка је кад је Шарнхорст погодио Глоријеса на 27,5км!

Ima još tako dalekih pogodaka (citirano iz Wiki):

Warspite arrived safely in Alexandria before Italy entered the war on 10 June 1940. Admiral Cunningham took the fleet to sea on 7 July to meet two convoys travelling from Malta to Alexandria, knowing that part of the Italian fleet was escorting its own convoy to Tripoli. Cunningham hoped to draw the Regia Marina into battle by sailing towards the "toe" of Italy to cut them off from their base at Taranto.[53] The two fleets eventually met 30 miles from Punta Stilo at the Battle of Calabria on 9 July 1940. Initially the Allied cruisers, armed with 6-inch guns, were outranged by the 8-inch guns of their heavier Italian counterparts and disengaged. Seeing that they were under pressure, Cunningham took Warspite ahead to assist his cruisers. The Italian cruisers turned away under a smoke screen while the battleships Giulio Cesare and Conte di Cavour closed on Warspite before Malaya and Royal Sovereign could catch up. During the battle Warspite achieved one of the longest range gunnery hits from a moving ship to a moving target in history, hitting Giulio Cesare at a range of approximately 24 km (26,000 yd),[54] the other being a shot from Scharnhorst which hit Glorious at approximately the same distance in June 1940.[55] The shell pierced Giulio Cesare's rear funnel and detonated inside it, blowing out a hole nearly 6.1 meters (20 ft) across, while fragments started several fires and their smoke was drawn into the boiler rooms, forcing four boilers off-line as their operators could not breathe which reduced the ship's speed to 18 knots (33 km/h; 21 mph). Uncertain how severe the damage was, Campioni ordered his battleships to turn away in the face of superior British numbers and they successfully disengaged behind a smoke screen laid by Italian destroyers. The destroyers and cruisers on both sides continued shooting for half an hour, but with Malaya and Royal Sovereign coming into range the Italian fleet disengaged. Over 125 aircraft of the Regia Aeronautica attacked the ships over the next three hours, but caused no damage.[56] Warspite returned to Alexandria on 13 July.

Oba broda (Warspite i Schanchorst) su vec imali radare in analogne racunare spregnute s radarima.
Bio sam na BB-60 Alabama. Prostorija s racunarima je vece od turbinskih odsjeka u strojarnici.
Zato su u svim sukobima americkih bojnih brodova protiv japanskih, ameri ostvarivali puno vise pogodaka.

Respektabilna je daljina sa koje je ostvaren pogodan, ali još je respektabilnije da su oba broda bila u pokretu: i gađač i cilj!
Granata na udaljenost od 20 i više km leti nekoliko minuta, tako da od napuštanja cevi do pogotka u cilj mnogi vanjski faktori deluju na nju a uslovi u atmosferi se trenutačno menjaju. Osim toga, cilj ima dovoljno vremen da promeni brzinu i kurs - i početni elementi za gađanje već nisu validni.

Bez obzira na svu gomilu analognih računara i optičkih daljinomera - pogoci na tim daljinama mogu se smatrati čistom slučajnošću, čistom srećom!

MB 120 mm na 1km sa 5 barutnim punjenjem (max visina leta granate 3 i nešto km) leti malo preko 50 sekundi.

MB mina ima na ušču cevi max oko 300 m/s dok ima granata 155 mm sa max puznjenjem oko 900 m/s. Brodski topovi 16" imali su max  V0 granate oko 780 m/s. Ove vrednosti su poprilično labave, ali se dobija osečaj za vreme leta i slično.

381mm topovi sa italijanskih BB klase Littorio imali su sa punim borbenim punjenjem baruta V0 i do 850m/s, ali zato kratak vek košuljice cevi  i veliko rasturanje. Sličnu V0 imali su i vrlo kvalitetni nemački topovi 283mm. Pri toj brzini imali su vrlo razantnu, položenu putanju, veliku probojnost vertikalnog oklopa, ali vrlo slabu probojnost palube čak i na velikim udaljenostima, zbog malog upadnog ugla. Na kojoj visini je moglo biti teme putanje ovih topova, nemam podataka. 16in. Mk.7 sa Iowa imali su V0 701-760m/s i odlično usklađeni odnos probojnosti vertikalnog i horizontalnog oklopa.

Vraćam se na moju prethodnu misao: pogodak pokretnog cilja na tako velikim udaljenostima, sa gađača koji je u pokretu, jeste čista slučajnost!
Pogodak stacionarnog cilja, nije nikakav problem ako se imaju u vidu i proračunaju svi elementi koji utiču na granatu tokom leta.

Ali, pošto granati treba nekoliko minuta od napuštanja cevi do udara u cilj, početni elementi gađanja gube značaj, pošto se ne može predvideti bilo kakav manevar cilja.

Čak i sa samonavođenjem, pogodak cilja koji maevriše, na velikim udaljenostima, nije 100% siguran.

Postoji tu još nešto, što bi eventualno moglo uticati na veću verovatnoću pogotka, a to je da se u artiljerijskom dvoboju brodovi moraju kretati prema određenim pravilima, pošto su istovremeno oba broda i gađači i ciljevi.
U tadašnje vreme, analognim računarima, sa ručnim unosom podataka trebalo je dosta vremena da proračunaju i pošalju elemente za gađanje na topove. Za to vreme brod gađač se morao držati određenog kursa i brzine - inače od pogotka nema ništa. To je protivnik koristio, pa ko je bio uvežbaniji, modao je nešto i pogoditi.

No, udaljili smo se od teme!

Ja jos uvek mislim da je vreme za pripremu elemenata gadzanja sa brojem ispaljenih granata drasticno smanjuje. Let granate je nor minuta.  A ni brod nije bas nesto sto se okrene na 2 kvadrata. Jeste tesko pogoditi ali daleko od toga da nije nemoguce.
Postoje i procene koliko granata se mora ispaliti da se pogodi tockasti cilj.

Možda vam ovo bude interesantno. U bitci kod Jitlanda Britanci su ispalili 4.538 zrna velikog kalibra i postigli 100 pogodaka ( cca 2,2%), a Nemci 3.497 zrna i postigli 119 pogodaka ( cca 3,4%).

Mrzi me da sada tražim podatke, ali Italijanski BB u WWII teško da su postigli ijedan značajan pogodak teških granata. Bili su relativno loše obučenih posada, a granate su pravljene sa veoma velikom tolerancijom - prosto su bile loše, kvalitet baruta u punjenjima je varirao i bio različitih performansi od partije do partije. Optika daljinomera Galileo smatrana je adekvatnom. Amerikanci su ipak imali daleko bolju kontrolu u proizvodnji granata i punjenja, mehanizmi daljinomera bili su veoma napredni, a od 1942/3 korišćen je i radar za upravljanje vatrom.

Udaljenost bojnih brodova u tom boju je u proseku bila između 10 - 15 km. Bilo je mnogo brodova i velka koncentracija vatre, tako da se morao postići koji pogodak: i ćorava koka nađe zrno.

Činjenica je da postoje pravila gađanja, koja određuju pod kojim uslovima, koliko granata treba ispaliti da bi se cilj pogodio sa određenom verovatnoćom.

Tako nešto postoji i kod raketa sa samonavođenjem: daljina, tip cilja (razarač, krstarica, nebranjeni brod), meteo uslovi - sve to utiče koliko raketa se ispljauje u plotunu da bi se postigao pogodak sa velikom verovatnoćom.

  Upravo gledam :
 
  https://www.youtube.com/watch?v=XjGrRFm6w5s
 
  Može u temu?

Verovatno pričaju o potapanju bojnog broda Roma, nakon kapitulacije Italije, od strane Nemačke avijacije....

ali ja ništa ne razumem.  ???

  Odgledao , ništa razumeo nisam . Istog sam utiska . Potapanje " Rome"

https://youtu.be/qDa9hpkxCbw

Regia Marina tokom DSR-a:

https://youtu.be/np73fWCDnfg

https://youtu.be/TTiUjfO4Wdw