PALUBA

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]

 Uništeni i zarobljeni u aprilskom ratu

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]

Pozdrav,

Renault FT-17 bio je prvi tenk koji se pojavio u Srbiji tj. KSHS, i to u sastavu francuske 301. tenkovske čete pridodate tzv. intervencionističkim trupama Antante, koje su bile određene za napad na novoformiranu Mađarsku Republiku koja je imala teritorijalne razmirice sa Rumunijom. Kako je Rumunska vojska sama ugušila mađarsku revoluciju pre nego što su francuske i druge savezničke trupe bile spremne za napad, francuska 301. tenkovska četa sa tenkovima Renault FT-17 prekomandovana je u Novi Sad. U jesen 1919. Mađarska armija je rasformirana, tako da su i savezničke trupe iz KSHS povučene, pa su i francuske oklopne jedinice najvećim delom vraćene u Francusku, a jedan mali deo je predislociran u Bugarsku i Tursku. Iako su tada Francuzi ostavili deo svog vojnog arsenala KSHS, u tom paketu opreme nisu bili tenkovi. Međutim, 1920. francuske trupe u Bugarskoj su KSHS poslale 8 tenkova Tipa Renault FT-17, i to 5 naoružanih mitraljezima "Hotchiks" 8mm i 3 naoružana topovima SA-18 37mm. Bili su to prvi tenkovi u sastavu Vojske Kraljevine SHS.

1924. godine odobren je zajam od 300 miliona franaka za nabavku vojne opreme za Jugoslovensku vojsku, u sklopu koga je u Francuskoj kupljen još 21 tenk Renault FT-17, ali ih je ukupno, do 1931. ostalo svega 10 u upotrebi. Ovi tenkovi bili su u sastavu tenkovske čete u Kragujevcu, ali su 1931. prebačeni u Kalinovik, gde su bili u sastavu pešadijske i artiljerijske škole. Već tada, FT-17 su bili u jako lošem stanju, bez rezervnih delova (najveće probleme stvarale su istrošene gusenice). Tek 1935. iz francuske vojne pomoći, dobijeno je još 20 polovnih tenkova, mada neki izvori navode i isporuku iz 1930. To su bili usavršeni modeli Renault-Kegerss, u Jugoslovenskoj vojsci označeni kao M-28. Renault-Kegerss (M-28) imao je unapređen hodni deo (4 para malih točkova i jedan valjak za nošenje gusenica, kao i gusenice obložene gumom i ojačane čeličnim elementima). Zahvaljujući ovome, brzina M-28 na dobrom putu, bila je gotovo dvostruko veća od starije varijante FT-17.

1936. formira se bataljon bornih kola pod direktnom komandom GŠ u Beogradu. Bataljon je bio organizovan po trojnom sistemu - 3 čete od po 3 voda i 3 tenka u svkom vodu. Svaka četa imala je po jedno vozilo u rezervi. To je ukupno bilo 48 tenkova FT-17 i M-28. Do nabavke savremenijih tenkova Renault R-35 (1940.) bataljon je imao samo jednu popunjenu četu koja je korištena za obuku, dok su druge 2 čete bile u rezervi.

Svi jugoslovenski tenkovi FT-17 i M-28 su ili uništeni ili zarobljeni u Aprilskom ratu. Tokom II sv. rata tenk Renault FT-17 i njegova unapređena varijante M-28 imali su zanemarljivu borbenu vrednost. Zarobljene primerke, Nemci su koristili za zaštite aerodroma, protivpartizanske akcije i razne nadogradnje. Kratko su se zadržali u upotrebi.

Tenk M-28 Renault Kegerss, Jugoslovenske vojske, naoružan topom 37mm:

[attachment=1]

Potporučnik tenkovskih jedinica Jugoslovenske Vojske u letnjoj uniformi i sa dolamom, ispred tenka M-28, naoružanog mitraljezom. Ovo je jedinstvena slika tenka M-28 sa kamuflažnom šemom male Antante (zbirka Danka Čanka):

[attachment=2]

Zarobljeni jugoslovenski tenk Renault FT-17, u sastavu nemačkog Beute-Panzerkampfwagenzunge okupacionih snaga u Srbiji 1941. godine:

[attachment=3]

Fotografije i slike iz knjige "Elitni vidovi jugoslovenske vojske u Aprilskom ratu", aut. D.Babac

Mene inače oduševljava sistem označavanja pripadnosti tenkova FT-17, i ostalih, određenoj jednici:

[attachment=1]

... da pridodam:

Tenkovi FT-17 i M-28 u Aprilskom ratu uzeli su aktivno učešće u sklopu samostalne tenkovske čete u južnoj Srbiji, gde su se hrabro suprostavili nemačkoj SS mehanizovanoj diviziji Leibstandarte Adolf Hitler, kao i 2. i 9. Panzer diviziji. Jedan vod branio je Starcin na bugarskoj granici i bio je uništen u napadima Luftvafe-a. Jedan vod je uništen u blizini Skoplja bez borbe, a jedan je uspeo da se prebaci u Grčku. Tokom noći između 6. i 7. aprila, u rejon sela Kosturnik, za predstojeći kontranapd iz Skoplja, pristigao je i jedan vod tenkova Renault. U žestokim borbama narednog dana cela jednica je uništena, što je omogućilo nemačkim snagama da izbiju na Vardar.

Jugoslovenski tenk Renault M-28 uništen u Aprilskom ratu:

[attachment=1]

Posle 17. aprila 1941. nemačka vrhovna komanda je u Srbiji formirala 6 nezavisnih tenkovskih vodova (Beute-Panzerkampfwagenzunge), naoružanih tenkovima FT-17 i M-28 (5 tenkova u svakom vodu). Pored toga, krajem jula 1941. formirana je Oklopna četa za specijalne namene (Pz.Kp.z.b.V.12) od 5 vodova (štab i 4 oklopna voda) sa 25 tenkova Renault R-35, delimično popunjene zarobljenim Jugoslovenskim tenkovima R-35, a većim delom istim tenkovima zaplenjenim u Francuskoj. Štab čete i glavnina bili su locirani u Beogradu, a jedna operativna grupa nalazila se u Kragujevcu. Četa je aktivno učestvovala u sukobima sa četnicima i partizanima tokom leta/jeseni 1941. uz velike gubitke, uglavnom zbog učestanih tehničkih kvarova (oko 70% gubitaka).

Reno FT-17 danas, u Vojnom muzeju na Kalemegdanu

[attachment=1]
[attachment=2]

Nije jugoslovenski, al' je FT-17; naime, u svetu postoji još samo jedan sačuani primerak FT-17 u voznom stanju, i to sa oroginalnim motorom, onaj iz muzeja tenkova u Saumuru, u Francuskoj. Video:

http://www.youtube.com/watch?v=iU8HGs_GrRw

Svaka čast zastavniče na videu, kako je lepo videti šklopocije u "akciji".

[attachment=1]

Levo je Reno M 28 a desno je Reno FT 17.

фотографија агенције Ројтерс о демонстрацијама у Београду 27. марта (предња и задња страна са потписом)

[attachment=1]

[attachment=2]

Renoi M 28 na paradi nakon manevara 1940. godine. Prvi put vidim ovu sliku. Moram da priznam da odavno nisam video novu fotografiju tenkova Reno M 28 ali evo je. Svaka čast.

Rec je o paradi posle dodele novih pukovskih (jugoslovenskih) zastava 6.septembra 1930.na Banjici.
Tada je prodefilovalo deset tenkova Reno-Kegres, a ova fotografija je snimljena sa bine gde su bile zvanice. Defile trupa je snimljen sa druge strane pa zato ova fotografija deluje potpuno novo.
Boza

Prema položaju kupola pre su zvanice bile sa one druge strane, ne verujem da bi zvanicama okrenuli z...u.

Dakle, nije rec o polozaju "z...ce" , nego o tome kad je fotografija slikana,a to je 6. septembra 1930. a ne posle manevra 1940.
Odnosno, da je vecina pozantih fotografija defilea trupa tog dana 1930, a na kojima se vide tenkovi, slikana tako da vojska i tehnika defiluju s leva na desno, a na ovoj fotografiji je obrnuto.

jos nekoliko fotografija (nazive nisam mijenjao radi rezolucije fotografija)

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]

[attachment=1]
[attachment=2]
varijanta sa mitraljezom

[attachment=3]


vec vidjena
[attachment=4]

[attachment=1]

Nije bitno zbog "z....a" već zato što tenkovi voze uz pozdrav na desno zato što su tamo oficiri koje pozdravljaju. Fotografija i ako je nimljena septembra 1930. godine ne spada u grupu sa ostalim poznatim fotgrafijam sa predaje zastave čak nisam siguran (po pozadini iza oficira) da je snimljena baš na istom mestu gde i ostale fotografije. Na bini je stajao kralj Aca sa ostalim najvišim državnim i vojnim vrhom i nema šanse da tenkovi pozdravljaju nekog sa suprotne strane. Sa druge strane, potpuno si u pravu da bi ovo trebalo da bude septembar 1930. godine jer koliko ja znam slične parade sa tenkovima Reno M 28 su održane samo nekoliko puta, potpuno interno u Kalinoviku a ovo sigurno nije Kalinovik. ja sam napisao da su fotografije snimljene 1940. godine zato šta tako piše na poleđini Rojtersove fotografije - ali to me ne opravdava. Pošteno rečeno ja sam mnogo više gledao u hodni deo tenkova jer je ovo prvi put da vidim istovremeno četiri Renoa M 28 sa potpuno istim hodnim delom i to originalnim M 28. Znači da su ovi tenkovi direktno prepravljeni sa Renoa FT 17 a ne indirektno iz M 24/25, M 25/26 ili M 26/27. Kod oviih indirektno prepravljenih se razlikuje hodni deo u detaljima a mi imamo sve ove varijante koje su pre isporuke nama dovedene na standard M 28. Ali me i to ne opravda. Ipak, premda je fotografija zaista verovatno snimljena povodom predaja zastava zbog svega napred rečenog ne verujem da je snimljena tokom sama proslave već ili pre (kao neka vrsta probe) ili nakon proslave kada su zvanice otišle (ako uzmemo pozadinu iza oficira nisam siguran ni da li je isto mesto).

U ostalom, tenkovi imaju i staro taktičko označavanje koje promenjeno nakon formiranja Oklopnog bataljona premda ovi tenkovi, suprotno opšte rasprostranjenog mišljenja, nisu ušli u njegov sastav već su činili posebnu četu van njegovog formacijskog sastava. Tek kada su došli tenkovi Reno R-35 i pošto je formiran još jedan oklopni bataljon i tenkovi M 28 su ušli u formacijski sastav oklopnog bataljona.

A da i još nešto, kad sam već započeo temu o Renou M 28. Nije samo jedan imao maskirnu šemu, po fotografijama bar još dva imaju istu šemu u Aprilskom ratu.

Zeljko mi je poslao stranicu sa FT-17

http://anonymous-generaltopics.blogspot.com/search/label/Renault%20FT-17

(vjerojatno je slucajnost da jedan od prikazanih tenkova (iz rova)  ima oznaku slicnu oznaci 2. voda)

Ovo je poznata fotografija M 28, imam i ja jednu kopiju, doduše u slabijem kvalitetu.

[attachment=1]


Ova druga sa 2 primerka M 28 (i muški i ženski tip) je snimljena istom prilikom.

[attachment=2]

[attachment=1]

Crtež iz tenka Reno M 28 iz ruske literature. Rusi uzeli kao osnovu moj crtež i zadržali gotovo sve greške iz mog crteža (premda ne bitne) osim gusenica koje su znatno tačnije iscrtali. Međutim, sam crtež je tehnički mnoooo..go bolje urađen od mog, što jes' jes'. Svaka im čast. :klap

[attachment=1]
from ebay
Bulgarian soldiers with M28, no doubt about yugoslav origin.

[attachment=2]

[attachment=3]
from ebay
Yugoslav seriel numbers are visible

[attachment=1]
M28

[attachment=1]
FT17

април 1941

[attachment=1]

[attachment=2]

[attachment=3]

Malo da osvežimo temu ...

Fotografija ljudstva čete naoružane sa tenkovima tipa FT-17, snimljeno gotovo sigurno u Sarajevu. Kažem gotovo sigurno, jer na pozadini fotografije ne postoji nikakav podatak, ali po ostalim poznatim slikama istog okruženja odgovara toj lokaciji.


[attachment=1]


Uvećani detalj niza tenkova, sa iste fotografije. Raspoznaje se šest sa topom, jedan sa mitraljezom i četri bez naoružanja.

[attachment=2]

Reno FT-17 sa brojem 56114-1674. Snimljeno u Sarajevu sredinom 1930-tih.


[attachment=1]

M28
[attachment=1]
from ebay

[attachment=1]

Da se malo osveži tema.


[attachment=1]

Fotografija jednog našeg uništenog tenka M-28...

[attachment=1]

Neki "ženski" Renoi se kotrljaju Beogradom...

[attachment=1]

Snimljeno na Slaviji. U pozadini se vidi zgrada Sanatorijuma Slavija, današnji McDonald's na Slaviji.

Evo i fotografije onih deset Kegresa sa defilea 6. septembra 1930. godine povodom osvećenja i podjele novih pukovskih zastava...

[attachment=1]

Da, vidi se ko dobro poznaje Beograd. Uzgred, Dread, pre nedelju dana sam Ti poslao personal message.

Izvini, nisam video. Ostalo je zatrpano u gomili drugih poruka na prethodnoj strani. Odgovorio  ;)

Kalinovik 1935. godina

Malo o razvoju ovog čuda, iz H.V. br. 48, 93. g.

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
poz.

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]

LPB

Od nekuda je ovaj FT-17 dosao i do Sormova - prilazem samo radi dojma skucenosti vozacevog mjesta.
[attachment=1]

-FT-17
-Unutrašnjost kupole na desnoj strani se vidi ležište za granate

Predstavljanje u Alipašinom mostu

koje godine snimljene ove fotografije?

Na žalost ja nemam podatke o nastanku tih fotografija.

Raspjevani tenkisti...

[attachment=1]


Sa Politikinog zabavnika (http://politikin-zabavnik.rs/pz/index.php)

Ima još...

[attachment=1]

Renault FT & M28
[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]

Ovo bi mogao biti jugoslovenski FT u aprilskom ratu? Po broju bi trebalo da odgovara, drugih podataka nema.


[attachment=1]

Nisu naši ali su iz Francuskog muzeja i u koloru su bili ovakvi.

Šlem je bio i kod nas i kod njih isti.

Pre nekoliko godina sam skinuo od negde ovu fotku, više se i ne sećam odakle. Naravno, nemam nikakav prateći podatak.

Po oznakama (druga četa, treći vod) i po broju (73201?) na tenku, ovo bi takođe mogao da bude jedan od jugoslovenskih FT? Čini se, neko od posade je i stradao u tenku, vide se ruke (poginulog?) na vratima kupole.


[attachment=3]

[attachment=1]

[attachment=2]

[attachment=4]

Prostor je klaustrofobican.....
http://www.youtube.com/watch?v=mPkMn158Fwo

Dreadnought, Jugoslovenski Reno nisu imali taktickih oznaka francuskog tipa. Verovatno, bas je francuski tenk sa poginulim posadom (ili samo komandirom)

Raso, hvala za postavu.....

Tako sam i mislio. Zato sam i postavio to kao upit, jer sam na netu viđao fotografije francuskih FT sa ovakvim oznakama.

Te oznake su objavljene u tekstu Nebojše Đokića (ovde na Palubi @Deligrad) u magazinu "Oružje" koji je izlazio pre više od 20 godina. Ja nemam te magazine, i ne sećam se više tačno kako su ove oznake tamo potpisane i da li se u tekstu pominje gde su bile u upotrebi, tako da sam hteo to da rasčistim. Ako neko ima taj broj "Oružja", mogao bi da proveri.

Samo se na jednoj slici pojavljuje Reno FT sa oznakom "pik" gde je pokazan radi poređenja sa japanskim OT-SU i italijanskim Fiat-3000, a tekst je inače o tenkovima razvijenim iz FT-17.

стиже скениран чланак ;) ако је то тај чланак јер не одговара аутор ::)

наставак...

имам и за р 35 па ако треба...  ;)

Hvala za info Zaslon. Koliko se sećam, znam da je bio u "Oružju" i Đokićev tekst (članak) o FT-17 u Jugoslaviji, samo nisam siguran da li je bio u istom broju kao i ovaj o kome govoriš. Verovatno su dva teksta u pitanju, pa sam ja to izgleda pomešao.



Nije to taj članak, ali nema veze, ovaj Radunov nismo imali do sada na Palubi. A tekst o R-35, može u temu u R-35 (https://www.paluba.info/smf/index.php/topic,4202.0.html), ako nije bio do sada.

Postavicu pitanje ovde ali se odnose i na tenkove Reno M28.

Kako Dušan Babac navodi u jednoj od svojih knjiga u junačkom otporu na granici sa Bugarskom i u Makedoniji je učestvovala tenkovska četa sastavljena od svih tada opertivnih M17 i M28.
Jedan vod je zarobljen kod Skoplja bez borbe a jedan je uspeo da prebegne u Grčku.
Bilo je i nekih gubitaka.

Zna li iko koji tenkovi su bili u tom vodu i kakva je bila njihova dalja sudbina tokom rata?

проверићу касније све бројеве, бар њих нема много (на жалост) ако нађем још шта окачићу. као и за р35

Velika oznaka brojevima, u nemackoj upotrebi.

[attachment=1]

[attachment=1]


Rašo, evo ti ovi isti raspjevani tenkisti na ovoj mojoj fotografiji koja je objavljena kod Bojana u knjizi "Borna kola jugoslovenske vojske 1918-1941". Pretpostavljam da smo i ja i onaj ko je postavio fotku na Politikin zabavnik (http://politikin-zabavnik.rs/pz/index.php) kupovali u istoj "radnji"  :)

[attachment=2]

I evo kako izgleda original fotka.

[attachment=3]

Fantastično, Dred!

A evo i šta na Politikinom zabavniku (http://www.politikin-zabavnik.rs/pz/) piše o ovim muzikalnim tenkistima na Renou:

Par fotografija sa e-bay aukcija.

Na prvoj je jedan napušteni M-28, dok na drugoj imamo u prvom planu jedan FT-17, iza njega jedan M-28 a iza njega se nazire kupola još jednog tenka. Snimci su, po svemu sudeći, iz Aprilskog rata ili neposredno iza njega.


[attachment=1]

[attachment=2]

Još jedna sa F-17 iz istog izvora.


[attachment=1]

Opet jedna, ovog puta sa Limundo (http://www.limundo.com) aukcija. Slika za uspomenu ispred dva FT-17, verovatno sredinom 30-tih.


[attachment=1]

Već postavio Raša, samo je ova u malo većoj rezoluciji.

[attachment=1]

Ova nije bila do sada. Parada povodom zamene starih pukovskih zastava 1930 godine.

[attachment=2]

Још један домаћи Рено...

[attachment=1]

[attachment=1]
[attachment=2]

[attachment=1]

[attachment=1]

Jedan presek odozgo.

[attachment=1]

[attachment=1]
left to right
AMD White Laffly, Renault FT, tractor(?), Saurer RR7, Renault FT, AMD White Laffly & Skoda T32.

[attachment=1]
[attachment=2]

Još jedna foka FT-17 sa poligona.

[attachment=1]

[attachment=1]

Vridi li ovaj?

FT Kegresse, sa usavršenim ogibljenjem.

Узгред, обйавльен мой чланак "Настанак српског оклопа" у задньем бройу руског часописа "М-Хобби". Ауторски назив био "Оклоп Србийе, КСХС, Кр. Йугославийе - 1918 - 1937." али уредник Николай Поликарпов поставио свой, више литературни

Fotografija iz lota 11. oklopne divizije (eBay)

[attachment=1]

[attachment=2]

[attachment=1]

Još tri sa našim Renoima u nemačkim rukama.

[attachment=1]

[attachment=2]

[attachment=3]

Na drugoj fotografiji (od ove tri koje si postavio ft-17 133 02.jpg) iza tenka sa brojem 133 na vozu se vidi još jedan FT-17. I ovaj br. 133 je verovatno sišao sa istog voza.

Tenkovi FT-17 su bili ukrcavani na pomoćne oklopne vozove ili na transportne kompozicije, tj. vozovima su dodavani vagoni sa ukrcanim tenkovima FT-17 (uglavnom po jedan vagon na čelu i kraju kompozicije). Po potrebi su silazili sa vagona i progonili ustaničke snage u sadejstvu sa ukrcanim nemačkim vojnim personalom kada su vozovi bili napadani, ili u toku protivustaničkih akcija.

Baš dobre fotografije!

[attachment=1]

Nisu baš sa ovih prostora, ali po meni zanimljivo.


pretovar dva FT-17
[attachment=1]

Na testiranjima Renault FT Kegresse-Hinstin M24/25

[attachment=2]
[attachment=3]

Na zadnjoj fotografiji je britanska Matilda I u zimu 1939/40 u Francuskoj.

https://en.wikipedia.org/wiki/Matilda_I_(tank)

Hvala, obe slike našao pod imenom "testiranje Renault FT Kegresse-Hinstin M24/25"

;)

Božo, da ova zadnja nije Matilda Mk1?

[attachment=1]

Kapetan mr. Dalibor Denda istrazivac saradnik

 Institut za strategijska istrazivanja, Beograd

Jedinice iz sastava Prvog bataljona bornih kola u Aprilskom ratu


 .....Prvim bataljonom komandovao je major Stanimir Mišić, oficir koji nije prošao stručnu obuku u inostranstvu za komandanta tenkovskih jedinica. Sa otpočinjanjem rata, 6. aprila ujutru, mobilizacijskim naređenjem bilo je predviđeno da se svi delovi Prvog bataljona bornih kola (osim Prve čete) prikupe kod Velike Plane. Štab i pomoćna četa iz Beograda, zbog bombardovanja, otišli su u Veliku Planu bez tenkova. Zbog prodora nemačkih trupa u pravcu Niša, Vrhovna komanda je sa G. br. 57 od 8. aprila uveče naredila komandantu Šeste armije da odmah železnicom uputi Prvi tenkovski bataljon iz Miloševca u Vladičin Han, kao pomoć Petoj armiji. Iz jednog izveštaja komandanta pozadine Vrhovne komande saznalo se, međutim, da se Prvi tenkovski bataljon nije ni sakupio kod Miloševca. Štab i pomoćna četa čekali su u Velikoj Plani dolazak ostalih četa. Kako se do 9. aprila nije pojavila nijedna od njih ljudstvo iz štaba i pomoćne čete krenulo je u povlačenje ka Bosni. U Užicu su naišli na Nemce i tu su se predali.
 .....Druga tenkovska četa, stacionirana u Zagrebu, nije ni izašla iz kasarne. Tu je samo sačekala ulazak Nemaca i predala se. Kako se radilo o zastarelim tenkovima, Nemci su ih predali ustašama.
 .....Treća četa Prvog bataljona bornih kola, stacionirana u Sarajevu, upućena je vozom u rejon Aranđelovca gde je 9. aprila iskrcana i upućena na položaj blizu Orašca, u sastav Unske divizije. Vrhovna komanda sa O. br. 111 izdala je naređenje komandantu Šeste armije da što više snaga uputi na jug, ka Bagrdanskom tesnacu, radi odbrane pravca ka Kragujevcu i da prikupi armiju radi odbrane na liniji Dunav - Grocka - Varovnica - Mladenovac - Aranđelovac, naslanjajući se na planinu Rudnik, a kao pojačanje mu je stavljena na raspolaganje Unska divizija. Trećeg dana po dolasku na položaj u blizini Orašca, tenkovska četa dobila je zadatak da izvrši marš noću preko Aranđelovca u pravcu Lazarevca, gde je trebalo da štiti odstupanje jednog gardijskog puka. Četa nije naišla na delove puka. U zoru se našla u podnožju planine Rudnik, bez goriva. Komandir čete je obavešten u komandi divizije da su Nemci zaposeli cisterne sa gorivom u Brđanskoj klisuri. Pošto su tenkovi bez goriva bili neupotrebljivi, komandant divizije naredio je da se onesposobe, a ljudstvo vrati u Sarajevo. Sa tenkovskih topova skinuti su zatvarači i bačeni u nabujali potok, demontirani su i mitraljezi, a ljudstvo je sa lakim naoružanjem ukrcano u kamione i krenulo prema Sarajevu, u svoju matičnu komandu. Kada su stigli u blizinu Užičke Požege, komandir je skupio ljudstvo i izjavio da svaki može poneti svoje oružje i ići u svoj rodni kraj, jer je nemoguće i nesigurno ići za Sarajevo. Tako se Treća četa Prvog bataljona bornih kola raspršila, a da nije ni stupila u kontakt sa neprijateljem.
 .....Po planu komande Treće armije, Prva četa Prvog bataljona bornih kola trebalo je da uđe u sastav Šumadijske divizije u Strumičkom polju. Šumadijska divizija bila je na strumičkom pravcu gotovo sasvim razbijena kada je četa, u noći 6/7. aprila 1941. godine, utovarena na železničke vagone u Skoplju. Ujutro 7. aprila četa se iskrcala na železničkoj stanici Strumica kod Udova, do 9 sati izvršila je marš do sela Pirova, a oko 10 sati posela položaj na Strelištu (t. 245), severno od komunikacije Valdanovo - Udovo. Zbog kvara, jedan tenk nije stigao na položaj - ostao je na putu. Oko 13 sati naišli su izviđački delovi nemačke SS divizije Adolf Hitler putem od Valdanova. U to vreme preostale snage Šumadijske divizije bile su odbačene na okolna brda i jedina prepreka na putu prema Đevđeliji bila je jugoslovenska tenkovska četa. Komandir čete naredio je da niko ne otvara vatru u slučaju nailaska nemačkih snaga. Jedan komandir voda suprotstavio se komandiru čete zbog te odluke. Njihovu žučnu raspravu prekinuli su neprijateljski avioni. Dok su Junkersii bombardovali položaje čete, nemačka pešadija i tenkovi su nadolazili. Bombardovanje još nije bilo ni završeno, a četa kao formacijska jedinica više nije postojala. Većina tenkova bila je uništena ili oštećena. Poneka posada tenka, čije je oružje bilo ispravno, otvarala je vatru. Topovi Pito na tenkovima FT17 bili su tako stari i slabi da nisu ni dobacivali do cilja. Topovska municija bila je takođe slaba. Tenkovske posade nisu imale sanitetski materijal da previju ranjenike, a nije bilo ni sredstava za izvlačenje oštećenih tenkova sa položaja. U povlačenju snaga sa teritorije Bregalničke divizijske oblasti, koje je potom usledilo, bila su i četiri preostala laka tenka Renault FT17 iz tenkovske čete uništene na strumičkom pravcu. U noći 7/8. aprila i 8. aprila kod sela Kremenice, zajedno sa štabovima teritorijalnih komandi Bregalničke i Vardarske divizijske oblasti, štabom operativne Bregalničke divizije, štabom glavnog rukovaoca radova br. 7 iz Štipa, nekim pozadinskim delovima štaba III armije, vazduhoplovnom grupom iz Skoplja (čiji su avioni bili uništeni na zemlji) i motorizovanom PA baterijom, to jest delovima i ljudstvom koji su imali na raspolaganju motorna vozila, grčku granicu prešla su i ova četiri tenka. Sve ove jedinice u Lerinu je pod svoju komandu stavio divizijski general Jovan Jovanović, komandant Bregalničke divizijske oblasti. Ljudstvo, naoružanje i oprema evakuisani su dalje u unutrašnjost Grčke, pravcem Vrbeni-Kožani-Greveni-Kalampaka, dok su svi preostali jugoslovenski tenkovi uništeni u Lerinu kao neupotrebljivi za borbu. Tako su svoj borbeni put završile jedinice iz sastava Prvog bataljona bornih kola.

Izvor: www.mycity-military.com

[attachment=1]

[attachment=2]

[attachment=3]

Prvi je originalni FT-17, a sledeća dva modifikacije Renault-Kegresse sa gumenim gusenicama. Poslednji je izgleda "ženski" - sa mitraljezom umesto topa.

Relja, znaš li gde su nastale ove fotke?

Prodaju se na ebay.de, i na poleđini ne piše ništa više osim "Serbien" i "(nerazumljivo) serbische tanks"...
A ovo "tanks" mi je malo čudno, pošto znamo da Nemci koriste termin "panzer" .

Hvala.

Planina u pozadini bi mogla biti Rudnik? Poznat je tenkovski boj u aprilskom ratu u okolini Ralje, kao i u blizini Ljiga. Ralja je daleko od Rudnika, ali je Ljig blizu te planine. Južnije od toga nije bilo tenkovskih sukoba. Jedina vozila koja su bila upotrebljiva u PT borbi bile su Škoda tankete Š-1-D, a njih na snimcima nema. Njihove slike su retke i uglavnom sve od njih na "Palubi" viđene.

rekao bih da je ova poslednja u Natalincima, selu kraj Aranđelovca, a da je planina u pozadini Bukulja.
Nemci su u Natalincima skladištili zaplenjenu jugoslovensku tehniku sa okolnih lokacija.

Naleteo na Google+ od "JDS NZ".

Trebao bi biti naš

[attachment=1]

Nije valjda bio ovako crven iznutra(ko oklopni bordel

Kvalitetnija fotografija.
[attachment=1]

Smotra na Banjici.

[attachment=1]

[attachment=1]

[attachment=2]

[attachment=3]

[attachment=4]

[attachment=5]

[attachment=6]

[attachment=7]

Već postavio Nox, ali ova nije "ižvrljana".

[attachment=1]

Obratite paznju na 1:30. Zanimljiv video na kojemu se vidi kako je zavrsio jedan od M28. Mozda jos uvek lezi negde zaboravljen.

https://www.youtube.com/watch?v=_hXnk-xqXLg

Tara? Koće to naći, nema šanse.  ???

poz.

  Mislim da je to ova tanketa.https://www.paluba.info/smf/index.php/topic,9130.msg480703.html#msg480703