Japanske podmornice II. svj. rata

[duje]

Japan je imao znatnu podmorničku snagu na početku drugog svjetskog rata. Uz dobro rukovanje tom flotom, moglo se očekivati da će postići značajne rezultate. Premda je početkom rata bilo postignuto nekoliko uspjeha, naročito protiv američkih nosača aviona, konačni rezultati su razočarali. Loša doktrina, pridavanjem velike pažnje napadu na ratne brodove, rezultirala je gotovo potpunim promašajem u razbijanju bilo koje od američkih invazionih flota koje su postepeno ugrožavale japanske pobjede na pacifiku. Tada su japanske podmornice bile rascjepkane, a sve to u uzaludnom pokušaju da se prebacivanjem ljudi i materijala održe japanski garnizoni. Upotrebljene za transport, podmornice su ostale bez izgleda da zaustave američko napredovanje. Premda japanske podmornice nisu ni u kojem slučaju bile najbolje na svijetu, ipak su bile dovoljno dobre da osiguraju Japanu uspješno kočenje američkog napredovanja, samo da su bile pravilnije korištene.



Tri japanske podmornice leže vezane uz američki podmornički matični brod “Proteus” poslije predaje 1945. S lijeve strane su blizankinje I-400 i I-401, najveće podmornice na svijetu u to vrijeme. Zdesna je    I-14, takođe velika podmornica, premda je bila samo 2/3 velićine I-400.

[duje]

Gotovo  sve japanske podmornice između dva svjetska rata bile su iz dva glavna tipa. Prvo su bile podmornice tipa Kaidai, pretežno od oko 1.620t nadvodne istisnine, s akcionim radijusem od više od 16.000km i s nadvodnom brzinom više od 20čv. Trebalo je da očestvuju u akcijama flote, pa im otuda tako velika površinska  brzina. Podmornice drugog tipa trebale su djelovati kao izviđačke podmornice velikog dosega, pa sui male čak veći akcioni radius i površinsku istisninu od preko 2.000t. Podmornice kasnijeg izdanja nosile su i avion. Prvi od navedenih tipova razvio se iz britanskih, njemačkih i  francuskih projekata, dočim je drugi tip bio izravno sazdan prema velikim njemačkim podvodnim krstaricama iz prvog svjetskog rata. Prva podmornica opremljena avionom (ispočetka ne baš uspješno)  bila je podmornica I-5 porinuta 1931. godine
 
• Kaidai I (I-51 class)
• Kaidai II (I-152 class)
• Kaidai IIIa (I-153 class)
• Kaidai IIIb (I-156 class)
• Kaidai IV (I-61/I-162 class)
• Kaidai V (I-165 class)
• Kaidai VIa (I-168 class)
• Kaidai VIb (I-174 class)
• Kaidai VII (I-176 class)

[duje]

Treča neobična klasa bila je I-121. Praktički slične njemačkim podmornicama U-125 iz prvog svjetskog rata, ove su podmornice bile manje i sporije nego večina ostalih japanskih podmornica sagrađenih potkraj dvadesetih godina. Godine 1940. Ove četri podmornice bile su opremljene vanjskim benzinskim rezervoarima radi snabdjevanja gorivom glavnih izviđačkih aviona flote. Izgrađene 4kom (121,122,123,124)

[duje]

Druga osebujna klasa, RO-33, sastojala se od dvije podmornice (Ro-33 i RO-34) s površinskom istisninom od 710t, koje su bile porinute 1935. i 1935. Potkraj tridesetih godina Japan je izgradio jedan uspješni  tip džepne podmornice, pa je više velikih izviđačkih podmornica bila prilagođena zadatku da ih prenose. Jedini uspjeh tih minjaturnih podmornica bilo je torpediranje britanskog bojnog brodaRamillies u luci Diego Suarez.

[duje]

Kad je rat postao neizbježnim, užurbano se izgradio jedan tip obalne podmornice, klase RO-100 (RO-100-RO-117). Od 533t površinske istisnine. One su bile namijenjene obrani japanskih predstraža blizu obale i za obranu domaćih voda, pa sui male vrlo ograničen akcioni radijus od 5.800km na površini. Japanska mornarica izgradila je samo jednu klasu podmornica srednje veličine za napad. To su bile podmornice RO-35. Bilo ih je sagrađeno osamnaest (RO-35 – RO-56) između 1941. i 1944, a gradnja daljnjih dvadeset i osam bila je strorniran 1943. Te su podmornice bile od 975t površinske istisnine, a imale su akcioni radijus od 8.50km. Američki uspjesi u uništavanju japanskih podmornica prisilili su Japance da napuste aktivno podmorničko ratovanje. Jedine podmornice sagrađene poslije ovih bile su podmornice za obalni transport, te velike podvodne krstarice, od kojih su oba tipa bila namijenjena za sasvim specijalne svrhe.

RO-100:
-Deplasman: 533/795t
-Dužina: 60,90m
-Širina: 6m
-Gaz: 3,95m
-Pogon : dizel/elektro
-Brzina: 14,2/8čv
-Naoružanje: 4x533mm torpedne cijevi, 2x25mm topovi

[duje]

Klasa I-361   (I-361 do  I-371)podmornica za snabdijevanje bila je namijenjena za najhitnije opskrbljivanje garnizona na opkoljenim otocima, u koju svrhu su mogli nositi 82t tereta, te dva desantno jurišna čamca na pražnici malog grotla iza komandnog mosta. Pri kraju rata one su bile preudešene da nose ljudska torpedo “kaiten” (budući da je bilo sačuvano mnogo japanskih podmornica).

Zadnja slika "Kaiten type 1"

[duje]

Poslije ovih došle su nešto modificiranije podmornice klase I-373, koje su mogle nositi čak 260t tereta. Podmornice oba tipa I-361 I I-373, bile su naoružane, dok je posljednji tip transportnih podmornica, klasa Ha-101  (Ha-101 do Ha-112), bio namijenjen samo za prevoz tereta, pa su pri površinskoj vožnji mogle nositi 60t tereta  4.800km daleko. Građene cu zbog jednostavnosti proizvodnje , a neke su bile dovršene samo za pet mjeseci. Gradnja svih preostalih tipova podmornica, drugačijih nego što su bile ove, kao i gradnja samoubilačkih plovnih sredstava bila je prekinuta  u martu 1945, kako bi se ubrzala gardnja onih prvih.

Ha-109

[duje]

Uprkos potrebi za velikim brojem podmornica tokom rata, Japanci su uporno nastavili graditi aspecijalizirane jedinice. Najpoznatije od tih bile su vrlo velike podmornice klase I-13 i  I-400. One iz klase I-13 bile su najveće podmornice koje je Japan  sagradio do tog vremena. S nadvodnom istisninom od 2.635t one su nosile naoružanje  od jednog 140mm i sedam 25mm topa, šest torpednih cijevi od 533mm, te dva aviona. Nadvodna brzina bila im je 16čv, a imale su ogroman acioni radijus od 21.000Nm (39.000km). Bile su naručene 1942. godine, a onda se namjeravalo prekinut gradnju zbog američkih
uspjeha protiv velikih japanskih podmornica. Međutim, admiral Yamamoto izdao je direktno naređenje da se njihova gradnja nastavi, pa su tako dvije bile dovršene 1945. godine.

I-400:
-Deplasman: 5.223/6.560t
-Duljina: 121,99m
-Širina: 11,98m
-Gaz: 7m
-Pogon: dizel/elektro
-Brzina: 18,75/6,5čv
-Topovi: 1x140mm, 10x25mm PA
-Torpedne cijevi: 8x533mm (BK 20 torepeda)
-Avioni: 3 kom (katapult)
Porinuta: 1944, Kure

I podmornice klase I-400 bile su sagrađene na izričit zahtjev admiral Yamamota. Za polovicu veće od podmornica klase I-13, u vrijeme kad su građene to su bile najveće podmornice na svijetu. Bilo je predviđeno da ispune sve projektirane zadatke  japanskih podmornica osim transporta. Njihovi avionic su trebali biti upotrebljeni za bombardiranje Panamskog kanala. Najčudnije obilježje njihova projekta bio je model njihova trupa. Da bi se dobio što manji gaz, njihov trup bio je konstruiran  poput dva usporedna cilindra. Bili su opremljeni šnorkelom, a ponekad i lažnim dimnjakom, kao maskom kad bi plovili na površini u domaćim vodama.

Posve nezavisno od ranjivosti tih velikih podmornica, angažiranje znatnih brodograđenih kapaciteta za njihovu izgradnju nije se ničim moglo opravdati, jer su ti kapaciteti bili potrebni za brodove od mnogo veće važnosti za japanski opstanak. Donekle se moglo pravdati utrošak veremena i napora kod brodova klase Yamato, jer nitko nije znao kako će brzo rat biti objavljen, ili, hoće li ga uopće biti. No gradnja podmornica klase I-13 i I-400 nije imala čak ni to opravdanje.

[duje]

Godine 1937. u Japanu je počela gradnja jedne male, eksperimentalne, posve hidrodinamičke podmornice  No-71, koja je na testu pod vodom postigla brzinu od 21,25čv. Kad su pokusi bili završeni, ta je podmornica 1940. prebačena rezakište. To je značilo prelom na projektiranju podmornica. Prema je njena povodna izdržljivost  bila ograničena, bila je vrlo blizu toga  da bude prva ronilica. Godine 1943. počela je gradnja prve podmornice iz klase I-201 ( I-201 do I-208), koje su se zasnivale na rezultatima podmornice No-71. Ove su podmornice bile preteče njemačkih podmornica XXI, a imale su podvodnu brzinu od 19čv, koju su mogle održavati 55 minuta.

[duje]

Godine 1943. i 1944, i japanska kopnena vojska dala je sagraditi više transportnih podmornica klase YU-I, ta nešto većih klase YU-1001, koje su bile građene zato da bi se mogli snabdjevati japanski garnizoni, a da se pri tom ne traži pomoć RM.

[duje]

Poslednja podvodna plovila građena u Japanu u završnoj fazi rata bio je veliki broj malih samoubilačkih podmornica, kojima je predstojao zadatak da barem uspore, ako već neće moći suzbiti očekivanu američku invaziju. Vrlo je malo tih podmornica bilo upotrebljeno u akciji.



Slika:"Kairyu", samoubilačko plovilo poslije predaje (zarobljeno)         

[duje]

Detalji  I-400

[duje]

Japan je imao znatnu podmorničku snagu na početku rata. Uz dobro rukovanje tom flotom, moglo se očekivati da će postići značajnije rezultate. Premda je početkom rata bilo postignuto  nekoliko uspjeha, naročito protiv USA nosača aviona, konačni rezultati su razočarali. Loša doktrina, pridavanje prevelike važnosti napadu na ratne brodove, rezultirala je gotovo potpunim promašajem u razbijanju bilo koje od američkih invazionih flota koje su postepeno ugrožavale japanske pobjede na Pacifiku. Tada su japanske podmornice bile rascjepkane, a  sve to u uzaludnom položaju da se prebacivanjem ljudi i materijala održe japanski garnizoni. Upotrebljene  za transport, podmornice su ostale bez izgleda da zaustave američko napredovanje. Premda japanske podmornice nisu ni u kom slučaju bile najbolje na svijetu, ipak su bile dovoljno dobre da osiguraju Japanu uspješno kočenje američkog napredovanja, samo da su bile pravilnije korištene.

[duje]

Gotovo sve japanske podmornice između dva rata bile su iz dva glavna tipa. Prvo su bile podmornice tipa Kaidai, pretežno od oko 1.620t površinskog deplasmana, s akcionim radijusom više od 16.000km i s površinskom brzinom iznad 20čv. Trebale su učestvovati u akcijama flote, pa  im otud tako velika površinska brzina. Podmornice drugog tipa trebale su djelovati kao izviđačke podmornice velikog dosega, pa su imale čak veći akcioni radijus i površinski deplasman od preko 2.000t. Podmornice kasnijeg izdanja nosile su i avion. Prvi od navedenih tipova razvio se iz britanskih, njemačkih i francuskih projekata, dočim je drugi tip bio izravno sazdan prema velikim njemačkim podvodnim krstaricama iz prvog svjetskog rata. Prva podmornica opremljena avionom (ispočetka ne baš uspješno) bila je podmornica  I-5, porinuta 1931. godine. Izgrađene su bile: Junsen I, klasa  I-1, I-2, I-3, I-4;  Junsen I modificirana, klasa I-5;  Junsen II, klasa I-6;  Junsen III, klasa I-7, I-8

Junsen I, klasa I-1, I-2, I-3, I-4
Jansen I, modificirana I-5

TT podaci I-1 i I-5

-Deplasman: 2002/2836t
-Dužina: 97.50m
-Šitina: 9,22m
-Gaz: 4,94m
-Pogon: dizel-6.000KS; električni-2.600KS, dvije elise
-Brzina: 18,8/8,1čv
-Akcioni radijus: površina  24.400 – 10čv;  zaronjena  60Nm – 3čv
-Dubina ronjena: 75m
-Posada: 75
-Naoružanje: I-1 = 6x533mm torpedo, top  2x140mm, mitraljez 1x7,7mm
                  I-5= 6x533mm torpedo, top 2x127mm, mitraljez 1x7,7mm, avion 1x Jokosuka E6Y1


 

[duje]

-Jansen II, klasa 6
-Jansen III, klasa I-7, I-8


TT podaci I-6:

-Deplasman: 1930/3110t
-Dužina: 98,5m
-Šitina: 9,06m
-Gaz: 5,31m
-Pogon: dizel – 8.000KS; elektro – 2,600KS, dvije elise
-Brzina: 20/7,5čv
-Akcioni radijus: površina 20Nm – 10čv, zaronjena 65Nm – 3čv  
-Dubina ronjena:  80m
-Posada: 80
-Naoružanje:6x533mm torpedo,top  1x127mm, mitraljez 1x13mm PA, katapult, hangar, avion Yokosuka E6Y1

TT podaci I-7, I-8:

-Deplasman: 2267/3640t  
-Dužina: 109,30m
-Širina: 9,10m
-Gaz: 5,26m
-Pogon: dizel – 11.200KS; elektro – 2.800KS
-Brzina: 23/8čv
-Akcioni radijus: površina 14.000Nm - 16čv; zaronjena 80Nm – 3čv  
-Dubina ronjena: 100m
-Posada: 100
-Naoružanje: 6x533mm torpedo, top 2x 140mm, mitraljez 2x13mm, katapult, hangar, avion Watanabe E9W1