Avion za osnovnu obuku pilota RVD-8

(1/2) > >>

Dreadnought:
RVD-8

Avion RVD-8 (polj. RWD-8) je poljski školski avion namenjen za osnovnu obuku pilota. Avion RVD-8 se po licenci pravio i u jugoslovenskoj fabrici aviona Rogožarski iz Beograda.

Grupa konstruktora aviona poljske fabrike aviona DVL (polj. DWL-Doswiadczalne Warsztaty Lotnicze) iz Varšave u sastavu Stanislav Rogalski, Stanislav Vigura i Jerži Drževiecki, koja je zajednički radila od 1927. godine a avione ove grupe konstruktora označavala se skračenicom RVD od početnih slova njihovih prezimena (RVD tj. RWD), Na konkursu vojnog vazduhoplovstva Poljske za školski avion namenjen osnovnoj obuci vojnih pilota, ova grupa je pobedila sa svojim projektom dvosedi visokokrilac RVD-8. Prototip aviona je poleteo 1933. godine.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Avion je bio visokokrilni jednokrilac sa jednim motorom, drvenom dvokrakom elisom, sa dva člana posade pilot i instruktor. Avion je bio opremljen vazduhom hlađeni linijski motor Valter Junior 4 snage 110 KS. Avion je pretežno drvene konstrukcije, trup nepravilnog pravougaonog poprečnog preseka je u celosti izrađen od drveta obložen šperom a krila su noseća konstrukcija od drveta obložena platnom, sa zaobljenim krajevima. Sa svake strane, krila su bila poduprta sa po jednom kosom trouglastom upornicom koje su se oslanjale na trup aviona u jednoj tački a druge dve oslone tačke su bila na krilu. Nosač motora kao i obloga motora su bili od metala. Stajni trap je bio fiksan, potpuno napravljen od metalnih profila.

Operativno korišćenje

Poljska fabrika DVL je od 1934 do 1938. godine proizvela ukupno 270 primeraka RVD-8 aviona. Taj avion je bio najmasovniji školski avion Poljskog vazduhoplovstva. Od 1936. godine proizvodi se varijanta opremljena za instrumentalno „slepo“ letenje. Varijanta za padobranske skokove je proizvedena 1938. godine. U toku rata izvestan broj aviona su zarobili Nemci i Rusi i nastavili da ih koriste uglavnom za trenažu i kurirsku službu. Avioni ovog tipa koji su prebegli u Litvaniju, Mađarsku i Rumuniju rekvirirani su i korišćeni sve vreme rata.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

RVD-8 u Kraljevini Jugoslaviji

Na osnovu ugovora o licenci u jugoslovenskoj fabrici aviona Rogožarski u toku marta 1935. godine, napravljeno je tri primerka aviona RVD-8 sa namerom da se avion ponudi na prodaju Vojnom Vazduhoplovstvu Kraljevine Jugoslavije. Sva tri aviona izgrađena u Rogožarskom su imali čehoslovačke motore Valter Junior 4 snage 77 kW.

Avioni su bili testirani od strane VVKJ, ali nisu zadovoljili potrebe vojnog vazduhoplovstva, te su kasnije predati Aero-klubu gde su korišćeni za obuku sportskih pilota i nosili su civilne oznake YU-PCY, YU-PCZ i YU-PDM.

Krštenje aviona RVD-8 YU-PDM "Vitez" u Novom Sadu 1935. godine
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Avion RVD-8 registracije YU-PDM je bio dodeljen oblasnom odboru Novi Sad Aero-kluba "Naša Krila" a na krštenju je dobio ime "Vitez".

Avion registracije YU-PCY je dodeljen oblasnom odboru Niš.

Avion RVD-8 registracije YU-PCZ bio je dodeljen Oblasnom Odboru aerokluba "Naša Krila" iz Skoplja (Mesni odbor Prizren), i na krštenju je dobio ime "Prizren". Ovaj avion je bio poznat i pod nazivom "Miki Maus" po tome što je sa obe strane trupa imao iscrtanog ovog junaka crtanih filmova. Nakon jedne krakse maja meseca 1939. godine, ovaj avion je bio otpisan zbog nemogućnosti popravke.

Kraksa aviona RVD-8 YU-PCZ "Prizren"
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Ostali primerci su leteli su do početka rata a dalja sudbina im je nepoznata.

TT karekteristike

Namena: Avion za osnovnu obuku pilota
Posada:   2 (učenik + instruktor)
Proizvođač: DWL iz Varšave i Rogožarski iz Beograda po licenci DWL-a
Prvi let:   1933.
Početak proizvodnje: 1935

Dimenzije

Dužina:   8,00 m
Razmah krila: 11,00 m
Visina: 2,30 m
Površina krila: 19,54 m²

Masa

Prazan:   500 kg
Normalna poletna: 748 kg

Pogon

Klipno-elisni motor Valter Junior 4I
Snaga 77 kW

Performanse

Maks. brzina na Hopt   140 km/h
Maks. brzina na H=0   170 km/h
Dolet: 500 km
Plafon leta: 4.200 m

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Literatura:

- O. Petrović, "Vojni aeroplani Kraljevine SHS/Jugoslavije (Deo II: 1931 – 1941.)", Let 3/2004. Beograd, 2004.
- Čedomir Janjić; Ognjan Petrović (2010.) Vek avijacije u Srbiji 1910-2010 225 značajnijih letilica.

Dreadnought:
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Grupa oficira Kraljevine Jugoslavije na beogradskom aerodromu pozira ispred aviona RVD-8 poljskih registarskih oznaka. Fotografija je nastala prilikom posete Poljskih vazduhoplovaca Kraljevini Jugoslaviji, verovatno 1934. godine. Tom prilikom je prezentovan i avion RVD-13.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Dreadnought:
Evo fotografije i trećeg jugoslovenskog RVD-8 aviona registracije YU-PCY.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Avion je pripadao oblasnom odboru aero-kluba "Naša krila" - Niš. Fotografija je načinjena za vreme I međunarodne vazduhoplovne izložebe, održanoj u Beogradu na starom sajmištu 1938. godine.

Dreadnought:
Čitajući novu knjigu Čedomira Krunića "Civilno vazduhoplovstvo Kraljevine Jugoslavije" - Druga knjiga, došao sam do novih saznanja o ovom avionu i o još nekim udesima i kraksama koje su se dogodile. Po tim podacima, sva tri aviona ovog tipa su doživeli udese tokom upotrebe.

Hronološki, to bi izgledalo ovako:

- Na sletanju aviona RWD-8 oblasnog odbora Novi Sad YU-PDM, "Vitez" kod Stare Kanjiže, u drugoj polovini 1936. godine, došlo je do loma leve noge stajnog trapa. Avionom je upravljao pillot Vasilije Stojanović.

- Na aeromitingu održanom 28.08.1938. godine u Beranama, avion središne uprave RWD-8 registracije YU-PCY sa pilotom Acom Stanojevićem je doživeo kraksu. Na poletanju aviona došlo je do odvajanja točka stajnog trapa, a navodno, kod ulaska u četvrti zaokret i do vitoperenja krila. U toku tvrdog sletanja pored predviđene poletno-sletne staze avion je teško oštećen. Uprkos velikom oštećenja aviona od skoro 80%, avion je kasnije uspešno popravljen i korišćen nadalje.

- Ranije pominjani udes aviona RWD-8 prizrenskog mesnog odbora registracije YU-PCZ "Prizren" (Miki Maus) je takođe opisan u knjizi. U udesu kod Preševa 14.05.1939. godine avion je gotovo potpuno uništen, tako da se odustalo od dalje popravke. Avionom u toku udesa je upravljao pilot Skopskog oblasnog odbora Milan Matić.

Uz ovaj podatak o udesu aviona YU-PCZ "Prizren" (Miki Maus), ja prilažem još jednu fotografiju ovog događaja koja ima premijeru u javnosti na Palubi ;)

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Dreadnought:
Jedan snimak načinjen za vreme leta avionom RWD-8. Pretpostavljam da je u pitanju YU-PCZ "Prizren", fotografiju sam pronašao u istom nalazu kao i ove sa udesom istog aviona. Sve fotografije imaju isti pečat fotografskog ateljea Foto "Optika", Skoplje.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Navigation

 Message Index