Merenje vremena

[vitez koja]

Satovi ATP pravljeni za britanske oružane snage u Drugom svetskom ratu:

- Lemania ATP,
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
- Record ATP,
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
- Timor ATP,
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
- Unitas ATP,
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
- Moeris ATP.
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Satovi WWW pravljeni za britanske oružane snage u Drugom svetskom ratu:

- Buren ( švajcarski sat pravljen za britansku vojsku),

- Cyma (švajcarski sat pravljen za britansku vojsku),

- IWC Mark X Flieger ( švajcarski sat pravljen za RAF),

- Omega ( švajcarski sat pravljen za britansku vojsku),

- Record (švajcarski sat pravljen za britansku vojsku).

[vitez koja]

Satovi GSTP pravljeni za britanske oružane snage u Drugom svetskom ratu:

- Helvetia ( švajcarski sat pravljen za britansku vojsku, sat je iz džepnog prepravljen u ručni),
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
- Moeris ( švajcarski sat pravljen za britansku vojsku , sat je iz džepnog prerađen u ručni),
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
- Doxa (švajcarski sat pravljen za britansku vojsku , sat je iz džepnog prerađen u ručni ),
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Britanija

Na poklopcu kućišta mnogih satova pravljenih za potrebe britanske vojske tokom Drugog svetskog rata nalazi se utisnut natpis Bravingtons. Bravington nije proizvođač satova nego londonski juvelir preko koga su nabavljani satovi, posrednik.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Sjedinjene Američke Države

Američki proizvođači koji su snabdevali američke oružane snage tokom Drugog svetskog rata su Elgin, Bulova, Waltham i Hamilton (Hamilton je i decenijama po završetku rata bio zvanični snabdevač američke vojske). U ranim fazama rata vojsci su izdavani satovi bez oznaka. Satovi iz tog perioda nisu bili vodootporni  s obzirom da su imali tzv snap back case , nego samo otporni na prašinu. Takođe satovi iz tog perioda nisu imali kućišta od nerđajućeg čelika . Godine 1940., The Ordnance Department, što je nešto kao odeljenje za logističku podršku, je objavilo spisak zahteva koje vojni satovi moraju ispuniti. Na priloženoj fotografiji može se videti spisak slovnih oznaka , sastavljen od strane logističkog odeljenja , koje su služile da se predstave neke osnovne tehničke karakteristike vojnih satova satova, kako ručnih tako i džepnih. Ove oznake se nalaze na poklopcu kućišta sata.

Tokom Drugog svetskog rata Hamilton je snabdevao američku vojsku, mornaricu i marince, a  određenu količinu satova proizvodio za saveznike tako da su njegovi satovi bili deo opreme kraljevske kanadske avijacije (RCAF-Royal Canadian Air Force). Jedan deo satova je isporučen i u Sovjetski savez.
Američki vojni satovi su imali mogućnost zaustavljanja sekundare, tzv “hack feature“. Kod nekih satova bi se pri zaustavljanju sata,dakle izvlačenju krunice, sekundara vraćala na poziciju broj 12, što je omogućavalo brzu i laku sinhronizaciju satova. Satovi su uglavnom imali pamučne kaiševe maslinasto zelene boje. Svi satovi pravljeni za američku vojsku tokom Drugog svetskog rata pravljeni su prema A-11 propisanom standardu. Elgin,Waltham i Bulova su sve svoje satove proizvedene od 1941 god. proizvodili u skladu sa ovim standardom. Jedino Hamilton nije proizvodio prema ovom standardu ali i Hamilton-ovi satovi su vrlo slični satovima ostalih američkih proizvođača.

Standard A-11 je između ostalog podrazumevao:
• crni brojčanik i bele kazaljke
• mehanizam-ručni navijač sa mogućnošću zaustavljanja sekundare
• satnu skalu od 1 do 12
• skalu za minute i sekunde sa numeričkim oznakama koje počinju od 10 (tj 10,20,30,...,60 )
• kazaljka za sate i minute istog oblika ( ne i veličine) itd

Neki satovi su bili vodootporni a neki samo otporni na prašinu (dustproof) , takođe pojedini modeli su imali i nazubljen (žljebast) prsten oko stakla koji je bio fiksan.
Pojedine norme postavljene A-11 standardom se i danas primenjuju kada su u pitanju službeni satovi američke vojske, kao na primer :satna skala od 1do 12, isti oblik kazaljke za prikaz sati i minuta, dnevno odstupanje od +,- 30 sekundi na dnevnoj temperaturi za mehaničke satove.
Iako su Elgin, Bulova i Waltham proizvodili vojne satove u skladu sa A-11 standardom, postojale su određene, ne toliko bitne, razlike u mehanizmima. Ono što se razlikovalo je broj rubina i prečnik mehanizma. Bilo kako bilo A-11 standard je ispunio svoj osnovni cilj a to je masovna proizvodnja visokokvalitetnih i jeftinih mehanizama.

Prikaz satova pravljenih za američke oružane snage u Drugom svetskom ratu:

- Elgin ( američki sat pravljen za američko ratno vazduhoplovstvo),
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
- Elgin (američki sat pravljen za američku vojsku),
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
- Hamilton ( američki sat pravljen za američku vojsku ),
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Satovi pravljeni za američke oružane snage u Drugom svetskom ratu:

- Waltham ( američki sat pravljen za američku vojsku),
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
- Bulova- tipičan izgled sata pravljenog po A-11 standardu ( američki sat pravljen za američku vojsku ),
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
- Waltham ( američki sat koji je slat Rusima, kao pomoć u Drugom svetskom ratu, u okviru programa „lend and lease“ ).
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Postoji jedna interesantna i na žalost tužna priča koja se odnosi na vojne satove iz Drugog svetskog rata i njihovu luminaciju, a koji su pravljeni za potrebe americke vojske u II svetskom ratu.

Za osvetljenje ( luminaciju ) kazaljki i markera brojčanika najčešće se koristio radijum. Radijum je radioaktivan element samim tim i kancerogen. Za nanošenje radijuma na kazaljke i brojčanike bile su po pravilu angažovane žene i to često one koje su radile u industriji igračaka gde im je posao bio bojenje igračaka. Dakle taj posao nanošenja radijuma je tretiran kao ženski posao. Međutim suština problema je u tome što pri rukovanju radijumom nije poštovan minimum bezbednosnih mera. Žene su radijum nanosile četkicom čiji vrh su često lizale kako bi vrh četkice bio što tanji i samim tim nanošenje radijuma preciznije. Tako je unošen radijum u organizam. Dešavalo se da žene farbaju nokte ili čak zube zbog tog „interesantnog“ efekta sijanja u mraku. Radijum je u organizam dospevao na dva načina, gutanjem i udisanjem. Mnoge žene koje su radile ovaj posao su umrle od različitih oblika kancera, neke verovatno nisu ni doživele da vide kraj rata. To su tihe žrtve Drugog svetskog rata.

[vitez koja]

Reč o B-Uhr satovima.Samo pet proizvođača proizvodila je ove pilotske satove za nemačke pilote. To su satovi veličine preko 5 centimetara koji su se nosili preko kožne jakne s jako preglednim ciferom i velokom krunicom da se može nameštati i s rukavicama te iluminacijom na ciferu i kazaljkama za lakše snalaženje u mraku. Satovi su su imali centralnu sekundaru.
Proizvođači su:Stowa,IWC,Lange&Sohne,Laco,Wempe.

Da dopunim jos neku rec o B-Uhr satovima:
Izvor: http://stility.com/b-uhr-satovi/


Avijacija kao grana vojne industrije u Prvom svetskom ratu nije igrala gotovo nikakvu ulogu, ali zahvaljujući razvoju tehnologije u međuratnim godinama, upravo su avioni bili vinovnici najvećih razaranja u istoriji civilizacije. Po završetku sukoba, ratno vazduhoplovstvo je, bez obzira na stranu, za sobom ostavilo milione poginulih i porušene gradove. Sa takvim činjeničnim stanjem, slobodno se može reći da je jedina dobra stvar proizašla iz Drugog svetskog rata stvaranje B-Uhr satova.

Obavezan deo uniforme svakog pilota bio je i ručni sat, takozvani navigatorski, korišćen uz mape, kompase i sekstante za izračunavanje svih vitalnih podataka u toku jednog leta. Kada je rat 1939. godine izbio, Nemačka je pokrenula proizvodnju vojničkih satova, ali je za pilotske izabrano samo pet kompanija koje su bile dovoljno kvalitetne za njihov razvoj. U početku, jedino je manufaktura A. Lange & Söhne bila zadužena za proizvodnju B-Uhr satova, ali pošto je njihov naručeni broj premašivao mogućnosti kompanije, International Watch Company, Laco, Wempe i Stowa su se pridružili njihovoj proizvodnji. Naziv B-Uhr izveden je od Beobachtungs-Uhr, izraza slobodno prevedenog kao osmatrački satovi.

Sa dizajnerske strane, oni su morali da ispune nekoliko uslova, a to su bile lako čitljive arapske brojke, centralna sekundara, velike krunice u obliku dijamanta ili lukovice koje bi omogućavale podešavanje sata u debelim kožnim rukavicama i dugački kaiševi, za njihovo nošenje preko pilotskih jakni. Prepoznatljiv element dizajna bio je i trougao sa dva kruga koji se nalazio na markeru od 12 sati, koji je u uslovima noćnog letenja označavao gornju stranu sata. Propisano antimagnetsko kućište i činjenica da su tadašnji mehanizmi najvećeg kvaliteta imali između 42 i 46mm u prečniku doveli su do toga da kućišta B-Uhr satova budu ogromna, sa 55mm prečnika. Postojala su dva modela, jedan sa velikim ciferom koji je označavao minute odnosno sekunde i centralno postavljenim podbrojčanikom sa satima. D drugi, poznatiji, na ciferu je imao samo oznake za sate, a oba modela su bila na ručno navijanje.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
Originalno je za Luftwaffe napravljeno oko 1200 jedinica, a mnoge kompanije danas proizvode modele inspirisane njima. Najveća razlika u odnosu na originalne B-Uhr satove je veličina, danas smanjena na one ugodnije za svakodnevnu upotrebu, ali i korišćenje automatskih mehanizama. Stowa kao prvobitni proizvođač u svojoj ponudi ima satove inspirisane originalnim pilotskim, a IWC je po završetku rata otišao korak dalje, te nastavio sa razvojem osnovnog koncepta i njegovim plasiranjem na tržište luksuznih satova. Kompanija iz Šafhauzena samim tim je zaslužna za današnje široko prihvatanje B-Uhr satova koji su zahvaljujući IWCu izažli iz niše satova za kolekcionare militarije. Njihov crni cifer sa belim luminiscentnim kazaljkama i markerima danas se smatra osnovom razvoja gotovo svakog pilotskog sata, a njihovom spartanskom šarmu, bez obzira na prošlost, retko ko može da odoli.

[vitez koja]

 Par slicica savremenih B-Uhr satova:

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Naravno, ima jos puno modela...

[lovac]

Ispada da je švajcarska precizna urarska industrija snabdevala ručnim satovima i nemce i britance u toku WW2!

Zaista, vrlo interesantno.

Čudi me da i jedni i drugi nisu naručivali po neki identičan ali uspeli model!?

[Milan (longtrip)]

S obzirom da su svi oni deponovali zlato i novac u swiss bankama,mislim na (nemce, britance,francuze,italijane,amere,ruse,...) nije čudno da su naručivali i satove od njih.Zanimljivije je to što je većina bankarske i časovničarske industrije u vlasništvu naturalizovanih Jevreja sa raznih strana sveta.I da su bez obzira na progon sunarodnika od strane fašističke Nemačke,i dalje  sarađivali sa Hitlerom 

[vitez koja]

S obzirom da su svi oni deponovali zlato i novac u swiss bankama,mislim na (nemce, britance,francuze,italijane,amere,ruse,...) nije čudno da su naručivali i satove od njih.Zanimljivije je to što je većina bankarske i časovničarske industrije u vlasništvu naturalizovanih Jevreja sa raznih strana sveta.I da su bez obzira na progon sunarodnika od strane fašističke Nemačke,i dalje  sarađivali sa Hitlerom 

Casovnicarstvo je velika industrija. Velike pare se tu okrecu, a na pare niko nije imun!!!

[vitez koja]

Francuska
Izvor: http://www.svetsatova.com/forum/f142/satovi-francuskih-oru%C5%BEanih-snaga-pilotski-satovi-type-20-i-type-21-a-6076.html

Nakon Drugog svetskog rata francuske oružane snage imale su potrebu za kvalitetnim hronografima tj satovima koji su označeni kao „Type 20 i Type 21“ ( mnogo je više modela sa natpisom Type 20 na brojčaniku ). Prema jednom izvoru ove satove proizvodili su: Auricoste, Breguet, Vixa i Dodane . Navodno su neki Dodane satovi na brojčaniku nosili natpis „Airain“ . Prema drugom izvoru ove satove proizvodili su: Breguet, Vixa, Boullier, Auricoste, Dodane, i Airain.
Satovi Type 20 i Type 21 bili su namenjeni francuskom ratnom vazduhoplovstvu , francuskoj ratnoj mornarici i letačkom test centru ( CEV ). Najbitnija karakteristika satova „Type 20“ i „Type 21“ jeste „flyback“ funkcija hronografa. Hronograf se startuje pritiskom gornjeg tastera a zatim se , kada je potrebno, pritiskom donjeg tastera hronograf zaustavlja, resetuje ( vraća u početni položaj ) i pokreće novi ciklus merenja. Dakle jednim pritiskom donjeg tastera obavljaju se tri funkcije ( zaustavljanje-vraćanje u početni položaj- restartovanje ). U vreme kada se prelazilo sa klipnih na mlazne avione, kada su brzine postale ozbiljne samim tim navigacija otežana, u vreme kada nije postojala savremena elektronska navigacija ova „flyback“ funkcija je bila od presudnog značaja. U toku leta postoje deonice – rute ( ili kurs ) a svaka ima vreme trajanja . Krećući se određenom, unapred definisanom, brzinom i merenjem protoka vremena pilot zna kada je vreme za promenu kursa. Recimo pilot zna da treba da leti na nekom kursu tri minuta i 10 sekundi pri brzini od recimo 1000 km na sat i da onda skrene na neki novi kurs. Dakle kada započne nova deonica ( kurs ) pilot startuje hronograf i meri novi vremenski interval ( ovo je pojednostavljeno objašnjenje ali suština je ta ). Veoma je bitno da se prilikom startovanja hronografa izgubi tj utroši što manje sekundi. Zato je bitna „flyback“ funkcija jer pilotu štedi vreme čineći navigaciju preciznijom.

Pored „flyback“ funkcije postoji još nekoliko uslova koje su ovi satovi morali ispuniti:

•dnevno odstupanje ne veće od +,- 8 sekundi
•rezerva snage veća od 35 sati
•mogućnost da se rukuje hronografom ( start, stop, reset, restart ) bar 300 puta bez ikakvih problema
•takođe ove satove odlikuje : crni brojčank, arapski brojevi, preglednost, nema datuma, prečnik kućišta oko 38 mm, rotirajući prsten, mehanizam ručni navijač, kazaljke i brojevi na brojčaniku svetle u mraku ( najverovatnije tritijum ), neki modeli imali su dva a neki tri podbrojčanika.

Na poklopcima kućiša ovih satova stoji niz ugraviranih oznaka koje počinju sa FG a zatim datum. FG ( Fin de Garantie ) označava kraj garancije tj posle naznačenog datuma sat treba ponovo servisirati. Na nekim poklopcima može se videti i ugravirano slovo P koje označava Pechoin radionicu u Parizu koja je bila pod ugovorom sa francuskom vojskom a koja je servisira letačke merače vremena.

[vitez koja]

Satovi za francuske oruzane snage:

Breguet

Jedna od kompanija koja je izrađivala satove za francuske oružane snage jeste Breguet. Breguet je razvio sat Breguet Type 20 početkom 50-tih. Godine 1954. Breguet je dobio odobrenje da snabdeva francusko vojno vazduhoplovstvo, mornaričko vojno vazduhoplovstvo i CEV ( letački test centar ) . Breguet Type 20 imaju čelična kućišta i ušrafljujući poklopac.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Satovi za francuske oruzane snage:

Vixa

Kompanija Vixa osnovana je početkom 50-tih godina . Kao deo ratne odštete koju je Nemačka plaćala Francuskoj po završetku Drugog svetskog rata isporučivani su i Vixa Type 20 satovi. Proizvodnja Vixa Type 20 , počinje 1954. godine. Prečnik satova Vixa Type 20 je 39 mm, imaju čelična kućišta i ušrafljujući poklopac. Vixa je snabdevala i CEV. Vixa je proizvela između 4 i 5 hiljada ovih satova i po pitanju izgleda postoje neke minimalne razlike.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]