Merenje vremena

[vitez koja]

...

Breguetov Reveil du Tsar (2003)

 Ovaj model je jedan od najelegantnijih kompleksnih satova na tržištu. Pariski časovničar Brege je 1813. napravio komplikovani džepni sat za ruskog cara Aleksandra. Časovnik je uključivao pendometar koji je merio korake njegove vojske u maršu. Brege je 2003, sada smešten u Švajcarskoj, napravio komplikovani ručni sat baziran na originalu. Nova verzija uključuje minijaturni alarm, mnogostruke retrogradne kazaljke i indikatore vremenskih zona.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
 
LeCoultreov Gyrotourbillon (2006)

 JLC-ov Gyrotourbillon je prvi sat koji koristi svemirsku tehnologiju pomoću koje je usavršen izum nastao u 18. veku. Časovničar Abraham-Luj Brege je napravio prvi tourbillon – na francuskom vrtlog – tokom Francuske revolucije, kako bi nadoknadio efekat gravitacije na kolu nemirnice, malog zupčanika u mehanizmu, koji odmerava sekunde. Tourbillon pomera kolo nemirnice na jednoj osovini tokom dana, obezbeđujući da jedna strana točkića ne bude pokrenuta više od druge. Jaeger-LeCoultre je želeo da poboljša mehanizam pa je stvorio gyrotourbillon, trodimenzionalni točkić koji se rotira poput sićušne planete na prednjoj strani sata. Koristeći se modernim inženjerskim tehnologijama i trista godina starim izumom, JLC je napravio jedan od najimpresivnijih mehaničkih mehanizama na svetu. Unutar sata se nalazi minijaturna kugla koja rotira na svim osama baš kao neka minijaturna planeta.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Pilotski satovi

Za razvoj pilotskih satova najbitniji je 20. vek, odnosno mnoštvo događaja i dostignuća usled kojih su se ovi satovi usavršavali. Razvoj avijacije, povećana potreba za prekomorskom plovidbom, koja podrazumeva navigaciju, dva svetska rata i razvoj nauke i tehnike mogu se izdvojiti kao najbitniji.

Smatra se da je prvi pilotski sat izradio čuveni francuski proizvođač Cartier, a po narudžbini Alberta Santosa-Dumonta, pionira brazilske avijacije. Prema navodima ove danas velike kompanije, Santos-Dumont je 1906. godine izazvao veliko divljenje kada je prvi put javno pogledao na svoj ručni sat. A sve je počelo od njegove želje da zna koje je vreme ne gubeći kontrolu nad tada čudesnom „letećom spravom“.

Među prvima koji otkrivaju preimućstvo ručnog sata nad džepnim, osim pilotâ, bili su mornarički i artiljerijski oficiri. Kada je 20. vek stupio u svoju drugu deceniju, nastupio je jedan od najtezih sukoba u istoriji čovečanstva – Prvi svetski rat. Tokom nekoliko izuzetno teških godina, razne vojske su primetile važnost ručnog sata, pa su se po završetku rata mnogi vojnici vraćali sa zaniljivim suvenirom na ruci. Taj suvenir je bio ručni sat. Iako se ručni sat pojavio ranije, do kraja ovog rata je uglavnom bio više modni detalj, nego sprava za merenje vremena. Međutim, zahvaljujući vojničkom „suveniru“, ručni sat je postajao sve popularniji, a mnogi su nastojali da od sprave za merenje vremena načine i nešto više. Kao preteče vojnih satova mogu se spomenuti i neki satovi u privatnom vlasništvu sa ugraviranim natpisima koji asociraju na rat, ili na kojima je jasno naznačeno da su korišćeni u ratu (npr. „Božić 1916. na ratištu) i slično.

U periodu između dva svetska rata načinjeno je više bitnih koraka u razvoju ovih satova. Jedno od najznačajnijih imena je američki mornarički oficir i pronalazač Philip Van Horn Weems. Kao vrstan poznavalac navigacije, Weems je zaslužan za tzv. second-setting watch. Brojčanik ovog sata mogao se okretati, a Weems je ga zamislio tako da olakša usklađivanje vremena sa onim koje daje radio-signal. Prema raspoloživim podacima, izum datira iz 1927. godine, a petentiran je dve godien kasnije. Inače, čuveni proizvođać Longines je proslavio ovaj sat. Weemsov izum je s vremenom razvijan, kako bi omogućio pilotima da što preciznije obavljaju zadatke.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Za dalji razvoj ovih satova značajan je i jedan od najčuvenijih pilota – Čarls Lindberg, zahvaljujući kome je nastao i tzv. hour angle sat. Ovaj sat se zasnivao na dostignućima Weemsovog i takođe je posedovao obrtni brojčanik, ali je bezel sada bio slobodan i pomagao je pri proračunima geografske dužine pomoću griničkog časovnog ugla, a bio je veličine 48mm, baš kao i Weemsov. I ponovo, razvoj ovog sata omogućio je Longines, proizvevši prvi primerak 1932. godine.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Drugi svetski rat je povećao potrebe za ovakvim satovima, a tada se u širokoj upotrebi među zaraćenim armijama javlja sve više modela raznih proizvođača. Kada govorimo o ovom periodu, svakako bi trebalo da pomenemo i nemačku industriju satova. Vlada ove zemlje kupuje satne mehanizme i angažuje pet fabrika za izradu satova, u prvom redu A.Lange & Söhne, ali se u ovom poslu javljaju i IWC, Laco, Patek Philippe, Vacheron & Constantin, Stowa i Wempe. Pojavljuju se i nemačke verzije pilotskih satova, koji su bili poznati kao B-uhr (od nem. Beobachtungs-uhr, što bi se grubo moglo prevesti kao ’osmatrački sat’). Ovi satovi su najčešće imali prečnik od 55mm, a među zajedničke karakteristike se mogu ubrojati i arapski brojevi, centralna sekundara koja se može zaustaviti radi usklađivanja vremena, velika krunica koja se lako mogla okretati i u rukavicama, kao i dugačka narukvica od debele kože, koja je morala biti takva kako bi se sat mogao nositi oko debele pilotske jakne. Nitne, koje i danas postoje, koristili su se za podešavanje narukvice, koja je morala odgovarati različitim veličinama ručnog zgloba. Osim navedenog, za ove satove je karakterističan i trougao sa dve tačkice na poziciji 12, a služio je tome da bi olakšao preglednost tokom noćnog leta. Naravno, i ovaj sat je mogao poslužiti kao solarni kompas, olakšavajući time orijentaciju u vremenu i prostoru. Dalje, ovaj period donosi i dva brojčanika na pilotskim satovima – mali, na kome se čitaju sati, i veliki, sa minutima. Konačno, ne smemo zaboraviti ni otpornost ovih satova na magnetna polja, koje je predstavljalo opasnost pri navigaciji. Osim pomenutih satova, nemačke snage su imale i nešto ronilačkih satova koje je izradio Rolex (Kampf-Schwimmer), a uglavnom nisu imali vojne oznake.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Britanske i američke snage su imale nekoliko vrsta sličnih satova. Kao jedan od poznatijih možemo pomenuti A-11, ali ne onaj Weemsov. Iako je prečnik ovih satova bio je oko 31mm, bili su veoma čitljivi. Najpoznatije fabrike koje se uključuju u proizvodnju satova za američku i britansku vojsku su Elgin, Waltham, Bulova i Hamilton.

Osim pomenutih proizvođača, satove za potrebe vojski obeju strana radili su i Omega, Panerai, Minerva, Wittnauer, Zenith i mnogi drugi.

Japanske vojne satove je proizvodio i danas prisutni i nadaleko čuveni Seiko. Seikovi satovi bili su prečnika 49mm, a zasnivali su se na mehanizmu za džepne satove Seikosha. Ovde se može spomenuti i jedna zanimljivost – mnogi japanski vojni piloti nosili su satove oko vrata. Naravno, u pitanju su bili džepni satovi, a mana je bila što se kao takvi nisu mogli koristiti za navigaciju. Doduše, bilo je i ručnih satova, koji su bili u privatnom vlasništvu i bez vojnih oznaka. Prečnik mu je bio oko 50mm, a pokretao ga je mehanizam od 17 rubina. I ovi satovi su se odlikovali velikom krunicom, crnim ciferom i kožnom narukvicom, a imali su i arapske brojeve. Doduše, mana im je bila slaba otpornost na udarce. Bilo je i satova sa belim brojčanikom, a na njima se vidi i poznati natpis „Seiko.“

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Termin “pilotski sat” trebalo bi uzeti kao opšti termin, jer su satovi bili veoma bitni za ono što je zajedničko mornarici i avijaciji, tj. za navigaciju. Zbog toga bi možda trebalo, zarad preciznih rasprava, govoriti o navigacijskim satovima.


Pilotski satovi 30-ih bili su promera oko 4 centimetra bez krunice koja je isto bila velika (da su piloti lakše mogli nameštati vreme). Veličina sata bila je bitna zbog preglednosti sata,crni cifer i iluminirane brojke i kazaljke pomagale su pilotima da se mogu i u mraku orijentisati koliko je sati. Još jedna vrlo bitna karakteristika ovih pilot satova bila je i pomična luneta s trokutićem koja je bila od velike važnosti radi označavanja kada je let počeo (prema tome pilot je znao koliko goriva ima avion i koliko vremena sme biti u vazduhu).

Helvetie satove koristili su nemački piloti:
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Pilotski satovi Lanco i Longines Čeških jedinica:
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Jos neki modeli pilotskih satova:

Marvin:
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Olma:
  [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Tavannes:
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Technos:
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Union Soleura:
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Pilotski satovi se proizvode i danas, a nose ih ljudi koji pripadaju najrazličitijim profesijama. Satovi koji se zaista koriste u ovakve svrhe se neprekidno usavršavaju, a zahvaljujući razvoju industrije satova, imaju mnoge korisne funkcije, kao što su štoperica, razne vrste tajmera, alarm (obično vibracioni), prikaz vremena u formatu 24 sata, istovremeni prikaz vremena u više časovnih zona i mnoštvo drugih funkcija. Osim funkcija koje nekada doslovno život znače, ovi satovi su danas i modni detalji, statusni simbol, kao i deo kolekcija mnogih ljubitelja.

[vitez koja]

Pripremajuci materijal o pilotskim satovima, pokusao sam da dodjem do podatka, koje sluzbene satove su nosili piloti JNA. Nazalost u tome nisam uspeo previse. Voleo bih da neko sa Palube ili uopste, a ko poznaje ovu problematiku vise o tome napise. Proucavajuci materijale, dosao sam do toga da nisam ni siguran da li je uopšte postojao službeni pilotski sat! Šta su pojedinci nosili, sta su smatrali za dobar i njima praktican sat, koje su im funkcije sata, koji su nosili bili bitni prilikom samog leta… to je stvar licnog ukusa.

Moja razmisljanja su: Službeni vojni sat bi morao imati neku oznaku, službeni broj ili neku drugu nomenklaturu. Uz takav sat bi morala biti nekakva dokumentacija, papir, servisna knjizica ili sta drugo… Ako su i bili sluzbeni satovi, kome su oni sledovali? Svakom pilotu ili odredjenim pilotima? Da li sat pripadao samo dok se izvrsavao zadatak (pa se posle leta vraćao logističkoj jedinici) ili ga je lice posedovalo sve vreme dok je imalo status aktivnog pilota? Takodje, ako su postojali sluzbeni pilotski satovi, ko se brinuo o njihovoj tacnosti, ispitivanju, servisiranju, odrzavanju…? Moj stav je da sve to mora biti precizno odredjeno kada su službeni satovi u pitanju.

Prikazacu ono sto sam ja nasao, a navodno su bili sluzbeni pilotski satovi.

[vitez koja]

Bretling Pluton Navitimer 2100:
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Hauer 1550 Sg:
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Zenith Pilot 143-6:
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Citizen SkyHawk:
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Rodana:
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

AKTUELNI PILOTSKI SATOVI:

Hamilton Khaki X-Patrol

Hamilton Khaki serija satova stekla je veliku popularnost kod kupaca širom sveta zbog izuzetnog kvaliteta i modernog dizajna satova ali i povoljnih cena. Hamilton Khaki X-Patrol pilotski sat predstavljen je povodom obeležavanja 120. godišnjice ovog proizvođača. Hamilton Khaki X-Patrol pilotski sat ima čelično kućište prečnika 42mm unutar kojeg se nalazi mehanički satni mehanizam sa hronograf komplikacijom. Kućište ima deklarisanu vodootpornost od 100 metara i safirno staklo koje prekriva brojčanik na kojem se ističe jedna zanimljiva funkcija. Skala koja se nalazi na samom obodu brojčanika predstavlja zapravo konverzijsku tablicu. Pomoću ove skale, koja će verovatno biti od velike koristi ljudima koji često putuju sa jednog kontinenta na drugi, moguće je vršiti konverziju različitih mernih jedinica iz metričnog u imperijalni odnosno anglo-saksonski sistem.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]




IWC Top Gun pilotski sat

Svajcarski proizvođač satova IWC Schaffhausen ponudio je trzistu IWC Top Gun pilotski sat koji ima prečnik od 46mm i kućište izrađeno od crne keramike. Unutar kućišta nalazi se mehanički samonavijajući mehanizam. Sat pripada IWC Top Gun seriji koja je napravljena u čast elitne i čuvene škole za mornaričke vojne pilote.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]



Zenith Pilot Montre D’Aeronef Type 20

Zenith Pilot Montre D’Aeronef Type 20 je pilotski sat klasičnog dizajna sa titanijumskim kućištem prečnika od 57.5mm u limitiranom izdanju od 250 primeraka. Unutar gabaritnog kućišta nalazi se mehanički satni mehanizam, koji se navija uz pomoć velike krunice, radi na 18000 otkucaja u satu i ima autonomiju rada od 48 časova. Ovaj satni mehanizam je prvobitno dizajniran za džepne satove i datira iz perioda 60-tih godina prošlog veka. Kazaljke su izrađene od od crnog satiniziranog rutenijuma a zajedno sa satnim markerima poseduju SuperLuminova SLN C1 premaz kako bi se vreme na satu moglo što lakše očitati u lošim svetlosnim uslovima.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

AKTUELNI PILOTSKI SATOVI:

Bell & Ross pilotski satovi

Kolekcija pilotskih satova kompanije BELL & ROSS je direktno inspirisana instrumentima iz avionskog kokpita. Radi se o tri modela iz ove kolekcije: BR01 HORIZON, BR01 ALTIMETER i BR01 TURN COORDINATOR.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]




Seiko Pilotski Ručni Sat SNAB71P1

Seiko Pilotski Ručni Sat sa Hronografom, Alarmom i Kožnom Narukvicom SNAB71P1 izrađen od vrhunskih materijala velike čvrstoće koji se teško oštećuju i grebu, a ne uzazivaju alergijske reakcije. Iako se radi o satu koji analogno prikazuje vreme, poseduje gotovo sve funkcije koje ima digitalni sat. Pored prikaza vremena, prikazuje datum, moguće ga je koristiti kao štopericu, a tu je i alarm koji poseduje ograničenje na sat i minut. Sat je vodootporan do dubine od 100 metara, a dimenzije su mu 51.5 x 11 mm.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]




Breitling Navitimer Blue Sky

Da bi proslavio 60. rođendan svoga modela Navitimer, omiljenog među pilotima i ljubiteljima vazduhoplovstva, Breitling je ponudio poseban limitirani model, Navitimer Blue Sky, uradjen samo u 500 primeraka.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[ssekir75]

Pripremajuci materijal o pilotskim satovima, pokusao sam da dodjem do podatka, koje sluzbene satove su nosili piloti JNA. Nazalost u tome nisam uspeo previse. Voleo bih da neko sa Palube ili uopste, a ko poznaje ovu problematiku vise o tome napise. Proucavajuci materijale, dosao sam do toga da nisam ni siguran da li je uopšte postojao službeni pilotski sat! Šta su pojedinci nosili, sta su smatrali za dobar i njima praktican sat, koje su im funkcije sata, koji su nosili bili bitni prilikom samog leta… to je stvar licnog ukusa.

Moja razmisljanja su: Službeni vojni sat bi morao imati neku oznaku, službeni broj ili neku drugu nomenklaturu. Uz takav sat bi morala biti nekakva dokumentacija, papir, servisna knjizica ili sta drugo… Ako su i bili sluzbeni satovi, kome su oni sledovali? Svakom pilotu ili odredjenim pilotima? Da li sat pripadao samo dok se izvrsavao zadatak (pa se posle leta vraćao logističkoj jedinici) ili ga je lice posedovalo sve vreme dok je imalo status aktivnog pilota? Takodje, ako su postojali sluzbeni pilotski satovi, ko se brinuo o njihovoj tacnosti, ispitivanju, servisiranju, odrzavanju…? Moj stav je da sve to mora biti precizno odredjeno kada su službeni satovi u pitanju.

Prikazacu ono sto sam ja nasao, a navodno su bili sluzbeni pilotski satovi.

колико ја знам били су у питању неки модели зенита (50тих), брајтлинга (60тих), таг хоера (70тих) и ситизен блу енџел (почетак 90тих). за таг хоер и брајтлинг знам да су на поклопцу имали угравиран знак јрв (лично видо). обзиром да је наш мајстор у школи купио скоро један такав на пијаци за неке смешне паре, замолићу га да ми га донесе да га усликам (ако га није продао или дао неком). онда ћемо лако да установимо има ли још каквих посебних ознака. ко и како их је добијао не знам тачно, али знам да су неки пилоти задржали те сатове и пошто су отишли у пензију. тако да је могуће да су их добијали у трајно власништво, уз обавезу да их сами одржавају.