Merenje vremena

[vitez koja]

Praški Orloj
 
Najstariji astronomski sat, (koji još uvijek radi), pozanat kao Praški Orloj, nalazi na katedrali Lund u Starom mestu na Starogradskom trgu, jednom od najljepših trgova Praga.
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
Katedrala Lund je izgrađena 1338. godine kao jedna od najupečatljivijih građevina u Pragu. Mehanički sat i astronomski brojčanik, konstruisao je 1410. godine kraljevski sajdzija Mikulas iz Kadana zajedno s Jan Šindelom, profesorom matematike i astronomije s Univerziteta Charles. Interesantno je da je njegov tvorac je posle toga oslepljen kako ne bi mogao da napavi isti.Kasnije, verovatno oko 1490.godine na sat je dodan i kalendar kada je ukrašena i fasada sa gotskim sklupturama. Do 17. veka astronomski sat je bio glavni izvor stanovnicima Praga, gde su mogli ocitati vreme.U XVIII veku sat je dobio pokretne figure a likove 12 apostola nakon velike popravke 1865-1866. Godine, kada je poprimio konačan izgled.

Donji deo sata pokazuje kretanje Sunca i Meseca, kao i dane, godine, mesece, zodijački krug i položaj planeta oko Zemlje. U krugu oko centra se nalaze 12 malih meseca koji pokazuju znakove Zodijaka i periode za agrikulturu. Na gornjoj strani sata sa svake strane su po dvije skulpture koje predstavljaju 4 slabe tačke čoveka: Sujeta, Škrtost, Smrt i Pohlepa. Na svaki puni sat Smrt zazvoni na jedno zvono i preokrene peščani sat i tada na gornjem delu iz plavih prozora izlaze figure12 Apostola koji se kreću u krug čiji kraj najave zvona sa vrha katedrale.

Osnova sata je crni uokvireni krug sa obojenom pozadinom. Pozadinu brojčanika predstavlja Zemlja i pogled na nebo. Plavi krug u sredini površine predstavlja Zemlju a gornja jasna plava površina pozadine je nebo iznad horizonta. Crna i crvena površina predstavljaju deo neba koji je ispod horizonta. Tokom dana se Sunce nalazi iznad plave površine a po noći se pomera na crnu površinu.

U levom delu je napisano aurora a ortus (Istok) - izlazak Sunca, Na desnom delu je napisano occasus (Zapad) a crepusculum –sumrak. Brojčanik koji pokazuje koliko je sati tokom dana čine zlatni rimski brojevi na rubu plavog kruga. Pokazivac vremena je zlatna kazaljka - simbol Sunca.

Unutar crnog kruga se nalazi krug sa zodijakom koji se samostalno okreće. Sunce se okreće oko kruga zodijaka i spojeno je za kazaljku sa zlatnom rukom, pa zajedno pokazuju vreme na tri načina:
-pozicija zlatne ruke iznad rimskih brojeva pokazuje praško vreme (srednje- evropsko vrijeme)
-pozicija Sunca iznad iskrivljenih zlatnih linija pokazuje planetarno vreme
-pozicija zlatne ruke iznad arapskih brojeva pokazuje staro češko vreme.

Na kalendaru su pokazane alegorije meseca. Sličice meseca su okarakterisane tematikom sa sela. U gornjem delu kalendara se nalazi pozlaćena strela. Kako se kalendar okreće, strela pokazuje uvek tekući dan, datum, crkveni praznik, mesec i horopski znak.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Izmirska sahat kula
 
Izmirska sahat kula (тур. Izmir Saat Kulesi) je istorijska sahat kula, koja se nalazi na trgu Konak u distriktu Konak u Izmiru, u Turskoj.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
Sahat kulu je projektovao levantsko-francuski arhitekta, Remon Šarl Per, a izgrađena je 1901. godine u znak 25. godišnjice dospeća na tron Abdula Hamida II (vladao 1876–1909).
Sam sat je bio poklon od nemačkog cara Vilhelma II (vladao 1888–1918). Ukrašen je u stilu otomanske arhitekture. U okviru kule, koja je visoka 25 metara, nalaze se i četiri fontane, koje su postavljene kružno oko osnove, dok su stubovi inspirisani severnoafričkim temama.

Sahat kula se nalazila na reversu novčanice od 500 lira između 1983. i 1989. godine.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

http://www.aclforum.net/bilgi-hazinesi/349046-resimlerle-izmir-saat-kulesi-ici.html

[vitez koja]

Metropolitan Life Insurance Company Tower
 
Toranj-kula Mitropoliten životnog osiguranja je oblakoder i spomenik, koji se nalazi na Menhetnu, u blizini raskrsnice sa istočne 23. ulici, preko puta Madison Skuare Parkirajte na Menhetnu, Njujork. Zgrada je dizajnirana u skladu sa zvonikom bazilike Svetog Marka u Veneciji. Izgradnja je završena 1909, a do 2005.godine služila je kao sedište osiguravajućeg društva Metropolitan Life Insurance Compani. To je bio najviša zgrada na svetu za tri godine, sve do 1913, kada je premašena od strane Voolvorth zgrade. Zgrada je istorijski spomenik SAD i Njujorku.
 
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Toranj je poceo da se zida 1893.godine. Namera je bila da se kula zavrsi i uvede u upotrebu 1905.g., ali je gradnja kasnila cetiri godine. Кula ima četiri sata sa prečnikom od 8 metara, koji se nalazi od 25. do 27. sprata. Minutna kazaljka teska je pola tone. Prvobitno je bila kula obložena mermerom ali rekonstrukcijom 1964.g. za to je korišćen krečnjak. Rekonstrukcijom su uklonjeni stari renesansni detalji cime je zgrada dobila moderan izgled. Većina originalne detalja je uklonjen. U 2002.g. je završena rekonstrukcija nakon čega je zgrada dobila i noćno osvetljenje.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Palata kulture i nauke u Varsavi
 
Palata kulture i nauke (Polish: Pałac Кulturi i nauki, takođe skraćeno PКiN) u Varšavi je najviša zgrada u Poljskoj, osma najviša zgrada u Evropskoj uniji. Zgrada je prvobitno poznata kao Staljinova Palata kulture i nauke (Pałac Кulturi i nauki imienia Jozefa Stalina), ali u toku destalinization je ukinuta posvećenost Staljinu. Trenutno je 187. najviša zgrada na svetu.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Izgradnja je počela 1952 , a trajala je do 1955.godine. Kula je izgrađena  prema sovjetskim planovima, od strane 3500 radnika iz Sovjetskog Saveza, od kojih 16 poginulo u nesrećama tokom gradnje. Arhitektura zgrade je usko povezana sa nekoliko sličnih solitera izgrađenih u Sovjetskom Savezu iz istog perioda, pre svega sa državnim univerzitetom u Moskvi.

Četiri sata, precnika 6,3 – metara, su dodata na vrh zgrade neposredno pred proslavu milenijuma 2000.godine.  U to vreme je to bila najviša Sat kula u svetu (ubrzo ju je nadmasio NTT DoCoMo Ioiogi Building , na koju sat je dodat 2002.g., da bi ista zgrada bila preteknuta od strane Makkah Clock Roial Tover u 2012.g.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

http://en.wikipedia.org/wiki/Palace_of_Culture_and_Science,_Warsaw

[vitez koja]

Prikazao sam par najpoznatijih javnih casovnika u svetu. Koga interesuje vise moze da pogleda na: http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_clocks

Prikazan je spisak satova koji su dostigli nivo uglednih i značajnih zbog njihovog istorijskog značaja, preciznosti, izuzetne umetničke ili arhitektonske vrednosti i lepote.

[vitez koja]

Najpoznatiji javni casovnici na nasim prostorima!

http://www.svetsatova.com/forum/f64/najlep%C5%A1i-javni-satovi-8946.html



Sat – Kula na Petrovaradinu u Novom Sadu
 
Sat – Kula na petrovaradinskoj tvrđavi se nalazi na Bastionu svetog Luja, a svojevremeno je napravljen u Francuskoj u Alzasu. Kao poklon Petrovaradinu u 18. veku od strane carice Marije Terezije, postaje zaštitni znak ove tvrđave i grada Novog Sada. Sat ima brojčanike crne boje postavljene na sve četiri strane tornja, a koji imaju prečnik 2,5m. Markeri su ispisani rimskim brojevima, kao sto je pravilo na hrišćanskim crkvama. Za njega je takođe karakteristično da mala kazaljka pokazuje minute, dok velika pokazuje sate. Ovaj neobičan slučaj oko podele kazaljki je navodno postavljen zbog ribara koji su plovili rekom oko tvrđave, a takođe i zbog smene straže i vojničkog reda. Navodi se da je njima ovakav raspored kazaljki olakšavao očitavanje vremena iz daleka. Sat na petrovaradinskoj tvrđavi se navija ručno i zvoni pune sate, a sugrađani ga često nazivaju i “pijanisat”, jer kako kažu, kada je hladno on kasni, a kada je toplo vreme on po malo žuri.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Sahat – Kula na Kalemegdanu u Beogradu
 
Sahat – Kula spada u najznačajnija i najočuvanija znamenja Gognjeg grada na Kalemegdanu.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Izdiže se iznad kapije koja je upravo po ovoj kuli dobila i naziv. Sahat kula je visoka 27,5m sa satom i nastala je u period od 1740. do 1789. sa na sebi naglašenim elementima baroka. Gradnja je počela 1740. godine za vreme austrougarske uprave kod vođstvom venecijanskog graditelja Andrea Kornara. Dovršena je 1789. godine tada već pod turskom vlašću, ali pod vođstvom istog graditelja. Stari satni mehanizam, izrađen početkom 20. veka, je uklonjen sa kule, a 2003. je zamenjen novim. Zvono na satu je izradila livnica zvona Pantelić (tzv. “Livnica”) iz Zemuna. Satni mehanizam je zamenjen novim elektronski kontrolisanim koji otkucava na svakih četvrt sata.
Sahat kula je jedan od malobrojnih objekata na Beogradskoj tvrđavi koji nije pretrpeo značajnija oštećenja, te i danas čuva sva autentična arhitektonska i stilska obeležja.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[Milan (longtrip)]

Datum izracunavanja Uskrsa


Uskrs je glavni, prvi i najstariji hriscanski praznik.Kao i svi pokretni praznici, ne menja dan, ali menja datum kada se slavi, koji se na osnovu astronomskih merenja odredjuje posebnim proracunima. Prema popularnom tumacenju uvek pada u prvu nedelju posle punog meseca iza prolecne ravnodnevice, tako da se datum njegovog praznovanja pomera u intervalu od pet nedelja. Najranije moze da bude 22. marta po julijanskom ili 4. aprila po gregorijanskom kalendaru, a najkasnije pada 25. aprila, odnsno 8. maja. To prakticno znaci da se ne moze praznovati pre Blagovesti, niti posle Djurdjevdana, pri cemu se u pravoslavnoj tradiciji smatra neprihvatljivim da se Uskrs slavi pre ili sa jevrejskom Pashom, sto se u zapadnoj tradiciji ponekad dogadja .


Uspomenu na Hristovu smrt i Njegovo slavno i pobedonosno vaskrsenje iz mrtvih, hriscani slave jos od apostolskog vremena, ali nejedinstveno: hriscani iz Judejstva slave sa jevrejskim praznikom Pashe - 14. nisana, ostali hriscani u nedelju posle toga dana. Godisnje obelezavanje Hristove smrti i vaskrsenja koje je dobilo ime Pasha pojavilo se krajem 1. veka. Pasha je grcka rec za Pesah, mada su neki stariji pisci smatrali da ona potice od grckog glagola "patiti". Prvobitno se godisnjica Hristovog raspeca obelezavala na dan pripreme za Pesah, 14. nisan (mart-april) po jevrejskom lunarnom kalendaru i to prema datiranju raspeca u cetvrtom jevandjelju. Taj dan mogao je pasti bilo kad u sedmici. U prvobitnom obelezavanju praznika to je bio postan dan koji se uvece zavrsavao pashalanim obedom, kojim se proslavljalo vaskrsenje. Rasprave vezane za datum praznovanja Uskrsa trajale su sve do Prvog vaseljenskog sabora u Nikeji 325. godine, kada je kao dan za obelezavanje Uskrsa utvrdjena prva nedelja posle prvog punog meseca ".U godini Hristove smrti jevrejska pasha padala je u petak i subotu. U petak 14. nisana (koji, kao i danas, po crkvenom racunanju vremena pocinje u cetvrtak uvece), Hristos je bio razapet. U subotu bio je u grobu, a u rano jutro u nedelju je vaskrsao. Zato su dogadjaji Stradanja, Smrti i Vaskrsenja Gospodnjeg neraskidivo vezani sa judejskom Pashom koja se ravna prema mesecevim menama.

 Vec u 5. veku prihvacen je obicaj da se Sveta pasha slavi posle Pashe judejske", argumenti su Pravoslavne crkve, koja se poziva na odluke Nikejskog sabora, kao i na pravila Treceg vaseljenskog sabora po prolecnoj ravnodnevici. Datum proslave Uskrsa i danas se odredjuje na ovaj nacin, ali su mnogobrojne promene unutar same Crkve: Veliki raskol 1054. godine, gregorijanska reforma kalendara u 16. veku i praksa periodicnog uskladjivanja lunarnih ciklusa na Zapadu, dovele do razlika u proracunima izmedju Istocnih, pravoslavnih crkava i crkava na Zapadu, mada se datumi proslave Uskrsa ponekad popudaraju, kao sto je to bio slucaj 2001, ili kao sto ce se dogoditi ove 2004. godine kada ce sve hriscanske crkve praznik Hristovog Vaskrsenja proslaviti 11. aprila. Ceo pravoslavni svet Uskrs slavi jednistveno, istog dana, mada su neke pomesne Pravoslavne crkve presle na gregorijanski kalendar i po njemu slave Bozic.

Izracunavanje datuma Uskrsa moguce je uz pomoc tzv. pashalnih elemenata. Kako je to komplikovan posao, pravljene su u celom srednjem veku pashalne tablice u tu svrhu, a komputisti, koji su se bavili izracunavanjem datuma Uskrsa i i pravljenjem tablica, bili su veoma cenjeni. Tim se poslom na pocetku XIV veka bavio i monah Siluan, "silan razumom i krepak u reci", a njegove su pashalije hvaljene kao "velije i divno slozenije", kao dokaz "sile premudrosti i hitrosti (vestine)". Pashalije je sastavljao i vojvoda zetski Durad Crnojevic i stampane su u njegovom Psaltiru (1494), odakle su u sledeca dva veka vise puta prepisivane.
 U nasem vremenu uputstvo za izracunavanje Uskrsa dao je Ljubomir Stojanovic (Zbornik za istoriju, jezik i knjizevnost srpskog naroda, SA 1926, XIV), a prakticne tablice su objavili: M. Purkovic (Bogoslovlje, 1932), R. Dragicevic (u istom casopisu), M. Milenkovic (Pravoslavna Misao, 1968), J. Stipisic (Pomocne povjesne znanosti u teoriji i praksi, Zagreb, 1972) i drugi.

U izvornim racunima odredeno je da je Uskrs u nedelju koja prati prvi ''crkveni'' pun Mesec posle martovske ravnodnevice. Ovo ne treba mesati sa popularnim pojmom da Uskrs pada u prvu nedelju posle punog Meseca koji prati prolecnu ravnodnevicu. Crkveni pun Mesec nije isto sto i astronomski pun Mesec - on se zasniva na tabelama koje ne uzimaju u obzir kompleksnost kretanja Meseca. Kao rezultat, datum crkvenog punog Meseca moze znatno da se razlikuje od stvarnog punog Meseca. Prema crkvenim tablicama crkveni pun Mesec je definisan kao cetrnaesti dan tablica meseca, dok dan 1. odgovara crkvenom mladom Mesecu. Tablice se zasnivaju na Metonovom ciklusu, u kome 235 srednjih sinodickih meseci traje 6939.688 dana. Posto je devetnaest Gregorijanskih godina 6939.6075 dana, trenuci mesecevih mena ce se ponoviti skoro istog datuma devetnaest godina kasnije. U julijanskom kalendaru datumi Uskrsa se ciklicno ponavljaju svakih 532 = 19 * 28 godine. Taj broj je ustvari proizvod sledecih brojeva:

broja 19, koji se naziva Metonov ciklus ili ciklus Zlatnog broja,
broja 28, koji se naziva lunarni ciklus

U gregorijanskom kalendaru, datumi Uskrsa se ponavljaju svakih 5.700.000 godina - prakticno nikad. Taj broj je proizvod sledecih brojeva:
broja 19, koji se naziva Metonov ciklus ili ciklus Zlatnog broja,
broja 400, gregorijanskog ekvivalenta solarnom ciklusu,
broja 25, ciklus koriscen za proracun epakta,
broja 30, broj mogucih razlicitih vrednosti epakta.
Od kako je ustanovljen (od oktobra 1582. godine), prvi kompletan ciklus gregorijanskog kalendara od 400 godina, zavrsio se oktobra 1982. godine.

[vitez koja]

Sat na zgradi Glavne zeleznicke stanice Beograd


Železnička stanica Beograd–Glavna je glavna beogradska železnička stanica. Građena je između 1882. i 1885. po planovima arhitekte Dragutina Milutinovića, ima status spomenika kulture od velikog značaja.

Zgrada je izgrađena po uzoru na železničke stanice velikih evropskih zemalja. Mesto gde je stanica izgrađena zvalo se Ciganska bara i kasnije Bara Venecija. Prvi voz sa ove stanice krenuo je ka Zemunu 20. avgusta (1. septembra) 1884. godine. Prvi putnici bili su kralj Milan, kraljica Natalija i prestolonaslednik Aleksandar Obrenović, na putu ka Beču. Svečanom otvaranju stanice prisustvovalo je više od 200 inostranih zvanica i više hiljada građana. Prva kompozicija ka Nišu krenula je tri dana kasnije, dok je prva redovna linija krenula je prema Nišu 3./15. septembra.
U vreme građenja zgrada je predstavljala jedno od najmonumentalnijih zdanja i simbola tadašnje kraljevske prestonice. Jedna je od prvih železničkih stanica u Srbiji, čiji je projekat obuhvatao specifičan arhitektonski program i sadržaje prilagođene evropskim tehničkim dostignućima. Oblikovana je u duhu akademizma kao reprezentativno zdanje, razuđene osnove. Arhitektonskom kompozicijom dominira središnji klasicistički rizalit glavnog ulaza, nadvišen trougaonim timpanonom.

[vitez koja]

Sat na Gradskoj kući u Subotici
 
Gradska kuća je najveća i najlepša građevina grada Subotica.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Izgrađena je za dve godine, odnosno od 1908-1910. godine, dok su unutrašnji radovi završeni do 1912. godine. Kao najgledaniji detalj Gradske kuće možemo istaći sat na tornju, odnosno četiri sata postavljena na sve četiri strane sveta. Satni mehanizam je napravljen u Budimpešti. Brojčanik satova ima prečnik od 2,20 m, dok velika kazaljka ima dužinu 1,6m, a mala 1,1m. Na konkursu za izradu satova učestvovao je i jedan Subotičanin koji je živeo u Njujorku, a koji je hteo da satni mehanizam izradi besplatno i da se postavi sat isti kao na njujorškom Metropoliten bildingu. Časovnik je trebalo da otkucava svakih 15 minuta i svaki pun sat, šta bi se dodatno obeležavalo svetlosnim znacima – četvrt crvenim, a pun sat zelenim svetlom. Međutim, a možemo reći i nažalost, njegov predlog je odbijen.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Sat na Staroj upravnoj zgradi Zastave u Kragujevcu
 
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Stara upravna zgrada Zastave se nalazi u centru grada Kragujevca. Spada u zaštićene spomenike kulture i zgrađena je polovinom treće decenije 20. veka prema projektima belgijskih arhitekata, i predstavlja jednu od dve kragujevačke gradske palate. Zdanje koje se popularno zove „kod sata“ je deo starog „Zastavinog“ industrijskog kompleksa, pod nazivom „Knežev arsenal“, ubraja se među najlepša zdanja u centru Šumadije.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[kumbor]

Divna građevina, i lepo održavana.

[vitez koja]

Sat na niškoj Palati pravde
 
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Sat na niškoj Palati pravde je postavljen 1910. godine, na zdanju koje je svojevremeno bilo Justicijanov hram i u kome je živeo Srez niški. Na pomenutom časovniku su kazaljke pomenuto zastajkivale, ali su radnici (domar i vozač) u niškom sudu ustanovili da je reč o kvaru na jednom od satnih zupčanika. Zupčanik je izradio jedan aleksinački zanatljija koji ne želi publicitet, ali je poznato da je materijal koštao 5000 dinara, dok je rad bio besplatan. Trenutno, sat star više od 100 godina radi i njega zajedno sa zgradom Nišlije smatraju simbolom svog grada.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Gradski toranj u Kotoru

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
 
Toranj za sat je jedan od bitnijih simbola grada Kotora. Zauzima centralno mjesto na Trgu od oružja, nasuprot glavnim gradskim vratima. To je trospratno robustno zdanje zidano tehnikom ''bunjato'', masivnim kamenim kvaderima udubljenih ivica. Toranj je nastao 1602. godine, za vrijeme mletačkog providura Antonija Grimaldija, ali se pretpostavlja da građevina nije bila završena u vrijeme potresa 1667. godine, pošto se Kula tada znatno nakrivila prema zapadu i moru. Kasnije su uslijedili pokušaji da se daljim zidanjem ispravi ovaj nedostatak. Međutim, toranj se nakon katastrofalnog zemljotresa 1979. godine ponovo iskrivio. Toranj za sat je građen jednim dijelom u zrelom baroknom stilu, dok sjevernu i istočnu fasadu karakteriše gotički stil. Ispod Tornja od sata nalazi se Stub srama. Jedan od načina kažnjavanja karakterističnih za Kotor je bilo postavljanje okrivljenog ispred stuba srama, kako bi svi građani saznali za njegov prestup.

Toranj ima prizemlje, dva sprata i otvorenu lođu u kojoj je smješten satni mehanizam. Spratovi su naglašeni horizontalnim vijencima. Dvije fasade, južna i zapadna, su vidljive, dok su druge dvije utopljene u susjedne zgrade. Na drugom spratu su dva okrugla brojčanika.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
Izvor: http://www.kotor.biz/zasto-kotor/toranj-za-sat

[vitez koja]

Sahat kula u Baru
 
Stari Bar je grad sa više od 2500 godina postojanja. Turcu su osvajili Bar 1571. god, bez borbe i rušenja. Tokom tri veka Bar živi kao značajna uredjena varoš sa dobrim prihodima od trgovine i poljoprivrede (maslinarstva). Od značajnijih objekata u gradu Turci su, izuzev akvadukta, podigli barutanu, veliki hamam i sahat-kulu. Knjaz Nikola Petrović i Crnogorci oslobadjaju Bar 1878. god. Polusrušeni grad od tada prestaje da živi a život se polako seli na morsku obalu.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
http://starigradbar.blogspot.com/