16. novembar

[Brok]

1095. Na crkvenom saboru u Klermonu, u Francuskoj, papa Urban II pozvao crkvene velikodostojnike i svetovne vladare na verski rat protiv turskog plemena Seldžuka, koje je zauzelo Svetu zemlju u Palestini. Počela epoha krstaških ratova.

1532. Španski osvajač Fransisko Pisaro zauzeo, s 200 vojnika, grad Kahemarku u Peruu i pogubio cara Inka Atahualpu, iako je za njega bila isplaćena velika otkupnina.

1831. Umro pruski general Karl Marija fon Klauzevic, jedan od najpoznatijih vojnih teoretičara XIX veka. U delu "O ratu" teorijski uobličio iskustva nove strategije primenjene u Napoleonovim ratovima. Prema Klauzevicu, rat deo opštih političkih odnosa i nastavak olitike uz primenu drugih sredstava.

1912. Počela Bitoljska bitka u I balkanskom ratu. Srpska vojska 18. novembra potukla tursku Vardarsku armiju Zeki-paše.

1914. Počela Kolubarska bitka, najveća koju je srpska vojska vodila u I svetskom ratu. Bitka završena 15. decembra pobedom srpske vojske nad austrougarskim trupama pod komandom generala Poćoreka, prisiljenog da se povuče iz Srbije. Izuzetne zasluge za pobedu u bici, u kojoj je zarobljeno oko 43.000 austrougarskih vojnika, imao general Živojin Mišić.

1941. U II svetskom ratu počela druga nemačka ofanziva na Moskvu, 5. decembra završena porazom nemačke vojske. Nastavljajući operacije, sovjetska Crvena armija do marta 1942. odbacila nemačke trupe na 200 kilometara od Moskve. Nemački poraz označio kraj "blickriga" i nagovestio preokret rata u korist antihitlerovske koalicije.

1965. SSSR lansirao svemirski brod Veneru III. Brod u martu 1966. stigao na Veneru kao prvi svemirski brod koji se spustio na neku drugu planetu.

1972. Tri astronauta SAD počela 84 dana dug let u svemirskoj letelici Skajlab IV.

1992. Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija pooštrio sankcije protiv Jugoslavije uvođenjem rečne i pomorske blokade.

1998. Haški tribunal proglasio krivim Zdravka Mucića, Hazima Delića i Esada Landžu za ubijanje i zlostavljanje srpskih zatvorenika 1992. u logoru Čelebići. Prvo suđenje za ratne zločine nad Srbima tokom rata u Bosni i Hercegovini.

2000. Predsednik SAD Bil Klinton doputovao u Vijetnam. Prva poseta nekog predsednika SAD toj zemlji od završetka Vijetnamskog rata, 1975.

2003. Blizu Kabula ubijena radnica Ujedinjenih nacija, Francuskinja Betina Guazlarard. Prva žrtva među zaposlenima u UN od svrgavanja talibanske vlasti u Avganistanu, dve godine ranije.

2005. Haški tribunal penzionisanog generala Armije BiH Sefera Halilovića oslobodio krivice za zločine koje su nad hrvatskim civilima u Hercegovini u jesen 1993. počinile trupe te armije.