Radar za merenje visine PRV-11

[Kubovac]

UVOD

Radar za merenje visine PRV-11 je u naoružanje SSSR-a uveden 1961. godine, a u naoružanje tadašnje JNA 1966. godine. Obično je bio u paru sa osmatračkim radarima P-35 i P-14.
Ukupno je za potrebe tadašnje JNA nabavljeno 13 radarskih kompleta PRV-11.
Radar je dugo vremena bio glavna okosnica sistema VOJiN, kao i sistema automatizacije ASPD-VAZDUH 1P.
Svoju funkciju je u nekim državama pronašao i u civilne svrhe i po isteku upotrebe u vojsci.

OPIS

PRV-11 je sovjetski radar za merenje visine, velikog dometa.
Koncipiran je sa 3 kabine i antenskim sistemom.
Kabina B nalazila se na artiljerijskom podvosku i u njoj je bio smešten primopredajni sistem, sistem za okretanje kabine i klaćenje antene i sistem elektronskog upravljanja i zaštite.
Kabina E je dvoosovinska prikolica sa kabinskom karoserijom. U nju je smešten pokazivač sa pripadajućim blokovima i agregat AD-30.
U Kabinu ER smešten je agregat sa pretvaračem frekvencije i rezervni komplet.
Antenski sistem pri transportu je pakovan u specijalnoj prikolici. Radar je radio sa izdvojenim pokazivačem koji je u Kabini E ili se postavljao pored pokazivača osmatračkog radara, odnosno pored pokazivača sistema ASPD-1, u kabinu „2BU“ ili u operativnu salu.


Radar za merenje visine "PRV-11":


[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[Kubovac]

Kratak opis rada u režimu merenja visine:

Operator je na osnovu podataka osmatračkog radara ručicom preko elektronskog sistema postavljao Kabinu B sa antenom u azimut osmotrenog cilja. Antena je klaćenjem pretraživala zadati azimut po visini i visina cilja se očitavala na pokazivaču daljina – visina, bilo preko obeleživača visine ili preko pokretnog markera visine i očitavanja sa brojčane skale.

Kratak opis rada u režimu osmatračkog radara:

Radar je mogao raditi u ulozi osmatračkog radara (NC režim) i to tako što se antena fiksirala na određenom mesnom uglu, a Kabina B se okretala sa zadanim brojem obrtaja.
U našoj praksi, radar je korišćen i kao klasičan osmatrački radar, tako što je tehnički modifikovan i antena se postavljala u horizontalan položaj.

Radar PRV-11:

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[Kubovac]

TT karakteristike:

Maksimalan domet : 420 km
Visina merenja cilja: 85 km
Visina otkrivanja cilja (očitavanje visine pomoću markera visine): 120 km
Radna frekvencija: oko 2,7 GHz uz mogućnost izbora 5 radnih frekvencija
Širina snopa po horizontalnoj osi: 2 stepena
Širina snopa po vertikalnoj osi: 1,2 stepena
Tačnost merenja visine: 200 – 500 m
Tačnost merenja daljine: do 1000 m
Vreme postavljanja za rad i vreme potrebno za postavljanje u marševski položaj: 3 sata
Radar ima brisač stalnih odraza i zaštitu od pasivnih smetnji.

[Kubovac]

Upotreba radara kod nas...


Radar se upotrebljavao u četama VOJiN JNA/VJ/VS i to u paru sa osmatračkim radarima P-35M i P-14, ponekad i sa P-12.
Radar je služio najčešće u svojoj osnovnoj nameni merenja daljine i visine cilja i pokazivač se postavljao Kabinu E ili se postavljao pored pokazivača osmatračkog radara, odnosno pored pokazivača sistema ASPD-1, u kabinu „2BU“ ili u operativnu salu.
u operativnoj upotrebi VJ neposredno pred rat 1999. godine, ostao je samo jedan PRV-11 i to onaj uparen sa osmatračkim radarom P-14 na radarskom položaju Kačarevo. Taj PRV-11 je uništen prve ratne noći 1999-te godine.
S obzirom da su na osmatračkom radaru P-14, takođe teško oštećenom prve noći 1999-te godine, počeli radovi na ponovnom zadejstvovanju, rodila se ideja da se iz Muzeja ratne tehnike u Pančevu uzme radar PRV-11 koji je tamo bio kao muzejski primerak i da se, uz postojeće rezervne delove, osposobi za operativan rad i zadejstvuje sa P-14.

Polovinom 2000. -te godine, remontovani radar PRV-11 je pušten u rad, a nakon remonta P-14 koji je završen 2003. godine, ponovo je zadejstvovan na položaju Kačarevo. Par je zajedno radio do 2012. godine, kada je P-14 povučen iz upotrebe, a nešto kasnije i PRV-11.

Do 1995. godine, modifikovana verzija radara PRV-11 namenjena da vrši funkcije klasičnog osmatračkog radara je bila veoma efikasna na radarskom položaju Obosnik na Crnogorskom primorju, a nazvana je PRV-11M. Domet radara PRV-11M kao osmatrača je bio oko 200 km.
Početkom 1995. godine dogodilo se vanredno oštećenje radara PRV-11M kada je usled nevremena na antenu pao električni stub. Radar je teže oštećen, ali je kasnije opravljen i ostavljen u rezervi.

[Kubovac]

Upotreba u civilne svrhe

I na kraju, još sam hteo da pomenem upotrebu radara PRV-11 u protivgradnoj preventivi zapadnog dela Republike Srpske.
Naime, manjim modifikacijama koje su izvršene u " VZ Kosmos" u Banja Luci, radar je prilagođen za rad u sistemu protivgradne preventive i uvezan je sistem protivgradne zaštite RS.

Slika prikazuje konzole i pokazivače radara PRV-11 u centru protivgradne preventive RS:

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[kosmonaut]

Inace, da li je teritorij SFRJ bio dobro pokriven radarskom mrezom. Koliko su u VOJIN bili zadovoljni sa tom mrezom i koliko je ona pokrivala teritorije susjednih drzava van granica jer je i taj segment vazan?

[Kubovac]

Inace, da li je teritorij SFRJ bio dobro pokriven radarskom mrezom. Koliko su u VOJIN bili zadovoljni sa tom mrezom i koliko je ona pokrivala teritorije susjednih drzava van granica jer je i taj segment vazan?

Pitanje je previše sveobuhvatno, jer se odnosi na period od 1945 - 1991.
Mislim da ću otvoriti zasebnu temu u ovom potforumu baš o tome, o istorijatu i razvoju radarske mreže u JNA/VJ(RS)/VS...

Ali evo samo kratko...pred sam raspad SFRJ, radarska mreža i sistemi automatizacije u JNA su bili savremeni i na relativno visokom nivou.
Okosnicu su činili savremeni američki 3D radari AN/TPS-70 (4 kompleta), američki 2D radari AN/TPS-63 (8 kompleta) i britanski 3D radari iz porodice S-600 (oko 13 kompleta).
Pored toga, korišćeni su i radari P-35 (oko 5 kompleta), PRV-11 (oko 7 kompleta), P-12 (oko 7 kompleta) i P-15 (oko 2 kompleta) i 2 kompleta dalekodometnih radara P-14.

Od sistema automatizacije, korišten je relativno savremen sistem AS-84, ali su u upotrebi mestimično ostali i AS-74 i AS-70 sa sistemom prenosa slike na daljinu Natrap, na različitim nivoima rada sistema VOJiN.

Kažem, o tome ćemo detaljnije u novoj temi, ali da ne budeš uskraćen bar nekakvog odgovora.

Što se tiče osmatranja "u tuđe dvorište", radari osnovne radarske mreže imali su domete od 400 km pa do 600-1200 (P-14), pa sam zaključi koliko su mogli da "gledaju" vazdušni prostor susednih zemalja.

Pored ovoga, postojali su i mornarički sistemi osmatranja, sa radarim nešto skromnijih mogućnosti po daljini, poput domaćeg OAR M-61 Fruška Gora, ili radara iz porodice "Decca" poput RM1216 ili švedskog radara 9KR409....

[kosmonaut]

Hvala na odgovoru, mislio sam na zadnji period 80-ih do 1991. SFRJ je od 1963.
Da li se mogla utvrditi zona pokrivenosti SFRJ radarima iz susjednih drzava i cime se to mjerilo?

[Kubovac]

Pisali smo o upotrebi radara za merenje visine PRV-11 u protivgradnoj preventivi zapadnog dela Republike Srpske.
Naime, manjim modifikacijama koje su izvršene u " VZ Kosmos" u Banja Luci, radar je prilagođen za rad u sistemu protivgradne preventive i uvezan je sistem protivgradne zaštite RS.

Tom prilikom smo pokazali i jednu sliku iz starijeg perioda. Sada su se pojavile novije slike koje prikazuju sam radar, ali i konzole i pokazivače radara PRV-11 i ostalu opremu za praćenje vremenskih prilika u centru protivgradne preventive RS:

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]