Sudbina Kriegsmarine- poslednji mjeseci

[Рашо]

     Potapanjem "Tirpitza" u novembru 1944. njemačka Okeanska flota je izgubila poslednju i najznačajniju jedinicu flote bojnih brodova. Taj događaj je označio kraj njemačkog pomorskog ratovanja u sjevernim vodama, mada je pad borbene vrijednosti flote počeo još bitkom u Barencovom moru 1942. godine.

     Sve dok "Tirpitz" nije potopljen, strateški uticaj flote širio se na sjever do Arktika. Nakon što je taj bojni brod potopljen, taj uticaj se ograničio na Baltik, vratio se na drugorazrednu, defanzivnu ulogu koju je nekada proširio Alfred von Tirpitz posvetivši tome čitavu svoju karijeru. Ništa to nije moglo bolje pokazati od savezničkog iskrcavanja u Normandiji u junu 1944., kada je ogromna flota brodova iskrcala i snabdjevala invazione trupe neometana od strane preostalih krstarica i razarača njemačke flote. Sve te jedinice, osim "Tirpitza" dok je postojao u Tromsou, bile su sastavni dio jedinice poznate pod nazivom Eskadra za obuku baltičke flote. U jesen 1944. vječita nestašica goriva je sprečavala svaku plovidbu, a situacija je postala još gora kada se 15. oktobra "Prinz Eugen" sudario s lakom krstaricom "Leipzig" udarivši u njen bok između dimnjaka i komandnog mosta. Teški "Prinz Eugen" je maltene raspolutio laku krstaricu rasjekavši je sve do kobilice. To je bio kraj "Leipzigove" aktivne službe, otegljen je u brodogradilište radi popravke ali je kraj rata dočekao kao ploveća baterija.

     S Novom 1945. godinom flota je ušla u poslednjih pet mjeseci postojanja u ograničenoj ulozi podrške kopnenoj vojsci. Munjevita sovjetska ofanziva kroz istočnu Njemačku koja je izbila na Baltik i odsjekla Istočnu Prusiju počela je 12. januara. Jedan od najsimboličnijih zadataka koji je flota izvršila za vrijeme te ofanzive bio je kada je laka krstarica "Emden" evakuisala sanduk sa posmrtnim ostacima feldmaršala von Hindenburga iz Kenigsberga.

     Tako su počeli poslednji mjeseci, mjeseci evakuisanja trupa i izbjeglica iz istočnih djelova Njemačke, mjeseci u kojima je savezničko bombardovanje dostiglo kulminaciju obrušavajući se na teške brodove s posebnom žestinom. Kako je pritisak rastao, veze u sve manjem području koje su još držali Njemci postale su tako otežane i haotične da su onemogućavale svaki transport goriva za flotu iz preostalih skladišta. Pa ipak je flota u tom periodu imala uspjeha, u januaru su evakuisali 62000 izbjeglica sa istoka, a od januara do maja broj evakuisanih se popeo na 2000000.

     Veliki admiral Denic borio se sa sve većim haosom u sjevernoj Njemačkoj. Bio je odgovoran za rukovođenje evakuacijom, morao je preuzeti posao distribucije zaliha goriva, a morao je i osigurati da sve veći odredi pomorksog osoblja prihvate borbu rame uz rame s kopnenim snagama. Pokušao je i da organizuje novu ofanzivu podmornica jer su se počele pojavljivati nove savršenije podmornice tipa XXI koje su odmah odlazile u akciju. Da bi ostvario planove o podmorničkoj ofanzivi, u koju je polagao mnogo nade, Denic je naredio da se za podmornice izuzme gorivo od "Admirala Sheera" i "Lutzowa" tako da su i ova dva kapitalna broda ispala iz stroja.

     Ratni brodovi su dočekali kraj u aprilu i on je uglavnom došao iz vazduha. "Admiral Sheer", najuspješniji brod flote, prevrnule su britanske bombe na doku u Kilu, bio je zatrpan pod stotinama tona olupina i otpada kad je dok poslije rata bio napunjen. "Lutzow" je onesposobljen bombama 16. aprila u Svenemindeu, tamo je 4. maja dignut u vazduh i pretvoren u staro gvožđe. Američko vazduhoplovstvo je potopilo 30. aprila laku krstaricu "Keln" u Vilhelmshafenu. Bombe su uništile i "Emden" u Kilu, takođe u aprilu, pa je i on pretvoren u staro gvožđe. Isto se dogodilo "Hipperu" u Kilu, "Seydlitzu" u Kenigsbergu i "Graf Zeppelinu" u Štetinu.

     Kad je završio rat, na površini su još bili laka krstarica "Nirnberg", nepokretni "Leipzig", neoštećena teška krstarica "Prinz Eugen" i još petnaest razarača. Razarače su saveznici međusobno podjelili, "Leipzig" su natovarili otrovnim gasom i toksičnim materijalima, oteglili u Sjeverno more i potopili, "Nirnberg" je dobio Sovjetski Savez i on je služio pod imenom "Admiral Makarov" do 1959. godine kada je otišao u rezalište. Za "Prinza Eugena" bila je rezervisana tragičnija sudbina, Britanci su ga predali Amerikancima koji su ga upotrebili u atomskim probama kod atola Bikini 1946. godine. Naredne godine je ugljenisani trup nekadašnjeg ponosa njemačke mornarice potonuo kod ostrva Kvadžalejn.

     I tako je, do trenutka potpisivanja kapitulacije, njemačka površinska flota, (kao i njena prethodnica carska mornarica 1918.), prestala da postoji. Ali za razliku od 1918. kada je flota okončala svoje postojanje pobunom koja je ubrzala kapitulaciju Carstva, 1945. je njemačka mornarica ostala lojalna do samog kraja, bez pogovora izvršavajući svoju dužnost prema Njemačkoj. Za privrženost mornarice bio je najzaslužniji admiral Reeder. Uvjek je nastojao uliti mornarici osjećaj dužnosti izvan politike koristeći režim kao instrument za prikupljanje sredstava za gradnju ratnih brodova. Želio je izgraditi moćnu flotu koja bi Njemačku pretvorila u svjetsku velesilu. Zbog toga je i osuđen na doživotnu robiju kao jedan od odgovornih za Drugi svjetski rat, dok je Denic dobio samo deset godina robije za svoje, čisto vojničke "grijehe".

     Napraviću malu digresiju na kraju i osvrnuti se na sudbinu još jednog broda njemačke površinske flote, jednog od najslavnijih i najčuvenijih brodova Drugog sjetskog rata, bojni krstaš "Gneisenau". Brod sa ubjedljivo najtužnijom i najsramotnijom sudbinom. Njegova poslednja akcija bila je operacija "Munja-Kerber", proboj u Njemačku kroz LaManš i Doverska vrata. Zbog oštećenja u toj akciji je završio na doku radi remonta, gdje ga 26.02.1942. pogađaju dvije teške bombe. "Gneisenau" je otpisan u julu 1942., a svaki rad na njemu je obustavljen u januaru 1943. U martu 1945. slavni brod je doživio najveću moguću sramotu, zarđao i razoružan potopljen je u Gdinji kao barikada protiv sovjetskih brodova.

[Bane]

Dobar tekst Rašo

bojni krstaš "Gneisenau"

Nisam neki mornar, ali zar se Šarnhorst klasa ne vodi kao bojni brod?

[Рашо]

"Šarnhorst" i "Gnajzenau" su klasifikovani kao bojni krstaši pa sam ih i ja tako nazvao. Naime, njihov deklarisani deplasman je iznosio 26000 tona pa su zbog toga dospjeli u tu klasu brodova. Mada im je stvarni deplasman iznosio po 32000 tona, malo laganja radi izvrdavanja odredaba Versajskog mirovnog sporazuma. Oni zaista jesu bili nešto lakši od "pravih" bojnih brodova ali je razlika između klase "Šarnhorst" i bojnih brodova čisto terminološka.

[vathra]

Da dodamo da je Scharnhorst potopljen u decembru 1943. u akciji protiv Arktičkih konvoja, od strane britanskih površinskih brodova.

Artiljerija sa Gneisenaua je nadživela svoj brod:

After the War: Surviving Relics
One of the 38 cm guns intended for her rearmament exists today at the museum of Hanstholm in Denmark. This gun was planned as part of the German coastal battery "Tirpitz" at Oksby, Denmark, not far from the Blåvand lighthouse on the southwest coast of Jylland. The original 38 cm guns at Hanstholm (numbers 70,71,74 and 75) were destroyed during the 1950s. Her 28 cm guns from the turret called Anton were removed and sent to the Netherlands for use there; the turrets called Bruno and Cäsar and their guns were sent to Norway for coastal defence artillery there.
 
Her aft main turret, called Cäsar, was converted to a coastal battery named Austråt fort in Ørland near Trondheim, Norway, and it still exists today as a museum. The second turret called Bruno was stationed as a coastal battery at Fjell fortress near Bergen. Only the concrete base still stands, although highly modified. In Denmark, at the former "Stevnsfort" near Rødvig, two twin 15 cm turrets from her secondary armament still exist. In the Netherlands, parts of the guns of turret Anton are on display at the former "Stichting Fort", Hoek Van Holland.

[Zukov]

Sovjeti su izvadili iz mora potopljeni " Lutzow " 1947. Oteglili su ga u Kalinjingrad , gde je 1948. modernizovan , i od tada je sluzio kao skolski brod Sovjetske Balticke flote .

[Рашо]

Da, Scharnhorst je potopljen u Bici kod Sjevernog rta 26.12.1943. godine. Krenuo je na konvoj JW-55B ali je upao u zamku dva engleska bojna broda i tri krstarice, progonjen je i na kraju potopljen.

Inače, njemačka površinska flota je napadajući konvoje u više navrata pokazala toliku neefikasnost da joj je to zamalo došlo glave, ali ne od strane Britanaca. Naime, nakon bitke u Barencovom moru, Hitler se toliko zgranuo i rasrdio da je smjenio Reedera i naredio raspremu čitave flote, do razarača. Brodove je trebalo izrezati, a posade, topove i oklop upotrebiti na odbrambenim linijama na "Zapadnom zidu". Donitz, koji je naslijedio Reedera, ga je odgovoruo od toga.

[ZastavnikDjemo]

To je tačno, ali, ako se uzme u obzir broj brodova sa kojima je Nemačka RM raspolagala, kao i snagu protivnika, daleko od toga da su bili neefikasni. Od potapanja Scharnhorsta, uglavnom su se usredsredili na podmornička dejstva, a poslednja akcija Kriegsmarine je bilo potapanje američkog broda za prevoz uglja SS Black Point od strane podmornice U-853. Nedugo zatim je ta podmornica i potopljena. Još jedna od poslednjih akcija je bio i neuspešan napad podmornice U-869 na nepoznat cilj, ali je torpedo "skrenuo" i pogodio samu podmornicu. O tome je napravljen i odličan dokumentarac na National Geographic. Video: http://video.google.com/videosearch?hl=en&q=U-869&um=1&ie=UTF-8&sa=N&tab=wv#

[Zukov]

Zar u potapanju Scharnhorsta nije ucestvovao samo bojni brod Duke of York Nije mi poznato da je
ucestvovao i drugi bojni brod ...

[Rade]

Scharnhorst je bio bojni brod, a u potapanju je učestvovao bb "Duke of York", uz krstarice i razarače...

[Рашо]

Izvinjavam se prijateljima forumašima zbog pogrešnih navoda vezanih za potapanje Scharnhorsta. Pad koncentracije... Uz izvinjenje evo i imena brodova koji su učestvovali u toj akciji- bojni brod Duke of York i krstarice Sheffield, Jamaica, Norfolk i Belfast. I, naravno, više britanskih i jedan norveški razarač.

Nisam prejudicirao da su Scharnhorst i Gneisenau bili bojni krstaši, i sami Njemci su ih označavali kao "schlachtshiff", što će reći "bojni brod". To sam napisao na osnovu relevantnih istorijskih radova i enciklopedija, jer je i među samim istoričarima dugo vođena polemika o njihovoj klasifikaciji.

[vathra]

Negde se spominje da su S. i G. bili bojni krstaši zbog slabije glavne artiljerije, što donekle i ima smisla - sa takvom glavnom baterijom nisu mogli da se bore sa BB, ali su mogli da izbegnu borbu jer su bili brži. Mogli su da se uspešno bore sa manjim ratnim brodovima, kao i da napadaju konvoje.
Da su im postavili planirane kupole sa 15" topovima, nema sumnje da bi to bio "čisti" BB.
Deplasman nema puno veze sa razlikom između BB i BK, već namena broda.

Mada, mislim da bi DD imao šta da kaže na ovu temu

[Zukov]

Mozda cu otici u off topic , ali ...gledacu da se drzim vec pominjanih brodova . Da li se neko seca pomorske bitke kada je Britanski bojni krstas RENOWN napao , progonio i ostetio SCHARNHORST , i GNEISENAU ?? Nemacki brodovi su bili u teskom polozaju , i spasla ih je samo veca brzina , jer su pobegli ! Ako uzmemo da su ova dva Nemacka kapitalna broda bojni brodovi ispada sledece ... Jedan bojni krstas je napao dva bojna broda , i oni su losije prosli u artiljerijskom dvoboju , pa nemajuci kud ovi bojni brodovi su upotrebili svoju vecu brzinu od bojnog krstasa , i pobegli ... Svaka cast zvanicnoj klasifikaciji , svako ima pravo da misli sta hoce . Po takticko - tehnickim karakteristikama za mene su SCHARNHORSTI i GNEISENAU bojni krstasi . Naveo sam primer konkretne bitke , suve cinjenice ; nemam nameru da omalovazavam clanove 

[vathra]

Zukov,
Mislim da se niko ne seća te bitke jer se nije desila.
A Šarnhorst i Najzenau su odustajali od napada na konvoja zbog prisustva BB, i to Ramilies (verovatno si njega pobrkao sa Renown), Malaya i Rodney, svi naoružani sa teškom glavnom artiljerijom. U sva tri slučaja nije došlo do pogodaka, a verovatno ni do razmene vatre jer su na vreme prepoznali protivnika.
Nisu bili u teškom položaju, jer su uvek mogli da se povuku, a da su prihatili bitku mogli su da budu oštećeni i da dođu u težak položaj (kao što se desilo i Bizmarku).

Što se tiče tvoje primedbe, i da su sreli Renown, verovatno bi se povukli iz istog razloga.
U to vreme su Englezi mogli da priušte potapanje jednog svog kapitalnog broda za jedan nemački, i da posle toga odnos snaga bude pozitivniji za njih.

[Dreadnought]

Mozda cu otici u off topic , ali ...gledacu da se drzim vec pominjanih brodova . Da li se neko seca pomorske bitke kada je Britanski bojni krstas RENOWN napao , progonio i ostetio SCHARNHORST , i GNEISENAU ??

Nema tog ko se seća ovog događaja .... Što kaže vathra, nikad se nije desila .... Ne pod tim uslovima ...

Naveo sam primer konkretne bitke , suve cinjenice ; nemam nameru da omalovazavam clanove 

Opet, konkretnog primera nema ..... nije se dogodilo nikad. Opet, ne pod uslovima kako si ti opisao ...

Svaka cast zvanicnoj klasifikaciji , svako ima pravo da misli sta hoce . Po takticko - tehnickim karakteristikama za mene su SCHARNHORSTI i GNEISENAU bojni krstasi.

Ovo mi zvuči poznato .... mislim da smo ovu raspravu već vodili.



 

[Brok]

@Zukov

Za sve tvrdnje moraš izneti i relevante izvore, to mogu biti ozbiljne knjige, ozbiljni net izvori i sl. Nedavno smo imali problema sa jednim nastano-narcisoidnim tipom mislim da mu je korisničko ime bilo Dylan ili tako nešto, koji je bez ikakvih izvora navodio sve i svašta što će verovatno završiti u "Smehoteci".
Samo proverene iznformacije, ništa rekla kazala, ništa pričao mi ženin brat i sl. samo relevantni izvori.

Nadam se da to nije teško, zar ne.