Hronologija ustava u Srbiji

[Brok]

Hronologija ustava u Srbiji:

- februar 1835. - Sretenjska skupština usvojila je Sretenjski ustav,
koji je garantovao ličnu i imovinsku bezbednost, olakšice seljacima
pri plaćanju poreza i davanju kuluka, a velikašima aktivno učešće
u vlasti.

- decembar 1838. - Porta je izdala Četvrti hatišerif (Turski ustav)
za "Provinciju Srbiju", kojim je ukinut apsolutizam kneza Miloša i
uspostavljen Savet kao eksponent turskih interesa u Srbiji.

- jul 1869. - Na Velikoj narodnoj skupštini u Kragujevcu usvojen je
Ustav Kneževine Srbije, poznat kao Namesnički ustav, kojim je prvi
put u Srbiji uveden predstavnički sistem vlasti.

- januar 1889. (decembar 1888. godine po starom kalendaru) - Velika
narodna skupština prihvatila je novi Ustav Kraljevine Srbije, poznat
kao Radikalski ustav, koji je označio kraj osmogodišnje borbe kralja
Milana i radikala. Ustavom su predviđene garancije ličnih i
političkih prava građana i uvedene institucije parlamentarne
monarhije.

- april 1901. - Donet je oktroisani Ustav, kojim je prvi put uveden
dvodomni sistem (Senat i Skupština) u Srbiji. Nakon državnog udara
kralja Aleksandra aprila 1903, ukinut je Ustav iz 1901, raspušten
Senat i Državni savet. Ustav je, međutim, dva dana kasnije kraljevom
proklamacijom ponovo vraćen na snagu.

- jun 1921. - Ustavotvorna skupština usvojila je Ustav Kraljevine
Srba, Hrvata i Slovenaca (SHS), poznat pod nazivom Vidovdanski ustav.
Ustav je propisao unitarno i centralističko uređenje, monarhiju sa
dinastijom Karadjordjevicha.

- septembar 1931. - Kralj Aleksandar Karađorđević oktroisao je novi
ustav, tzv. Septembarski ustav, kojim je uveden režim ograničene
ustavnosti. Uveden je Senat, kao drugi dom narodnog predstavništva.

- januar 1947. - Ustavotvorna skupština Narodne Republike Srbije
usvojila je prvi Ustav NR Srbije, po kome je Srbija definisana kao
"narodna država republikanskog oblika". Istaknuto je da se srpski
narod "na osnovu načela ravnopravnosti" ujedinio sa ostalim narodima
Jugoslavije i njihovim narodnim republikama u SFRJ.

- april 1963. - Usvojen je Ustav SR Srbije, kojim je Srbija definisana
kao državna socijalistička demokratska zajednica naroda Srbije
zasnovana na vlasti radnog naroda i samoupravljanja. Prema Ustavu
Srbija u svom okviru ima dve autonomne pokrajine, Vojvodinu i Kosovo i
Metohiju.

- februar 1974. - SR Srbija je dobila novi ustav. Republika je
definisana kao "socijalistička, demokratska država" i samoupravna
državna zajednica u čijem su sastavu i autonomne pokrajine Vojvodina
i Kosovo.

- septembar 1990. - Skupština SR Srbije donela je novi Ustav
Republike Srbije, u kome je proklamovano načelo podele vlasti i
višepartijski sistem. Pokrajine su izgubile atribute državnosti i
postale oblik teritorijalne autonomije, a pokrajina Kosovo
preimenovana je u pokrajinu Kosovo i Metohija.

- oktobra 2006. - Novi Ustav Srbije,
je 12. po redu najviši zakonodavni akt države od 1835.godine.