Hidrobaza u ozračju izbijanja II Sv, RataDa je hidrobaza u Kumboru ostavila svoga traga u istoriji izbijanjem II Svjetskog rata, također su u mnogome poznati događaji. Bili su to teški i dramatični dani. Trebalo je donijetu odluku, predati se okupacionim snagama Nemačke ili se na vrijeme udaljiti na područja saveznika i odatle djelovati po neprijatelju.
U Kraljevini Jugoslaviji Kumbor je bio baza Treće hidroplanske komande, najjačeg dijela jugoslovenskog Pomorskog vazduhoplovstva, a 20. hidroplanska eskadrila pod komandom poručnika bojnog broda I klase Vladete Petrovića, iz Boke je u Aprilskom ratu 1941. napadala neprijateljske baze u Albaniji i Italiji i brodove na južnom Jadranu, prije nego što se 16. aprila 1941, pred kapitulaciju Jugoslavije, organizovano povukla preko Grčke u Egipat i nastavila ratovanje na strani saveznika – djelujući kao takozvana „
Abukirska eksadrila“ u sastavu britanskog RAF-a.
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
Uprkos tome što je završio i elitnu Lovačku školu u Zemunu, čitava letačka karijera Vladete Petrovića ostala je vezana za hidroplane u Pomorskom vazduhoplovstvu Jugoslovenske Kraljevske Mornarice, gdje je od 1938 godine obavljao dužnost komandanta Druge hidroplanske grupe sa bazom u Kumboru u Boki Kotorskoj.
Napadom na Jugoslaviju određeni broj pilota sa svojim hidroavionima iz severnog dijela jadranskih baza preleću i skupljaju se u Kumboru. Dok su trajali ovi preleti iz srednje Dalmacije, letači 20 hidroeskadrile donose odluku da se ne predaju već da nastave borbu, tako što će izvršiti prelet do Grčke, gde bi se pridružili saveznicima. Do 15 aprila je potrajalo prikupljanje letača voljnih da nastave sa borbom, a onda je odlučeno da se prelet izvrši 16 aprila ujutru. U međuvremenu je pbb Vladeta Petrović posetio komandanta Boke, generala Kuzmanovića, i preneo mu odluku letača. General Kuzmanović je, prećutno, odobrio ovaj plan.
U tim dramatičnim trenucima Petrović koji je u zoru 16.aprila iz Boke poletio na čelu grupe od sedam ispravnih hidroplana u kojima je bilo 20 članova posade. Leteći u vrlo teškim uslovima, kroz oluju i guste oblake, u zbijenoj formaciji kako bi se u slučaju napada italijanskih lovaca mogli kako-tako braniti, hidroplani 20.eskadrile stigli su kasnije tog dana na Krf, nakon čega su prebačeni u Patras. U medjuvremenu, pridružila su im se još tri jugoslovenska hidroplana, pa je eskadrila „narasla“ na 10 aviona i 27 avijatičara. Poslije mnogo peripetija, ukupno 8 borbeno sposobnih jugoslovenskih hidroplana tipa „Do-22“ stigli su 22.aprila oko podne u zaliv Abukir u Egiptu, blizu Aleksandrije.
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
Na taj način u Abukir preletjeli su piloti, Petrović, Protić. Koroša, Beran., Stanić i još neki. Navigatori, Jovanović, Filipović, Ivković, Kocijančić itd…, tee mehaničari, Lolić, Karić Ceraj, Bašić i još drugi.
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
Osim ovih letača koji su uspeli da prelete na Bliski Istok, bilo bi nepravedno ne pomenuti i ostale koji su imali tu želju, ali nisu uspeli da je ostvare: A.Konjović, J.Made, K.Valić, M.Simović, I.Grošić, V.Grošelj, Stamenković, Žanić, Polovina, Švemlajn, Jagetić, Bojađijević, M.Zvicer... Mnogi od njih su ipak uspeli da se bore protiv neprijatelja, tako što su se pridružili jedinicama NOVJ, a neki su stekli i visoke činove u posleratnom JRV-u i RM
Vladeta Petrović se po oslobođenju vratio u Jugoslaviju. Kao oficir vazduhoplovac više se nije uspio uklopiti u novo ustrojstvo oružani snaga. Posvetio se uglavnom prosvetnom zanimanju. Doživio je prilično životno doba od 79 godina. Umro je 1984 godine.
Mnogo detaljnije i opširnije nalazi se na Palubinom linku
Prelet pripadnika Pomorskog Vazduhoplovstva na Bliski Istok
