Protivvazduhoplovni raketni sistemi iz porodice "Buk", razvoj i unapređenja

[Kubovac]

Moguće učešće sistema protivvazduhoplovne odbrane Buk-M3 dok Rusija presreće 15 američkih ATACMS raketa iznad Krima

Rusko Ministarstvo odbrane je 4. maja 2024. prijavilo značajno presretanje raketa ATACMS (Army Tactical Missile Sistem) američke proizvodnje. Prema današnjem saopštenju Ministarstva, ruske jedinice PVO uspešno su uništile 15 raketa ATACMS, od kojih su četiri presretnute iznad poluostrva Krim 4. maja 2024. godine.

Ova presretanja omogućila je najnovija verzija ruskog raketnog sistema PVO Buk, Buk-M3. Buk-M3, poznat po svojoj sposobnosti da gađa više vazduhoplovnih ciljeva u teškim uslovima elektronskog ratovanja, dokazao je svoju efikasnost protiv ATACMS, raketnog sistema većeg dometa koji su Sjedinjene Države nedavno isporučile Ukrajini.

Isporuka ATACMS-a Ukrajini objavljena je krajem aprila 2024. godine, sa preko 100 jedinica, kako se izveštava, da bi se poboljšale ukrajinske sposobnosti za udar na daljinu. Ovo otkrivanje je došlo od Njujork tajmsa, koji je citirao neidentifikovane američke zvaničnike koji su primetili tajnu isporuku ovih naprednih taktičkih projektila.

ATACMS je navodno prvi put upotrebila Ukrajina 17. aprila 2024. za gađanje vazdušne baze Džankoi na severoistoku Krima. Ovaj napad je doveo do značajne štete na ruskoj vojnoj imovini, uključujući helikoptere, komponentama strateškog raketnog sistema zemlja-vazduh S-400 i kompleksa za vazdušno-kosmičko osmatranje koji služi kao komandno-upravljački centar.

Taktički raketni sistem američke vojske (ATACMS) je ključna komponenta američkog taktičkog raketnog arsenala, dizajnirana za precizne udare na ciljeve visoke vrednosti na velikim udaljenostima. Razvijen ranih 1980-ih i prvi put raspoređen tokom Zalivskog rata 1991. godine, ATACMS je raketni sistem zemlja-zemlja koji se može lansirati sa više platformi, uključujući široko korišćeni raketni sistem za višestruka lansiranja (MLRS) M270 i noviji M142 HIMARS. Sposoban da pogodi ciljeve udaljene do 300 kilometara, u zavisnosti od varijante, ATACMS ima ključnu ulogu u taktičkom ratu na kopnu, omogućavajući duboke udare iza neprijateljskih linija sa visokim stepenom preciznosti.

Porodica ATACMS uključuje nekoliko varijanti, od kojih je svaka dizajnirana da ispuni specifične zahteve misije. Rakete su opremljene različitim tipovima bojevih glava, u rasponu od jedinstvene visokoeksplozivne do kasetne municije, što ih čini prilagodljivim za različite taktičke scenarije. Nedavne nadogradnje su se fokusirale na poboljšanje tačnosti projektila i proširenje njenog dometa, kao i na smanjenje kolateralne štete ugrađivanjem preciznijih sistema za navođenje. Ova poboljšanja su učvrstila poziciju ATACMS-a kao strateškog sredstva u arsenalu američke vojske, pružajući značajnu sposobnost suprotstavljanja i sposobnost da se brzo i efikasno angažuju i poraze vremenski osetljivi ciljevi u različitim scenarijima sukoba.

Moguća upotreba Buk-M3 protiv ATACMS-a naglašava značajnu eskalaciju u aspektu tehnološkog ratovanja ukrajinskog sukoba, pokazujući napredne vojne sposobnosti obe strane. Kako se situacija razvija, strateške implikacije ovih angažovanja mogle bi značajno uticati na tekuću vojnu dinamiku u regionu.

Buk-M3, takođe poznat i kao Viking, je najnovija generacija poznatog ruskog raketnog sistema protivvazduhoplovne odbrane Buk, konstruisanog da odgovori na širok spektar vazduhoplovnih pretnji uz poboljšanu efikasnost i preciznost. Razvijen da zameni starije modele porodice Buk, Buk-M3 značajno unapređuje sposobnosti kopnene protivvazduhoplovne odbrane tako što je u stanju da angažuje avione, helikoptere, krstareće rakete i dronove, kao i taktičke balističke rakete poput ATACMS. Sa operativnim dometom do 70 kilometara i dometom visine do 35 kilometara, Buk-M3 se ističe po svojoj sposobnosti da istovremeno gađa više objekata u vazduhu u uslovima intenzivnih ometanja, zahvaljujući svojim sofisticiranim radarskim sistemima i modernizovanoj tehnologiji upravljanja vatrom.

Mobilnost i svestranost sistema su među njegovim ključnim prednostima, sa mogućnošću brzog postavljanja i ponovnog raspoređivanja koje mu omogućavaju da se premesti i postane operativan za nekoliko minuta. Ovo čini Buk-M3 posebno efikasnim u modernim, brzim borbenim okruženjima gde vazduhoplovne pretnje mogu da se pojave iznenada i iz više pravaca. Pored toga, svaka lansirna jedinica sa radarom sistema Buk-M3 (od maksimalno 6 u sastavu raketnog diviziona) može istovremeno da prati do 36 ciljeva i da navede rakete na njih 6, obezbeđujući mogućnost vatre velike gustine tokom borbenih scenarija. Ovaj kapacitet za angažovanje sa više meta, u kombinaciji sa naprednom otpornošću na elektronske protivmere, obezbeđuje robusnu odbranu od raznih vazdušnih napada, čime se poboljšava ukupna struktura protivvazduhoplovne odbrane snaga koje štiti.

ATACMS:

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

SLO sa radarom sistema Buk-M3:

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Sastav razvijenog raketnog diviziona Buk-M3:

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]


Izvor

[Kubovac]

Posade sistema PVO „Buk-M1“ grupe trupa „Vostok“ uspešno obaraju sve vrste stranih raketa i projektila na južnodonjeckom pravcu

Svaka posada sistema PVO Buk-M1 uspešno je pogodila desetine vazduhoplovnih ciljeva.

„Već imamo na svom kontu više od dvadeset oborenih ciljeva. To su uglavnom MLRS granate „Himars“ i „Oljha““, rekao je zamenik komandira baterije raketnog sistema PVO Buk-M1 sa pozivnim znakom „Jedanaesti“. „Domet detekcije kompleksa je do 100 kilometara. Možemo da radimo na ciljevima na visinama do 25 kilometara. Postoje različiti režimi rada, uključujući i za otkrivanje niskoletećih ciljeva“, objasnio je on.