PALUBA

Rumunija je u Drugi svetski rat ušla sa oklopom koji je bio na nivou borbene vrednosti ranih tridesetih i koji je bio beznadežno zastareo. Do decembra 1942 godine postala je očigledna surova istina da Rumunija nema nijedan oklop sposoban da se suprostavi modernim sovjetskim srednjim i teškim tenkovima i da nije bilo u izgledu da će Nemci biti u stanju da pošalju u skorije vreme bilo šta što bi podiglo sposobnost Rumunskih oklopnih jedinica.

Rumunija je tokom prvih meseci rata imala izvesnih uspeha kao i sami Nemci koji su zarobljenim sovjetskim tenkovima snadbevali svoje saveznike. Do tada imala u svom naoružanju veliki broj zarobljene sovjetske tehnike a najviše tenkova tipa T-60 i veliki broj poljskih topova 76.2 mm M-1936 F-22. Kako nije bilo izgleda da će u skorije vreme sa nemačke strane stići pomoć jer su i sami Nemci krajem 1942 godine bili u deficitu sa oklopnim naoružanjem, rešeno je da se od zarobljenog materijala po uzoru na Nemački Marder, sopstvenim snagama izvrši konverzija i stvori jedan lovac tenkova koji bi bio u stanju da se suprostavi sovjetskom oklopu.

[attachment=1][attachment=2]
Zarobljena Sovjetska tehnika od koje su Rumuni pravili svoj lovac tenkova TACAM T-60


Razvoj i produkcija

Sovjetski laki tenk T-60 je izabran ne samo zato što je bio dostupan u velikom broju već i zato što je bio pogonjen motorom koji je rumunska industrija mogla sam da održava. Bio je pogonjen licencno rađenim šestocilindričnim motorom Dodge-Derotto-Fargo F.H.2 sa vodenim hlađenjem, koji je u sovjetskoj varijanti nosio ime GAZ 202 čiji su rezervni delovi bili dostupni i u Rumuniji i Nemačkoj. Motor je imao snagu od 80 Ks i razvijao je maksimalnu brzinu od 40 km/h.

[attachment=3]

Zarobljeni sovjetski poljski top 76.2 mm M-1936 F-22 je bio skinut sa lafeta montiran na šasiju T-60 umesto kupole. Za top je napravljen oklopni zaklon za koji je bio iskorišćen oklop sa zarobljenih sovjetskih tenkova drugih tipova ili oštećenih tenkova koji nisu mogli biti osposobljeni. Suspensija na šasiji je bila ojačana da bi mogla da izdrži pojačani teret. Prototip je bio završen u fabrici Leonida 19 januara 1943 godine. Vozilo je dobilo ime TACAM (Tun Anticar cu Afet Mobil) T-60. Sekundarno naoružanje je činio mitraljez 7.92 mm ZB-53 (Zbrojevka).

Kako nijedna od zemalja sila Osovine nije proizvodila municiju kalibra 76.2 mm, Rumuni su razvili i proizveli sopstvenu protivoklopnu municiju za top. Izmenjen je i način punjenja topa na kakvo je bilo uobičajeno u Rumunskoj vojsci i dodat je štitnik za trzaj topa da ne bi došlo do povrede punioca pri trzaju topa.
Top je bio zaštićen oklopom debljine 15 mm sa tri strane, koji je bio skinut sa zarobljenih sovjetskih BT-7 konjičkih tenkova. Top je imao traversu 32°, elevaciju 8° a depresiju 5°. Borbeni komplet je činilo 44 granate za glavni top.

[attachment=4]

Izvršene su modifikacije i šasije za novu ulogu. Poklopac motora je izmenjen tako da se poboljšalo hlađenje motora a izmenjena je i unutrašnjost da bi se dodao municioni magacin. Povećana masa vozila je uslovila ojačavanje suspenzije dodavanjem jačih torzionih poluga i novih točkova. Dodate su i brave koje su kočile točkove pri opaljivanju iz topa. Oklop šasije je iznosio od 15-35 mm. Vozilo je moglo da pređe rov širine 1,3 m, preko prepreke visine 0,5 m i jarak dubine 0,6 m. Masa vozila je iznosila 9 t.


Služba

Do kraja 1943 godine u fabrici Leonida je konvertovano 34 tenkova T-60 u vozila TACAM T-60. 16 vozila je raspoređeno u 61.Tacam jedinicu koja je pridodata 1. Oklopnoj regimenti a 18 vozila je organizovano u  62.Tacam jedinicu koja je pridodata 2. Oklopnoj regimentu.

[attachment=5]

Uprkos ovim nominalnim zaduženjima, lovci tenkova TACAM T-60 su bili raspoređivani gde god je njihovo prisustvo bilo potrebno. Ad-hock formiranoj Cantemir Oklopnoj Grupi koja je formirana februara 1944 godine radi ojačavanja odbrane u Severnoj Transnistri, pridodati su elementi 1. Oklopne divizije uključujući 14 vozila TACAM T-60 podeljenih u dve baterije.

[attachment=6]

Kasnije su ova vozila bila vraćena u okvir 1. Oklopne divizije gde su učestvovala zajedno sa divizijom u borbama za vreme sovjetske Jassy-Kishniev ofanzive. U tim borbama lovci tenkova su pretrpeli gubitke ali se tačan broj nije mogao utvrditi.

Nakon Rumunskog napuštanja sila Osovina krajem avgusta 1944 godine i prebega na stranu Sovjeta vozila su učestvovala u borbama proti Nemaca. Prebačena su u Niculescu detašment početkom septembra i poslata su da brane Transilvansku granicu nakon što je započeo kontranapad sila Osovine iz Mađarske. Nakon čišćenja Rumunske teritorije od jedinica snaga Osovine, ne postoje podatci o angažovanju u borbama ali se predpostavlja da su Sovjeti sva preživela vozila preuzeli tokom oktobra 1944 godine i da su ih koristili u daljim ratnim dejstvima.


TT Karekteristike

[attachment=7]

Posada...................................................................................................3
Masa...9t
Šasija.............................................................................................Leonida

Dimenzije
Dužina...............................................................................................4.24m
Širina................................................................................................2.35m
Visina................................................................................................1.75m
Klirens...............................................................................................0.33m

Naoružanje
-1 x top 76.2 mm M-1936 F-22
-1 x mitraljez 7.92 mm ZB-53 (Zbrojevka)

Oklop
- šasija.......................................................................................15-35 mm
- Oklop topa......................................................................................15mm

Motor
- Benzinski šestocilindrični vodeno hlađeni tipa GAZ 202, 80 Ks

Kapacitet goriva .................................................................................280L
Najveća brzina.................................................................................40km/h
Akcioni radijus................................................................................200km/h

Performanse
Savlađivanje dubine............................................................................0,6 m
Vertikalne prepreke.............................................................................0,5 m
Savlađivanje rova...............................................................................1.3 m

[attachment=8]

[attachment=1]

[attachment=2]

Vozila TACAM T-60 na paradi u Bukureštu.

[attachment=1]

Fotografija sa Istočnog fronta.


[attachment=1]

[attachment=1]

[attachment=2]

Red vozila TACAM T-60 u jednoj kasarni.

[attachment=1]

Još jedna fotografija ovog vozila sa Istočnog fronta.


[attachment=1]

[attachment=1]