PALUBA

(Podaci  i dio slika su iz revije „Obramba“  februar 2004.godine)

Univerzalno hladno oružje za tehničke jedinice (pioniri – inžinjerci, saperi) bilo je standardizirano već 1802. godine za vrijeme napoleonovih ratova. Radi neprimjereno oblikovane drške brzo je zamijenjeno sa novom pionirskom i saperskom  sabljom M.1807. U godinama 1846-1850 ispitivana su nova pionirska hladna oružja.  U naoružanje je uvedena pionirska sablja M.1847 koja je jako ličila kasnijoj M.1853. (rezlika je jedino u obliku vrha ručke). Išla je i serijsku proizvodnju i upotrebljavana je i italijanskom ratu 1849.

Naređenjem cara Franje Josipa uvedena je sablja M.1853. Naređenje predviđalo upotrebu sablje kod pionira, inžinjerskih jedinica pješadije i lovačkih jedinica. U početku nije bila velika proizvodnja novih sablji, jer je trebalo samo zamijeniti stare već postoječe.

Najmasovnije proizvedena  sablja M.1853 bila je verzija M.1853/89, jedina razlika bila je u materijalu za dršku. Drška M.1853 bila je od tamnog roga bivola, M.1853/89 bila je od drva oraha.

Sablja ima jednostrano oštreno sječivo koje je od opružnog čelika. Sa jedna strane je sječivo ravno, da druge ima uzdužni kanal, dugačko je 463mm, široko 55mm. Drška je produžetak sječiva, obloge drške su učvrščene  sa četri zakovice, i polukružno je asimetrično zakrivljena. Branik (između drške i sječiva) je simetričan. Čitava sablja dugačka je 660mm i teška 1.660gr. Nožnica sablje M.1853 je drvena, presvučena crnom konjskom kožom, sa gornje i donje strana okovana metalom. Čelična je i kuka (na gornjem kraju) za nošenje. Za vrijeme rata su se pojavljivale i potpuno čelične nožnice.
Na sabljama su se pojavljivale razne oznake npr. F.S.JUNG  sa jeruzalemskim križem,  1862.  G.F.jung bio je poznat austrijski proizvođač hladnog oružja. Jeruzalemski križ vjerovatno predstavlja kvalitetu proizvoda.  Broj 1862 je vjerovatno godina proizvodnje. Na kasnijim sabljana nalazimo oznaku Wn78 Jung i dvoglavog orla te brojeve 2.T.D./522 (drugi divizion trena – transportna jedinica približno  veličine bataljona)

M.1853

Sablja je najprije nošena  preko ramena na kožnom kajišu, kasnije oko pasa na kožnom visku.

Sablja je upotrebljavana u italijanskom ratu 1859., prusko italijanskom ratu 1866., za vrijeme okupacije BiH 1878. Kao i u prvom svjetskom ratu. Nasljednica ove sablje bila jednostavna sablja M.15.

-Pionirska sablja bila je i dio oreme sanitetnih jadinica A-U vojske

-Ptujski (grad Ptuj) saper sa sabljom

ово чудо смо ми звали тесак. слично су имали и иартиљерци.

Инжењеријска сабља, тесак, палош, све је то ваљда слично.

https://www.paluba.info/smf/index.php/topic,20759.msg270823.html#msg270823

Evo Duje i mog skromnog priloga. Radi se o standardnoj propisanoj verziji i o nešto manjoj poniklanoj kadetskoj varijanti. Namjerno sam stavio zajedničku sliku kako bi razlike u veličini bile što jasnije.