PALUBA

Nabavka raketnih sistema PVO za JRV

   
Jugoslavija se prvi put zainteresovala za nabavku protivavionskih raketa krajem pedestih godina kada se pregovaralo sa Britancima o kupovini jedne baterije raketa tipa Tanderbird Mk. I. Još dok su ti pregovori bili u toku, maja 1960.godine Sovjeti su oborili raketom američki visinski izviđač U-2. Tada je odlučeno da se nova oprema nabavi u SSSR-u, što je bilo i u skladu sa promenom spoljne politike. Delegacija JNA, koju je predvodio general-potpukovnik Martin Dasović, boravila je u Moskvi, tri meseca 1961. godine sa zadatkom nabavke novog naoružanja za potrebe JNA. Na kraju posete sklopljen je ugovor na osnovu kojeg su, nešto kasnije, između ostalog nabavljeni lovci-presretači Mig-21 F-13 i protivavionske rakete tipa SA-75 Dvina.

Na osnovu ugovora sklopljenog u Beogradu 07. aprila 1962. godine i Sporazuma potpisanog u Moskvi 02. avgusta iste godine, doputovala je 10. avgusta 1962. godine grupa sovjetskih raketnih stručnjaka, koja je ostala u Beogradu do 05. septembra. Tokom njihovog boravka otpočele su, u saradnji sa grupom naših stručnjaka konkretne pripreme za formiranje prvog raketnog puka. Nešto kasnije, 25. oktobra upućeno je 25 starešina na preobuku u raketno nastavni centar Ula Ude u Sovjetskom Savezu.

Raketno – tehnička sredstva raketnog sistema “Dvina” za tehnički divizion i prvi raketni divizion počela su da pristižu železnicom na aerodrom Batajnicu 27.oktobra 1962.godine i do 15.decembra te godine bila su sva isporučena. Od 23. oktobra počeli su da pristižu i sovjetski stručnjaci koji su trebali da izvrše predaju raketne tehnike, montažu raketnog kabineta i preobuku ljudstva neophodnog za formiranje raketnog puka PVO.
   
Naredbom Državnog sekretara za poslove narodne odbrane FNR Jugoslavije Pov. br. 424/62 od 24. novembra 1962. godine formiran je, po formaciji Str. pov. br. 508.205-9, novi 250. raketni puk PVO namenjen za PVO Beograda. Osim komande i borbenih delova u sastavu prve raketne jedinice formiran je i Raketno-nastavni centar. Za komandanta 250. raketnog puka postavljen je pukovnik avijacije Stevan Roglić a za načelnika Raketno-nastavnog centra pukovnik vazduhoplovno-tehničke službe Miroslav Boras.

Istovremeno sa povratkom ljudstva sa školovanja u SSSR-u, 14.juna 1963.godine svečanim strojem je obeležen završetak preobuke prve klase raketnog kursa PVO.  Prijem raketno-tehničkih sredstava za drugi raketni divizion izvršen je na Batajnici 04. juna 1963. godine. Prva bojeva gađanja, sa oba diviziona, su izvršena 01.jula 1963. godine na na poligonu Rt Kamenjak. Novo formirani 250. raketni puk PVO je započeo sa razvojem 14.septembra 1963.godine. Primopredaja raketno-tehničkih sredstava za 3. i 4. raketni divizion je izvršena na aerodromu Batajnica od 14. decembra 1963. do 15. marta 1964. godine. Na Prvomajskoj paradi 1964. godine prvi put su prodefilovale i jedinice 250. raketnog puka. Druga klasa slušalaca raketnog kursa PVO završila je 27. juna 1964. odine sa preobukom i od njih je, uglavnom, popunjeno ljudstvo 3. i 4. raketnog diviziona.  Ova dva raketna diviziona su prva raketna gađanje izvršili 24.jula 1964.godine.

Reorganizacijom JNA po planu Drvar-II dolazi i do reorganiazcije jedinica PVO tokom 1964. godine.  Naredbom Vrhovnog komandanta str. pov. br. 203 od 12. juna 1964. godine formiraju se komande zona PVO u 1. (Beograd) i 5. (Zagreb) armijskoj oblasti u koje ulaze pukovi VOJIN, raketni i pukovi SPAA.

U skladu sa ovim, do kraja 1964. godine izvršena je predislokacija komande i jedinica 250. raketnog puka PVO po sledećem:

-   Komanda puka i prištapske jedinice na Banjici (Beograd)
-   Tehnički divizion Sremčica
-   1. raketni divizion PVO Batajnica
-   2. raketni divizion PVO Obrenovac
-   3. raketni divizion PVO Mladenovac
-   4. raketni divizion PVO Smederevo

Prva pukovska taktička vežba izvedena je septembra 1965. godine sa učestvovanjem tehničkog i sva četiri raketna diviziona. Nešto ranije, 9. maja puk je učestvovao na pradi posvećenoj Danu pobede.

Spomenimo da je, po usvajanju plana Drvar-II, došlo do nove reorganizacije jedinica PAA tako da su tokom 1965/66. godine rasformirani objekti PVO. Istovremeno su formirane nove jedinice ranga puka, diviziona i baterija ali ne više mešovitog sastava, nego samo LPAA ili SPAA. Formirano je i 11 SPAA  pukova za PVO gradova, značajnih industrijskih i političkih centara. Ovi pukovi su bili baterijskog sastava sa 6 oruđa u bateriji. Oruđa su bila ili američka 90 mm ili britanska 94 mm a sve baterije su imale radarsko-računarska sredstva.
 
Sledeće, 1966. godine, 1. i 2. raketni divizion su imali 30. septembra bojeva gađanja na raketnom poligonu Ašuluku kod Astrahana u tadašnjem SSSR-u. Bio je to prvi slučaj da jedna jedinica JNA ode u inostranstvo na izvršenje bojevog gađanja. Tom prilikom je deo starešina obišao neke sovjetske jedinice naoružane raketnim sistemima Dvina i Volkov. Te godine se, naredbom Vrhovnog komandanta str. pov. br. 324 od 25. jula formiraju 11. i 15. divizija PVO koje ulaze u sastav RV i PVO umesto zona PVO koje su bile u sastavu armijskih oblasti. Raketne jedinice su još uvek vršile obuku po ruskim normama i uputstvima bez većeg unošenja u naše specifičnosti s obzirom na reljef zemljišta i namenu. Ipak, 250. raketni puk PVO je ocenjen kao sređena i vojnički čvrsta jedinica osposobljena za namenske zadatke.  Sa druge strane, novi 155. raketni puk PVO je bio tek u formiranju. LJudstvo diviziona ovog puka je u toku godine prošlo kurseve u raketnom centru sa ruskim instruktorima a potom se pristupilo formiranju jedinica.

Maja 1967. godine dotadašnji komandant puka pukovnik Stevan Roglić odlazi na dužnost komandanta 11. divizije PVO a za novog komandanta puka je postavljen potpukovnik Milojko Apostolović. Te godine, 29. septembra na poligonu Ašuluk izvršili su bojevo gađanje i 3. i 4. raketni divizion 250. raketnog puka PVO. Tokom godine izvršena je modifikacija na stanicama za vođenje raketa, što je omogućilo idntifikaciju sopstvenih aviona koji su imali uređaj SO-2 (odgovarač).

Iste 1967. godine završen je razvoj 155. raketnog puka PVO, naoružanog raketnim sistemom S-75M Volhov, do pune formacije. Uređeni su mirnodopski položaji i uspostavljen sistem komandovanja pukom pa je puk ušao u sastav 15. divizije PVO a bio je namenjen za PVO Zagreba.
   
Kada su 14. oktobra 1968. godine, zbog krize u Čehoslovačkoj, raketne jedinice PVO stavljene u stalno borbeno dežurstvo, okončan je period formiranja ovih jedinica.Bile su to već potpuno sposobne jedinice spremne za izvođenje borbenih zadataka u najsloženijim taktičkim uslovima.

Nemojte mi zameriti sto ne mogu da vizuelno razlikujem Dvinu od Vlohova, pa sam sve fotografije oznacio kao S-75 Dvina.
Ne znam iz kojih su jedinica, ali posto sada za sada nemamo topick o ovim raketnim sistemima, postavi cu fotografije ovde. ;)

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]

Nije baš iz JNA, ali mislim da če da posluži

[attachment=1]

LPB

Premda ove fotgrafije nisu iz JNA poslužiće da se uoči razlika sa raketnim sistemom Volhov kada budemo njega obrađivali.
[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]

Malo slika i podataka oko raketa S 75

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]
[attachment=6]
[attachment=7]


LPB

Evo par starih od mene.

poz.

Još malo iz stare literature .

poz.

Solaris, na fotografiji je S-25 Berkut, tj. SA-1 Guild.

Knjiga žalbi se nalazi na sljedećoj adresi :

[attachment=1]

 ;) poz.

Malo slika iz jedne mlađe knjige ,
JRV 42-92 g. ,B.B.D. prvo izdanje.

poz.

Tekst ćemo kasnije.

poz.

[attachment=1]
[attachment=2]

nisam zna da su i oni vjezbali na Kamenjaku, lipe slike :)

Neznam gdje bi sa ovom slikom pa evo je ovdje.

[attachment=1]
poz.

Pošto nemamo zasebnu temu o Dvini evo ovdje dvije sličice standardne fortifikacije.
Prva je iz odavno napuštene baze a druga se još uvjek koristi ali ne za sistem Dvina.

[attachment=1]
[attachment=2]
poz.

Vatreni položaj na slici dvina2 veoma liči na isti takav u Jakovu.

Malo šetnje oko Bugarske Dvine i pratečih radara i vozila. Ako sam pogrešio u nazivu, zamolio bih da se ispravi.

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]

Odlične fotografije :super,samo se na fotografijama ne nalazi radar P-18 (1RL131) "Spoon Rest D" već "stariji brat" tj. P-12MA (1RL14) "Spoon Rest A" na vozilu Zil-157.

Hvala na dopuni.

I za kraj još transportno vozilo


[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]


I to bi bilo to što sam slikao od dvine.

LPB

Pošto nemamo zasebnu temu o Dvini evo ovaj filmić ovdje.
Vrti se po netu kao nešto mistično a meni je jedino interesantno kako su podigli položaje za radare zbog konfiguracije pustinje.

https://www.youtube.com/watch?v=_4M_FcwLMlw

poz.

Dvina iz doba JNA, okolina Beograda:

[attachment=1]

   Da li je ovo položaj Dvine pored Obrenovca?