PALUBA

Iako manje slavan od drugog teškog bombardera iste kategorije, Boeing B-17  Flying Fortres, Consolidated B-24 Liberator bio je po mnogo čemu bolji avion. Nije mogao nositi teret bombi “leteće tvrđave”, ali je imao sasvim određene aerodinamičke prednosti: stajni  trap na tri kotača i razmjerno vrlo velika krila. Stajni trap je uveliko olakšavao  poljetanje i  sljetanje, a krila su stvarala veliki uzgom uz minimalni otpor, što je avionu davalo dobre opće performance. Liberator  je bi opremljen i automatskom pilotom, pa iako se ovaj ponekad ponapao nestašno, omogućio je da se do kraja iskotiste prednosti velikog akcionog radijusa Liberatora u ulozi pomordkog izviđača-bombardera.

Noseče površine koje su bile osnove nacrta Liberatora pojavile su se najprije kod hirdoaviona Consolidated P4Y,  a kako je Zrakoplovni korpus SAD zainteresiran za teške bombardere velikog akcijonog radijusa i  odličnim performansama na velikim visinama, inžinjeri firme Consolidatet mogli su do januara 1939.  atrapu i projekte za bombarderski avion s visokim performansama, kombinirajuči  krila i repne površine  modela P4Y s novim trupom.  Tokom februara zahtjevao je USAAC nekoliko izmjena, ali je već u martu bio naručen prvi prototip modela koji će postati B-24.

Konstrukcija prototipa napredovala je brzi i glatko, pa je XB-24 prvi put poletio u decembru 1939. Mogao je nositi do 3.629kg bombi u svom prostranom trupu i imao naoružanje od šest ručno upravljanih mitraljeza Browning 7,62mm. Dok je konstrukcija prototipa još bila u toku, USAAC je naručio sedam pretproizvodnih aviona YB-24 radi ispitivanja u uvjetima operativne službe i  ti su avioni bili isporučeni u toku 1941. godine. Jedina  veća razlika između ta dva modela bila je veća težina u polijetanju i oprema za odleđivanje krila i repnih površina kod YB-24.

U toku 1940. godine naručio je USAAC i svoje Liberatore serijske proizvodnje s oznakom B-24A. Samo devet aviona tog modela bilo je isporučeno, jer se pripremao poboljšani model.  Ovaj  je imao teže naoružanje i bolje motore. Motori su bili ispitani na XB-24, koji je dobio novu oznaku XB-24B kad su prijašnji Pratt & Whitney R-1830-33 Twin Wasp motori s kompresorom na mehanički pogon zamijenjeni motorima R-1830-41 s turbokompresorom pokretanim ispušnim plinovima. Istovremeno su i hladnjaci za ulje premješteni  s  prijašnjeg položaja ispod motora na obje strana motora, što je kučištima Libratorovih motora dalo,  gledano sprijeda, njihov karakterističan eliptični oblik. S tim se modifikacijama pojavilo 1941. godine svega devet aviona serijske proizvodnje kao Liberator B-24C.

Sljedeća je u opreativnu uoptrebu ušla prva verzija koja je serijski  proizvedena  u velikom  broju B-24D. Njegova težina u polijetanju je povećana na  25.401kg, a motori  R-1830-43 davali su tom avionu maksimalnu brzinu od 487km/h na visini od 7.620m, prema  469km/h na 4.572m visine kod modela       B-24A. Dolet je bio također povećan na  4.856km, dakle za 1.046km. Proizvodnja B-24D započela  je krajem 1940. i do kraja je bilo izgrađeno 2.738 aviona.

Liberator je trebao upravo postati operativnim kad je  Japan u decembru 1941. izvršio napad na Pearl Harbor.  SAD su odmah zaustavile isporuku  Liberatora koje je naručila Velika Britanija i što je brže bilo moguće ukljućila taj tip u operativnu službu. Prvi borbeni  let B-24 izvršen je u januaru 1942. s Jave, međutim,  britanski Liberatori su već ranije, u 1941. godini, vršili operativne letove.  Sredinom 1942. bio je B-24 već korišten u operacijama USAAF-a na Pacifiku, Aljasci u Indiji i na Srednjem istoku. Te je godine bilo odlučeno da se djelovanje Liberatora koncentrira na Pacifik, gdje će se njegov veliki dolet, mogućnost upravljanja automatskim pilotom  pouzdanost  pokazati  od neprocjenjive vrijednosti. Međutim, taj  tip je i dalje nastavio vršiti službu i drugdje, osobito u Evropi.

Model B-24E bio je u osnovi isti kao B-24D, samo što su mu bile poboljšane elise. Gradile su ga firme Consolidated, Douglas i Ford.  Sljedeći  model,  B-24G, grdila je u početku firma North American. Prvih 25 bilo je u svakom pogledu jednako B-24D, ali je daljnjih 430 izgrađenih primjeraka imalo nosnu kupolu s dva mitraljeza od 12,7mm u prerađenom trupu. Ta se modifikacija pokazala nužnom u toku borbi nad Evropom, jer su njemački lovci otkrili da je u frontalnom napadu nos aviona najranjiviji dio Liberatora i “leteće tvrđave”.

Model B-24H bio je sličan B-24G, ali su ga gradili Douglas, Ford i Consolidated. Isporučeno  je ukupno 3.100 aviona ovog modela. B-24J bio je, opet, skoro identičan B-24G i  B-24H i ujedno najbrojniji  tip modela B-24 – proizvedeno je 6.678 tih aviona. Umjesto nosne kupole firme  Consolidated  ili Emerson, kavu su imala prethodna dva modela, B-24J imao je kupolu firme Motor products, a poboljšan je bio i uređaj autmatskog pilota i bombarderska nišanska sprava. Ustavari  su novu oznaku B-24J dobili i brojni ovim modifikacijama naknadno opremljeni avionii  B-24G i  B-24H. Avion B-24L bio je karakterističan po repnoj kupoli firme Consolidated  s dva ručno upravljana mitraljeza  od 12,7mm, dok je B-24M imao repnu kupolu firme Motor products s dva mitraljeza od 12,7mm. Proizvodnja  tih dvaju modela iznosila je u svemu 1.667, odnosno 2.593 aviona. Bile su to zadnje varijante bombardera Liberator  serijske proizvodnje, iako je bilo izgrađeno i nekoliko drugih eksperimentalnih modela.

Liberator je koristila i RM SAD, i to dva modela  patrolnih bombardera i tri modela transportnih aviona. Bombarderske varijante bile su PB4Y-1, u osnovi sličan B-24D, s naoružanjem od osam mitraljeza od 12,7mm i teretom bombi od 3.628kg, te PB4Y-2 Privateer sa samo jednim vertikalnim stabilizatorom i kormilom, te pojačanim naoružanjem.

Tako ja Liberator, uprkos uprkos tome što mu je ofanzivni teret bio manji od drugih savezničkih teških bombardera, dobro služio zračnim snagama SAD u raznim verzijama, a glavne su mu prednosti bile veliki dolet, velika brzina i izvrsne performance na velikim visinama. Proizvodnja Liberatora, koji je bio obilno korišten i u službi RAF-a, premašila je brojku od 18.000, pa je to bio najbrojniji tip aviona SAD  u drugom svjetskom ratu.
                    
Consolidated B-24J Liberator

Prikazani avion je jedan od 2.792 bombardera  što jih je kompanija Consolidated gradila u San Diegu od augusta 1943. do  1944. Oznake na vertikalnim repnim površinama i na krilu pokazuju da je ovaj avion iz sastava 448. bombarderske  grupe  8.  zrakoplovne  armije  SAD,  koja je 1944. godine vršila operacije iz Velike Britanije. Kamuflaža je standardna,  s maslinastosivim gornjim površinama, i neutralnosivim donjim površinama, a znaci nacionalne pripadnosti su standardni.

-Tip: teški bombarder sa dvanaest članova posade
-Motori:  čerti zrakom hlađena zvijezdasta Pratt & Whitney R-1830-65 Twin Wasp sap o čertnaest cilindara, svaki snage 1.200KS u polijetanju
-Naoružanje : defanzivno – po dva pokretljiva  mitraljeza Browning od 12,7mm u nosnoj, leđnoj, trbušnoj i  repnoj kupoli;   po jedan mitraljez  od 12,7mm na svakom  od  dva  bočna  položaja;  defanzivno – do 5.806kg bombi
-Maksimalna brzina: 483km/h
-Brzina krstarenja: 386km/h na 7.620m
-Penjanje: 6.096 za 25min
-Dolet: 3.380km pri brzini od 346km/h na 7.620m sa 2.268kg bombi
-Težine: 16.556kg prazan; 25.401kg opterećen
-Razmah krila: 33,53m
-Dužina: 20.47m
-Visina: 5,49m
-Površina krila: 97,36m²

.

.

Vrhnja kupola

[attachment=1]

I malo lošije slike iz muzeja u Beču
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]
[attachment=5]

[attachment=1]
[attachment=2]
[attachment=3]
[attachment=4]

Kaze naslov, pornografija za ljubitelje i zbilja.  :)


http://www.liveleak.com/view?i=fc5_1414793627

Liberator "Final Bow" snimljen u padu, pogođen od strane Me-262. U padu aviona je poginula cela posada osim radio operatora (T/Sgt. Charles Culp), koji je uspeo da se izvuče iz ponirućeg aviona kroz otvore za bombe, i otvori svoj padobran na visini od 2000 stopa.

[attachment=1]

Spisak posade poginule u padu:
 

Sa suvenirima  ;D



[attachment=1]

[attachment=1]

[attachment=1]

[attachment=1]

[attachment=1]





[attachment=2]

[attachment=1]




[attachment=2]

[attachment=1]




[attachment=2]

[attachment=1]

[attachment=1]




[attachment=2]

[attachment=1]




[attachment=2]

[attachment=1]




[attachment=2]

[attachment=1]




[attachment=2]

[attachment=2]




[attachment=1]

https://youtu.be/oijf8KherAM

Veoma interesantan klip. Malo sam proguglao pa evo detalja koga zanima :

Nadimak aviona : "Brief". Serijski Broj : 44-42058. Poleteo sa Anguar Airfield, bombardovao protivavionsku instalaciju na Koror-u, Palau Ostrva (Pacifik). Oboren pogotkom sa zemlje. 10 članova posade od kojih je 9 poginulo pri padu. Navigator Wallace F. Kaufman preživeo pad ali ubijen od strane japanaca posle zarobljavanja.

[attachment=1]

[attachment=1]

[attachment=1]

[attachment=1]

[attachment=1]

[attachment=1]

[attachment=1]

[attachment=1]

[attachment=1]

[attachment=1]

[attachment=1]

[attachment=1]


Borbeni Sem je imao 10 pobeda koliko vidim.

Тврђаве и Либератори никад нису летели сами него у формацији од нпр 15-40 авиона.
Ако је неки авион услед оштећења испао из формације, био би лака мета. Немци су организовали посебне групе да лове усамљене авионе, а затим су савезници организовали ловачку пратњу за њих.
Дакле сам авион је ретко дејствовао по непријатељским ловцима.

Из бомбардера су у скоро свакој ситуацији могла да дејствуја 2 стрелца, а како је авион био у формацији то изађе врло лако на преко 50 митраљеза који су у сваком тренутку дејствовали. Формација тешкаша је била тешка мета.
У таквом метежу је скоро немогуће одредити који је авион кога погодио. Тешко да су ово погођени авиони.

Hvala na pojašnjenju  :)

Jesu li to onda pobede koje je ostvarila grupa?

Ako sam prebrojao ima 38 bombi, šta one predstavljaju? Pogođene mete ili broj misija?

Вероватно мисије.
Није немогуће да ово и јесу авиони, ко зна како су то рачунали и коме.
Али то није као код авиона где сваки авион пуца испред себе и има снимак камером.

Hvala još jednom za info  :)




[attachment=1]

[attachment=1]

[attachment=1]

[attachment=1]

[attachment=1]

[attachment=1]

[attachment=1]

Мали предлог:

не би било лоше да се на овој теми, и о Б-17, ограничимо на слике XV Army Air Force, која је летела из Италије и на овим просторима.
Слике из Велике Британије и са Далеког истока немају пуно везе са нама.

Овде је дата формација:
http://www.2ndbombgroup.org/15thairforce.htm

https://youtu.be/F8HOxIzZ8BQ

[attachment=1]

https://youtu.be/n8ioi8ADM1w

Kako se američki "liberator" srušio u Tivatski zaliv
21.03.2021.
Siniša Luković

B-24, koga je autopilot trebao držati na zadatom kursu, iz nepoznatih razloga, pravi zaokret za gotovo 180 stepeni i vraća se prema Tivatskom zalivu u koji se ubrzo, američki bombarder i srušio, stropoštavši se u more u blizini obale Krašića

U hladno zimsko jutro 31. januara 1945. sa improvizovane 1,5 kilometara duge piste aerodroma Stornara, tridesetak kilometara jugoistočno od grada Fođa u italijanskoj južnoj provinciji Pulja, uzletjelo je 30 američkih teških bombardera tipa B-24 liberator. Vazduhoplovi koji su pripadali 456. teškoj bombarderskoj grupi u sastavu 15. vazduhopovne armije SAD, poletjeli su na zadatak bombardovanja strateški važnih ciljeva na području Trećeg rajha. U toj, već završnoj fazi Drugog svjetskog rata u Evropi, posade američkih bombardera suočavale su se sa značajno manjom i slabijom prijetnjom od sve rjeđih njemačkih lovaca koji su branili vazdušni prostor nad Trećim rajhom što se se polako urušavao pod napadima moćnih angloameričkih snaga sa zapada i sovjetskih armija sa istoka. Ipak, američki avijatičari koji su u velikim, teškim četvoromotornim bombarderima B-24 tog jutra letjeli nad Jadranom, sjeverozapadno prema ciljevima koje su imali da napadnu na teritoriji danapšnje Austrije, bili su svjesni da idu u veoma opasnu misiju iz koje se mnogi od njih neće vratiti....

Nepuna četiri sata nakon polijetanja iz baze u Italiji, bombarderi 456. grupe su tog januarskog dana 1945. stigli u rejone svojih ciljeva. Prva grupa u kojoj je bilo 19 aviona sa visine od oko 8.000 metara, napala je u 13.46 časova rafineriju nafte u Muzbirbaumu, dok je druga grupa u kojoj je bilo 11 bombardera, gotovo istovremeno svojim ubojitim teretom zasula veliko željezničko čvorište u obližnjem Gracu. Po američkim bombarderima sa zemlje je dejstvovala relativno slaba artiljerijska vatra njemačke protivavivazduholovne odbrane, ali su „flakovi“ ipak uspjeli da pogode i obore dva bombardera i oštete nekoliko njih. Ispraznivši svoje prostore za bombe, američki liberatori okrenuli su se prema jugu i svojoj oko tri i po sata leta udaljenoj bazi u Italiji.

Među njima, u grupi koja je bombardovala željezničko čvorište u Gracu, bio je i B-24 sa evidencijskim brojem 42-78225, pod komandom pilota, poručnika Vilijam J. Nikolsa.

Članovi posade tog aviona pored Nikolsa, bili su i kopilot Robert J. Grin, navigator-bombarder Verl D. Lindli, flajt-inženjer Frenk A. Bartolino, radiooperater Karlis Braun, te mitraljesci Džejms F. Benet (nos aviona), Džejms Tadgart (na leđima aviona), Vilijam D. Bel (na trbuhu aviona) i Alen Knutson (repni mitraljezac).

Iako u rejonu cilja nije dobio direktan pogodak od protivničke PVO vatre, ovaj je avion ipak bio oštećen šrapnelom od granata PVO topova koje su eksplodirale u njegovoh blizini dok je poručnik Nikols nastojao da održi kurs i visinu kako bi nišandžija-bombarder Lindli precizno pogodio njemačko željezničko čvorište.

Motor broj 1 (od trupa aviona dalji motor na lijevom krilu aviona) gubio je pritisak ulja i nije mogao raditi sa više od pola snage. Pritisak ulja padao je i u motoru broj 2, pa se on uskoro zaustavio, ali posada aviona nije uspjela da njegov propeler postavi na tzv. nož, osnosno da krila propelera okrene tako da ona ne stvaraju dodatni otpor kretanju aviona u vazduhu.

Zbog toga se propeler havarisanog motora broj 2 i dalje okretao kao svojevrsna vjetrenjača, usporavajući i dodatno na taj način otežavajući let oštećenog liberatora. Iako je preostala dva još ispravna motora forsirao do krajnjih granica podigavši njihov režim rada na 2.400 obrtaja u minuti, Nikols je bio svjestan da njegov B-24 polako, ali sigurno gubi visinu i da su izgledi da će se uspjeti domoći svoje baze u Italiji sve lošiji.

Iznad Zagreba su preletjeli na visini od tek oko 4.200 metara, a dok je avion letio niz hrvatsku obalu Jadrana, Nikols i njegova posada grozničavo su nastojali da pogledima probiju koprenu oblaka i magle koja je obavijala zemlju pod njima, kako bi našli dovoljno dugačak i ravan komad terena na kome bi mogli pokušati prinudno da slete. Radio-vezom su o svojim problemima obavijestili vođu grupe bombardera u kojoj su bili a on im je obećao da će im se uskoro kao zaštita i pratnja pridružiti saveznički lovci.

Ipak, to se nije desilo, a svi pokušaji veziste Brauna da stupi u kontakt sa bazom 456. grupe u Stornari, bili su uzaludni. Uskoro im je otkazao i radio-kompas pa su mogli tek približno da se orijentišu u prostoru, ali su morali odustati od namjere da se dokopaju ostrva Vis gdje su saveznici i partizani u to vrijeme bili uredili privremeni aerodrom na koji su slijetali mnogi oštećeni saveznički bombarderi koji su se vraćali iz misija nad Austrijom, Mađarskom i Jugoslavijom.

Nastavili su tako prema jugu prateći obalnu liniju, te su oko 16.15 sati kroz oblake su primijetili i pozitivno identifikovali prepoznatljive obrise zaliva Boke Kotorske. U tim trenucima međutim, otkazao im je i treći motor, pa je osakaćeni liberator sada već gotovo nekontrolisano, počeo da još izraženije i brže gubi visinu i nezadrživo pada. Nad Bokom su bili na samo 6.500 stopa (1.980 metara) visine kada je Nikols posadi naredio da napusti avion i iskoči iz na propast osuđenog B-24. Američki avijatičari iskočili su iz bombardera i ubrzo nakon što su se otvorile kupole njihovih padobrana, sa zebnjom su gledali čas prema lijepom, ali njima nepoznatom zalivu u koji su se spuštali, a čas prema avionu iz koga su upravo iskočili, tražeči pogledom svog komandanta, poručnika Nikolsa koji je još bio u kokpitu.

Nikols je usmjerio avion prema jugozapadu, prema otvorenom moru, a onda je i on iskočio u momentu kada se B-24 nalazio na tek nešto malo više od 1.500 metara nad Bokom. Dok su se on i njegovi ljudi lagano spuštali, Nikols je sa zaprepašćenjem, vidio da njegov B-24 koga je autopilot trebao držati na zadatom kusru, iz nepoznatih razloga, pravi zaokret za gotovo 180 stepeni i vraća se prema Tivatskom zalivu u koji se ubrzo, američki bombarder i srušio, stropoštavši se u more u blizini obale Krašića.

Prema tvrdnjama očevidaca, bombarder u udaru sa morskom površinom nije pretrpio veća oštećenja, pa je nekoliko minuta i plutao na valovima, prije nego što je potonuo na dubinu od 30-ak metara pred tivatskom obalom luštičkog poluostrva. Nikolsa koji je bio pod padobranom, vjetar je odnio zapadno, prema hercegnovskoj rivijeri gdje se on ubrzo prizemljio na jednom brdašcetu.

Odmah pošto je dotakao zemlju, američkog oficira su pronašli partizani koji su tada potpuno kotnrolisali Boku što je od Njemaca oslobođena dva mjeseca ranije - krajem novembra 1944. Oni su ga odveli do obale gdje je u društvu drugih partizana već bio Nikolsov kolega-radiooperater Karlis Braun.

Članovi posade srušenog B-24 Bartolino, Tadgart, Benet, Bel i Knutson takođe su nepovrijeđeni preživjeli iskakanje iz aviona i padobranima su se spustili na području poluosrtva Luštica. Sve njih, sa izuzetkom Bartolina koji se spustio u pustom rejonu, pa je tu noć proveo na otorenom, spavajući u grmlju, gotovo odmah su pronašli partizani i lokalno stanovništvo i odveli ih do komande VI Pomorsko-obalskog sektora Mornarice Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije u Herceg Novom. Kopilot Robert Grin i navigator Verl Lindli imali su manje sreće - oni su se padobranima spustili direktno u hladno more Tivatskog zaliva odakle su ih odmah čamcima izvukli lokalni ribari i partizani iz Kumbora.

Spaseni američki avijatičari 3. januara 1945. u Herceg Novomfoto: Privatna arhiva
[attachment=1]

Dvojici promrzlih i mokrih Amerikanaca oni su odmah dali suva odijela i ugrijali ih, prije nego što u i Grina i Lindlija odveli do komande u Herceg Novom. U izvještaju koji je kasnije Nikols podnio pretpostavljenima u komandi 456. bombarderske grupe u Italiji, stoji da su njega i ostale kojima se narednog dana pridružio i u međuvremenu na Luštici pronađeni flajti-inženjer Bartolino, partizani smjestili u jednu privatnu kuću, da bi ih oko 19 sati uveče tu posjetio i partizanski komandant.

"Naši ljudi su ovdje bili predmet izuzetno velike pažnje i interesovanja partizana i lokalnog stanovništva, jer su oni bili prvi Amerikaci koje su žitelji ovog kraja vidjeli od početka rata. Jedan novinar nekog partizanskog lista je intervujisano našu posadu posredstvom flajt inženjera Bartolina koji je govorio itaijanski jezik, a taj jezik razumio je i partizanski izvještač. Bartolino je sadržaj tog intervuja največim dijelom sveo na pohvalu jugoslovenskih partizana i zahvalnost za pruženu pomoć i gostoprimstvo članovima naše posade, a bilo mu je obećano da će primjerak tog intervije aada bude objavljen, biti posat i Komandi 15.vazduhoplovne armije. Nakon toga, partizanski komandant je naše avijatičare automobilom nakon petominutne vožnje, doveo do partizanskog štaba i tamo im dao obilje hrane i piča, nakon čega su naši vazduhoplovci pojedinačno, rapoređeni po nekim od lokalnih civilnih porodica u čijim su kućama prenoćili", piše u izvještaju.

Narednog jutra partizani su američke vazduhoplovce kamionom uputili u Dubrovnik gdje je u to vrijeme djelovala jedna manja terenska misija bitanske Kraljevske mornarice, na čelu sa kapetanom bojnog broda Vokerom. U pratnji Amerikanaca do Dubrovika, prema njihovom sjećanju, bio je i oficir NOVJ Adolf Bule.

Kod Britanaca su spašeni američki vazduhoplovci ostali do popodneva 5. februara kada su se u Dubrovniku ukrcali na jedan britanski desantni tenkonosac i sa njime otplovili, te narednog dana stigli u Bari i vratili se u svoju jedinicu.

Inače, olupina srušenog američkog tepkog bombardera B-24 liberator, izvađena je sa dna Tivatskog zaliva odmah nakon rata - krajem četrdesetih i početkom pedestih godina prošlog vijeka, zbog velike potrebe ekonomije tadašnje države za aluminijumom. Šteta, jer bi taj B-24 koji je prema tvrdnjama očevidaca nakon pada u more 31. januara 1945. bio prilično neoštećen do mjere da je čak nekoliko minuta plutao prije nego što je potonuo na dno mora, danas kao takav bio mnogo vredniji kao olupina na dnu Boke i vrhunska destinacija za ronilački turizam.

U jednoj od tivatskih starosjedjelačkih porodica u Donjoj Lastvi inače, čuva se veći alumnijumski dio za koji njegovi aktuelni vlasnici tvrde da ga je njihov predak prije više od 70 godina, donio sa olupine srušenog američkog bomardera. Metalni panel dimenizija nešto preko metar sa oko pola metra, na sebi ima i ispupčenje kružnog oblika na kojem su dvije rupe, ali ne i bilo kakav broj ili ostatat nekog tehničkog natpisa.

"Vijesti" su pokušale da u kontaktu sa dvojicom eksperata iz Hrvatske koji se bave istorijom vazduholovstva, odnosno proučavanjem olupina aviona iz Drugog svjetskog rata koji su se srušili u Jadransko more ili su pali na teritoriji država bivše Jugoslavije, identifikuju ovaj dio, ali dalje od sumnje da je možda riječ o, u udaru u more spljoštenom dijelu pokrova rezervoara za uke na jednom od motora liberatora, nismo uspjeli da dobijemo pouzdanu potvrdu.

Partizanka pod puškom posramila golorukog američkog avijatičara

U zvaničnom raportu o rušenju aviona i načinu na koji su izbjegli zarobljavanje od neprijateljskih snaga u Jugoslaviji, Nikols i njegovi potčinjeni naveli su i niz interesantnih detalja tome kako su se oprema, doktrina i taktika američkog ratnog vazduhoplovstva pokazali u njihovom slučaju.

"Svi članovi posade bomabrdera 42-78225 smatraju da avijatičari trebaju nositi pištolje, makar samo radi prestiža. Jednog od njih je naime, nakon spuštanja padobranom u Boki Kotorkskoj, lokalna djevojka koja je nosila pušku pitala gdje mu je oružje, na što se on osjećao veoma posramljeno jer sa sobom nije imao ništa od naoružanja niti načina da joj objasni zašto je to tako", piše u ovom veoma interesantnom istorijskom dokumentu.

U izvještaju stoji i da je pilot, poručnik Nikols, izgubio svoje cipele u momentu kada mu se, nakon iskakanja iz aviona, otvorio padobran, kao i da su neki od kitova za preživljavanje koje vazduhplovci nose sa sobom upravo za ovakve slučajeve kada moraju iskakati iz oštećenog aviona, bili manjkavi jer su sadržali topografske karte samo Francuske i Italije, ali ne i Jugoslavije nad kojima se obavljala ova bomrbarderska misija. Ist tako, u izvještaju su naveli i da su koncetrovane tablete za ishranu u njihovim kitovima za preživljavanje bile najvećim dijelom, pljesnive i vrlo neukusne.

Iako su u iskakanju iz aviona i prizemljenju padobranom sve siringe sa morfijumom u njima bile polomljene, američki vazduhloplovci su partizanima ipak ostavili i poklonili dva svoja kompleta za pružanje prve medicinske pomoći.

CONSOLIDATED B-24 LIBERATOR

Teški bombaredr dugog dometa B-24 liberator konstruisala je i proizvela američka kompanija Consolidated Aircraft iz San Dijega u Kaliforniji. Moderno koncipirani metalni visokokrilac pogonjen sa četiri motora Pratt&Whitney Twin Wasp od po 1.200 konjskih snaga, bio je dug 20,47 metara, a raspon krila mu je bio 34 metra.

Zavisno od varijante B-24 je imao od 8 do 11 članova posade, maksimalna težina u polijetanju mu je bila 29,4 tone, mogao je da ponese teret bombi ukupne težine 3.600 kilograma, a za samoodbranu od neprijateljskih lovaca je bio naoružan sa 8 do 10 mitraljeza kalibra 12,7 mm. B-24 je imao maksimalnu brzinu od 487 kilometara /na sat, plafon leta mu je iznosio 8.500 metara, a maksimalni dolet 2.480 kilometara.

Od 1941. do 1945. u raznim američkim fabrikama napravljeno je skoro 18.500 primjeraka ovog aviona po čemu liberator i danas drži rekord najproizveđenijeg bombardera svih vremena.

Uz čuveni "boing" B-17 "leteća tvrđava", B-24 liberator je bio okosnica američkih bombarderskih snaga u Evropi, a taj je avion u posebnim varijantama, veoma upješno korišten i u protivpodmorničkoj namjeni na Atlantiku i na Mediteranu.

Na B-24 letjele su i jugoslovenske posade - avijatičari bivšeg Kraljevskog vazduhoplovstva Jugoslavije kojih je ukupno 40 od novembra 1943. do kraja decembra 1944. letjelo na četiri liberatora u sastavu jugoslovenskog detašmanja 15. vazduhoplovne armije SAD.

Izvor: www.vijesti.me

Marinero, lepo ispričana istorija!  :super

Marinero,
gde si našao Escape statement?

I da li se kopilot preziva Gun ili Green?