PALUBA

Neve u Savani: Raketni sistemi PVO S-125 Neva u Maliju

Raketni sistem zemlja-vazduh S-125 stekao je široku popularnost zbog svojih performansi tokom arapsko-izraelskih ratova 1967. i 1973. godine. Prvobitno isporučen brojnim zemljama istočne Evrope, Bliskog istoka i severne Afrike, S-125 (NATO oznaka: SA-3 'Goa') brzo je pronašao put do velikog broja zemalja u podsaharskoj Africi. Jedna od ovih zemalja bio je Mali, koji je svoje sisteme S-125 dobio negde početkom do sredine 1980-ih.
 
Teško je doći do detalja koji se tiču službenog dosijea S-125 u Maliju i fotografija - kao i kod većine vojne opreme Malija. Dostupni zapisi detaljno govore o isporuci šest četvorostrukih lansera (za ukupno dva sistema - diviziona) od strane Sovjetskog Saveza 1980-ih. Kao i kod većine naprednih sistema naoružanja isporučenih sovjetskim klijentskim državama u Africi, čini se da su osetljive komponente S-125 uglavnom održavali sovjetski savetnici do kasnih 1980-ih.

Čini se da su dve lokacije S-125 prvobitno bile raspoređene u vazdušnim bazama Gao i Mopti. Obe ove vazduhoplovne baze se nalaze blizu granice sa Burkinom Faso, sa kojom je Mali bio u kratkom, ali žestokom graničnom sukobu krajem 1985. Uz to, Ratno vazduhoplovstvo Burkine Faso upravljalo je samo jednim lovcem MiG-17 tokom 1980-ih, čiji je mali domet bio nedovoljan da se stigne do Gaoa ili Moptija kada je delovao iz bilo koje od dve vazduhoplovne baze Burkine Faso.
 
U nekom trenutku kasnih 1980-ih ili ranih 1990-ih, sistemi S-125 su premešteni na aerodrom Bamako–Senou, gde je jedan od sistema smešten u skladište, a njegova oprema je kasnije korišćena kao izvor rezervnih delova za preostali sistem. Ovaj sistem je postavljen na teritoriji aerodroma, koji jer takođe i za vojne namene, poznatog kao „Baza Aerienne 101“. BA 101 je bila, i još uvek je, primarna vazduhoplovna baza Force Aerienne de la Armee de l'Air du Mali (Malian Air Force).

Nakon povlačenja sovjetskih savetnika iz Malija početkom 1990-ih, vazduhoplovstvo Malija je ubrzo naišlo na ogromne poteškoće u održavanju svojih borbenih sistema S-125 i lovaca MiG-21. Čini se da su operacije jedinog preostalog sistema S-125 završene kasnih 1990-ih ili početkom 2000-ih, i nije bilo pokušaja da se remontuju sistemi ili da se kupi nova oprema za njih (kao što je većina drugih operatera S-125 u podsaharskoj Africi učinila). S obzirom na viđenje transportnih i utovarnih vozila S-125, PR-14, tokom nekoliko parada tokom ranih 2010-ih, čini se da je Mali još uvek održavao (ili obnavljao) barem neke od komponenti S-125 za zadatke pružanje publici većeg ugođaja na vojnim paradama.

Nakon početka Malijskog rata 2012. godine, prioriteti u  oružanim snagama Malija drastično su se promenili. Luksuz održavanja vozila i opreme samo za izlaganje na paradama više nije bio moguć, a transportno-utovarna vozila PR-14 su konačno napuštena. Od 2022. godine, na BA 101 u Bamaku i dalje rđaju povučeni lanseri, radari, vozila za transport i utovar i druga oprema.

Rakete zemlja-vazduh S-125, V-601, ne mogu se skladištiti na neodređeno vreme bez odgovarajućeg održavanja, a krajem 2013. Ministarstvo odbrane Malija se obratilo UNMAS-u (Služba Ujedinjenih nacija za uklanjanje mina) za pomoć u bezbednom uklanjanju 84 rakete V-601 koje su još uvek bile uskladištene u BA 101. Dana 28. marta 2014. godine, osoblje UNMAS-a, u saradnji sa oružanim snagama Malija, počelo je premeštanje projektila na mesto za uništenje izvan Kulikoroa, locirano nekih 80 km jugoistočno od Bamaka.

Tokom otprilike dva meseca, 84 projektila V-601 su demontirane (što je uključivalo uklanjanje bustera) i uništeno kontrolisanom detonacijom. Sa uništenjem poslednjih projektila, operacije raketnih sistema PVO Malija su definitivno okončane.

Foto prilog:

[attachment=1]

[attachment=2]

[attachment=3]

[attachment=4]

Izvor: https://www.oryxspioenkop.com/2022/02/goas-in-savanna-s-125-sam-systems-in.html