|
Title: Uspon višenamenskih borbenih aviona Post by: Kubovac on September 23, 2022, 06:51:30 pm Karakter vazdušne moći, kao i percepcija faktora koji je čine, promenili su se pojavom nove kategorije aviona - višenamenskih borbenih aviona. Suština je njihova sposobnost za uspešno izvođenje lovačkih, bombarderskih, jurišnih i izviđačkih zadataka.
Tehnička evolucija u pogledu aerodinamike, konstrukcije, pogona i opreme vazduhoplova obezbedila je postizanje impresivnih performansi, visokog nivoa manevarskih sposobnosti i upotrebu najnaprednijih vazduhoplovnih ubojnih sredstava za dejstvo sa velikih udaljenosti. S obzirom na poreklo koje vodi od lovačkih aviona,Višenamenski borbeni avion je u našoj literaturi, do početka devedesetih godina, nazivan lovcem višestruke namene. Podrazumevalo se da je u pitanju takav lovački avion koji je konstruisan da se, uz neznatne adaptacije, može koristiti kao lovac - presretač, lovac za borbu za prevlast u vazdušnom prostoru, lovačko - bombarderski avion ili lovačko - izviđački avion, a izuzetno i kao jurišni avion. Kao svojevrsni rodonačelnik kategorije VNBA navodi se američki avion F-4 Fantom 2 (F-4 Phantom II) Razvijen je prvobitno za potrebe amerčke mornarice, kao lovac za odbranu nosača aviona, ali je zbog odličnih letnih i borbenih osobina usvojen i u RV SAD, i korišćen i kao bombarder, izviđač, za elektronska dejstva i druge namene. U slučaju VNBA, podela je izvršena u pet generacija. Neki od VNBA su nastali modifikacijom postojećih lovačkih aviona dok su neki od samog starta osmišljeni kao višenamenske platforme. Podela aviona po generacijama vrši se prevashodno po kriterijumu brzine (podzvučna/nadzvučna, superkrstarenje), manevrabilnosti, mogućnosti radara i kompletne avionike, višefunkciolnosti, nivoa radarske uočljivosti, načina smeštaja VUbS (na krilima ili unutar trupa), stepena umreženosti avionskih sistema i samog aviona u koncept tzv.digitalnog bojišta. O višenamenskim borbenim avionima, istoriji, ulozi, konceptu, savremenim predstavnicima ovog vida borbene avijacije, karakteristikama, borbenoj upotrebi i pravcima razvoja u ovoj ''Zoni dejstva'' govori pilot pukovnik dr Slaviša Vlačić, načelnik katedre za vojno vazduhoplovstvo Vojne akademije. https://www.youtube.com/watch?v=C6OKmunaeu0 |