Pjetro Badoljo, maršal

[Rade]

Pjetro Badoljo (ita. Pietro Badoglio), italijanski maršal, premijer Italije, kao i prvi vice-kralj Italijanske Istočne Afrike.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Badoljo je stupio u vojsku nakon završetka vojne akademije u Turinu, 1892. godine. Učestvovao je u italijanskim kolonijalnim ratovima u Eritreji 1896. i Libiji 1912. Slavu stiče u Prvom svetskom ratu, nakon zauzimanja Monte Sabotina maja 1916. Uprkos tome što je bio jedan od glavnih krivaca za propast kod Kobarida (Kaporeta), ipak je krajem 1917. postavljen na mesto zamenika načelnika štaba. U godinama nakon Prvog svetskog rata, Badoljo će na sve načine pokušavati da umanji svoju ulogu u bici kod Kobarida. Tokom 1920. i 1921. bavi se diplomatijom, prvo u Rumuniji, a potom u SAD. Zbog neslaganja sa Musolinijem, 1922. je postavljen na sporednu dužnost – dužnost ambasadora u Brazilu. Nakon promene ličnih stavova, vraća se u Italiju gde 4. maja 1924. biva postavljen na dužnost načelnika generalštaba. Dve godine kasnije je unapređen u čin Maršala Italije. U periodu od 1929. do 1933. se nalazi na dužnosti guvernera Tripolitanije i Kirenajke. Tokom obavljanja ove dužnosti, Badoljo uz Gracijanija (zamenik guvernera Kirenajke) igra važnu ulogu u gušenju pobune u Libiji. Krajem januara 1932. Badoljo proglašava kraj pokreta „Libijski otpor“, po prvi put nakon italijanske invazije 1911.

Nakon što je Musolini 3. oktobra 1935. napredak De Bonove invazije na Abisiniju označio kao prespor, Badoljo (koji je u međuvremenu i sam vodio kampanju protiv generala De Bonoa) zamenjuje De Bonoa. Badoljo traži, i dobija, dozvolu za upotrebu hemijskog naoružanja – bojnog otrova iperita. U Adis Abebu ulazi 5. maja 1936, čime Etiopija postaje deo italijanskog kolonijalnog carstva. Musolini proglašava italijanskog kralja Viktora Emanuela za cara Etiopije, dok Badoljo biva imenovan prvim vice-kraljem i generalnim guvernerom Etiopije, kao i vojvodom od Adis Abebe. Na mestu vice-kralja i generalnog guvernera Etiopije ga 11. juna 1936. zamenjuje Gracijani, a sam Badoljo se vraća na mesto načelnika generalštaba. Početkom juna postaje član Nacionalne fašističke partije.

Badoljo je dugo vremena, do 1940, bio na poziciji načelnika generalštaba italijanskih oružanih snaga, te je imao i najveći uticaj na celokupnu strukturu italijanskih oružanih snaga, uključujući i doktrinu, izbor kadrova, naoružavanje… Badoljo je bio pesimističan po pitanju italijanskih šansi za uspeh u bilo kom evropskom ratu, ali se nije protivio Musolinijevoj odluci da objavi rat Francuskoj i Velikoj Britaniji. Nakon loše epizode italijanske vojske u Grčkoj decembra 1940, Badoljo podnosi ostavku na mesto načelnika generalštaba.

Nakon savezničkog iskrcavanja na Siciliju, Musolini 24. jula 1943. saziva Veliki fašistički savet koji na toj sednici izglasava nepoverenje Musoliniju. Već narednog dana dolazi do Musolinijevog hapšenja. Za premijera je imenovan Badoljo, i u toj funkciji prisustvuje i potpisivanju kapitulacije sa Saveznicima. Pet dana kasnije izdaje proglas. Jedinice italijanskih oružanih snaga nisu bile pripremljene za ovaj preokret i samim tim su bile nespremne za reagovanje na razoružavanje od strane Nemaca. Badoljo zajedno sa italijanskom vladom i kraljem u jutro 9. septembra beži u Peskaru i Brindizi, tražeći zaštitu Saveznika. Duža verzija kapitulacije je potpisana 23. septembra na Malti. Sredinom oktobra, Italija objavljuje rat Nemačkoj, a Badoljo se u narednih devet meseci zadržava na mestu premijera. Na mestu premijera će ga 9. juna 1944. zameniti Ivano Bonomi, iz redova Radničke demokratske partije.

Usled porasta tenzija sa Sovjetskim Savezom, gde su Britanci posmatrali Badolja kao garanta antikomunističke posleratne Italije, Badolju nikada nije suđeno za ratne zločine počinjene u Africi.