Razvoj sovjetskog PA topa 37/2 mm "Jenisej"

[Kubovac]

Razvoj sovjetskog protivavionskog topa 37/2 mm "Jenisej"

ZSU-37-2 Jenisej („Jenisej“, GRAU indeks 2A1) je bio eksperimentalni samohodni protivavionski top razvijen u Sovjetskom Savezu kasnih 1950-ih. Koristio je dvostruke automatske topove kalibra 37 mm sa kombinovanom brzinom paljbe od 1048 metaka u minuti. Nakon ispitivanja projekat je zaustavljen 1962. godine i nije pušten u serijsku proizvodnju.

Tokom državnih ispitivanja pokazalo se da je Jenisej sposoban da dejstvuje u pokretu po ravnom terenu, pri brzini od 20-25 km/h. Dejstvo u pokretu pri brzinama od 8-10 km/h rezultiralo je smanjenjem preciznosti za 25% u poređenju sa dejstvom u mirovanju. Topovi Angara su imali 2-2,5 puta bolju preciznost od AZP S-60 postavljenog na ZSU-57-2. Topovi su se dva puta zaglavili i 4 puta su se pokvarili tokom vežbovnog ispitnog ispucavanja 6266 metaka.

Tokom ispitivanja bio je sposoban da prati ciljeve koji putuju brzinom do 660 m/s na visinama većim od 300 m i do 415 m/s na visinama između 100 i 300 m. Imao je srednji domet od 18 km kada je pokušavao da otkrije metu veličine MiG-17 u sektoru skeniranja od 30 stepeni bez prethodnog označavanja cilja.
Maksimalna brzina vertikalnog praćenja bila je 40 stepeni/sek. Jenisej je mogao da pređe iz statusa pripravnosti u stanje spremnosti za borbu za 15 sekundi.

Rezultati su pokazali da je Jenisej imao efikasnu zonu gađanja sličnu onoj ZSU-57-2, ispunjavajući zahtev Saveta ministara da „pokrije tenkovske snage u svim vrstama bitaka, kao i od vazdušnih napada na visinama do 3.000 m".
Na osnovu rezultata državnih ispitivanja, Jeniseju je dodeljen zadatak odbrane raketnih sistema PVO 2K11 Krug i 2K12 Kub od napada iz mrtvih zona lansiranja projektila.

Preporučeno je da Jenisej bude primljen u službu, međutim Savet ministara je 5. septembra 1962. potpisao dekret kojim je naređeno da se „Šiljka“ stavi u službu, dok Jenisej nije izabran za službu. 15 dana kasnije svi radovi na Jeniseju su stali.

Opis

Jenisej je opremljen namenskim kompleksom naoružanja 2A12 „Angara“. Kompleks 2A12 se sastojao od dvostrukih automatskih topova kalibra 37 mm 500P (GRAU indeks 2A11).

Jenisej je navođen radarskom stanicom 1A11 „Bajkal” otpornom na ometanje koja je radila u centimetarskom opsegu, sa talasnom dužinom od oko 3 cm. Međutim, tokom državnih ispitivanja ustanovljeno je da ni radar „Tobol” na Šiljki, ni „Bajkal” na Jeniseju ne mogu sami efikasno da otkriju vazduhoplovne ciljeve. Zbog toga je naređeno da se novi radarski kompleks za praćenje, „Ob“, stavi u državna ispitivanja u drugom kvartalu 1960. godine.

"Ob" je činilo komandno vozilo „Neva” sa radarom za skeniranje „Irtiš” i radarskom stanicom "Bajkal" koja je postavljena na Jeniseju. Ob je trebalo da kontroliše šest do osam topovskih oruđa odjednom, ali su radovi na Obu zaustavljeni 1959. da bi se ubrzali završni radovi na 2K11 Krug.

Oruđe je bilo opremljeno i sekundarnim televizijskim optičkim vizirom za otkrivanje ciljeva.

Obično bi Angara ispalila rafal od 150 metaka nakon čega bi usledio period hlađenja od 30 sekundi, nakon čega bi mogao biti ispaljen novi rafal. Ciklus bi se ponavljao sve dok se ne potroši celokupna municija.

Šasija Jeniseja je modifikovana od šasije SU-100P.

TT podaci:

- kalibar: 37 mm
- broj topova: 2
- inicijalna brzina granate: 1010 m/s
- daljina dejstva na ciljeve u VaP-u - 4500 m
- visina dejstva na ciljeve u VaP-u - od 100 - 3000 m
- daljina dejstva na ciljeve na zemlji - 5000 m
- maksimalna brzina cilja 660 m/s
- teoretska brzina gađanja: 1048 granata/minut
- maksimalni neprekidni rafal - do 150 granata
- municija: visoko-eksplozivna fragmentaciona traserna i probojna
- daljina detekcije MiG-21 u sektoru od 30 stepeni - do 18 km
- maksimalna daljina praćenja cilja - do 20 km
- brzina reakcije sistema - 10-15 sekundi
- borbena težina ZSU - 27,5 tona

Foto album ZSU-37/2 mm "Jenisej":

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]