Nosači aviona klase Nimitz
Rade:
Počeci mornaričke avijacije SAD vezuju se za 14.11.1910. godine, kada je probni pilot kompanije Curtiss Aircraft izvršio prvi let sa broda, poletevši sa palube lake krstarice USS Birmingham (CL 2), koja se nalazila na sidrištu u Hempton Roudsu u Virdžiniji. Probni pilot Eugen Eli (Eugene Ely) je nakon ovog poduhvata, 18.01.1911. godine izvršio prvo sletanje na brod, sletevši na oklopljenu krstaricu USS Pennsylvania (ARC 4) u zalivu San Francisko. Nedugo zatim, američka mornarica je započela finansiranje obuke početnog kadra mornaričkih pilota.
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] Prvo poletanje sa palube ratnog broda, 14. novembra 1910. godine
Nosači aviona su prošli dug put od prijema u operativu prvog nosača aviona američke moranrice, USS Langley (CV 1), 3. marta 1922. godine. Tokom ranih dvadesetih godina, mornarica impresionirana ranijim aktivnostima sa ukrcanim vazduhoplovima, kao i sa početnim eksperimentima britanske kraljevske mornarice sa nosačima aviona HMS Hermes i HMS Furious, konvertovala je brod za prevoz uglja USS Jupiter (AC 3) u eksperimentalni nosač aviona na kome je želela da testira teorije o mornaričkoj vazduhoplovnoj moći. Rezultat testiranja, USS Langley, iako prespor i malen da bi bio efikasan nosač aviona, ipak je dao smisla ranim mornaričkim pilotima da se obučavaju za učešće u operacijama nosača aviona.
U toku 1922. godine, mornarica je započela istraživanja na daljem razvoju mornaričke avijacije i odobrila koonverziju dva bojna krstaša, koji su postali USS Lexington (CV 2) i USS Saratoga (CV 3). Ova dva broda su bili najveći nosači aviona tog vremena, sa deplasmanom većim od 36 000 tona. Bili su i najbrži, sa maksimalnom brzinom plovljenja većom od 35 čv. Krcali su više od 90 aviona, što je bilo dvostruko više od mogućnosti britanskih i japanskih nosača. Lexington i Saratoga, zajedno sa izgradnjom prvog namenski građenog nosača aviona, USS Ranger (CV 4), obeležili su SAD kao neprikosnovenu pomorsku silu kada su u pitanju nosači aviona. Od onog što je započelo kao sredstvo za unapređenje izviđanja i osmatranja pogodaka i korekture artiljerijske vatre, nosač aviona i ukrcana avijacija su izrasli u dragulje američke flote, na čelu projektovanja pomorske moći SAD i ukupnog vojnog prestiža. Danas, deset nosača aviona na nuklearni pogon klase Nimitz (Nimitz) i nosač na nuklearni pogon USS Enterprise (CVN 65, bivši CVAN 65) formiraju jezgro američke flote – udarne grupe nosača aviona (CSG – Carrier Strike Force). Porinut 1975. godine, USS Nimitz (CVN 68) predstavlja prvi od najmoćnijih i najsposobnijih ratnih brodova ikada izgrađenih. Pun deplasman iznosi više od 97 000 tona, a sa letnom palubom većom od 1,8 hektara može da opsluži više od 85 najsofisticiranijih letelica.
Rade:
Poreklo supernosača
Ogromna pomorska kampanja na pacifičkom ratištu u Drugom svetskom ratu označila je početak ere nosača aviona. Počevši sa napadom na Perl Harbur decembra 1941. godine i nastavljajući se preko završnih napada američkih nosača aviona 1945. godine na Okinavu i japanska domovinska ostrva, ofanzivna vrednost nosača aviona je postala sasvim jasna, kao i što su istisli bojne brodove sa mesta kapitalnih ratnih brodova. Do kraja rata, SAD su raspolagale sa više od 100 nosača aviona, od kojih je 17 bilo klase Essex, deplasmana 27 100 tona i koji su činili kičmu taktičkih grupa nosača aviona. Iako su bili brzi i sposobni da ukrcaju relativno veliki broj aviona, ovi nosači su već bili prenatrpani i postali zastareli sa otkrićem mlaznog aviona, koji su počeli da se uvode u naoružanje krajem četrdesetih godina.
Neposredno pred rat, američka mornarica je započela rad na konstruisanju veće klase nosača aviona, klase Midway (CVB 41). Tri nosača aviona ove klase su naručena 29.12.1942. godine, dva dana pre uvođenja u operativnu upotrebu prvog nosača kalse Essex, USS Essex (CV 9). Deplasmana od oko 45 000 tona, nosač aviona klase Midvej (Midway) je krcao vazduhoplovnu grupu jačine više od 120 lovaca i bombardera. Sa završetkom rata i smanjenjem budžeta za poslove odbrane, mornarica je morala da se zadovolji sa samo tri nosača ove klase: USS Midway (CVB 41), USS Franklin D. Roosevelt (CVB 42) i USS Coral Sea (CVB 43). Dva preostala planirana nosača, CVB 56 i CVB 57- otkazana su.
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] Umetnički prikaz supernosača aviona USS United States
Početkom 1946. godine započet je rad na konstruisanju novog nosača (u početku označenog sa CVB X), koji će moći da krca teške bombardere čije se uvođenje u naoružanje očekivalo krajem četrdesetih, odnosno početkom pedesetih godina. Kako je iz početnih eksperimenata sa mlaznim avionima postalo jasno, pojava mlaznih aviona je donela mnoštvo problema nosačima aviona, koji nisu bili prisutni u eksploataciji klipnih aviona. Zbog dužeg vremena „zaletanja“ motora, mlaznim avionima je bila potrebna ili duža poletna pista, ili pomoć katapulta. Veća brzina prilaska u sletanju takođe je značila dužu stazu i jaču opremu za hvatanje. Mlazni avioni su imali i daleko veću potrošnju goriva, što je iziskivalo veće kapacitete za ukrcaj i smeštaj mlaznog goriva. Nosači aviona klase Essex, koji su postojali u to vreme, jednostavno su bili premali za takve avione. Ne treba zaboraviti da je problem bila i povećana masa usled ukrcanih letelica, kao i habanje drvetom obložene letne palube. Pitanje mlaznih bombardera je donelo još veće probleme.
U to vreme, mornarica je razmatrala nekoliko konstrukcija mlaznih aviona mase do 45 500 kg, koji su bili preteški čak i za nosače aviona klase Midvej. Zamišljeno je da bombarderi nose atomsko oružje, čime bi mornarica dobila strateško oružje kao komplement njenoj taktičkoj ulozi. Početno rešenje u kreiranju nosača podesnog za ispunjenje ovih zahteva bio je dizajn označen sa 6A, kasnije nazvan USS United States (CVA 58).
USS United States predstavlja ogroman pomak napred u sposobnostima, sa namerom da bude prvi nosač aviona specijalno konstruisan za upotrebu mlaznih aviona. Sa dužinom preko svega od 332 m, širine od 40 m, deplasman bi iznosio više od 65 000 tona tako da bi bio najveći ratni brod svog vremena. Bila je planirana ugradnja četiri katapulta – dva na pramcu i po jedan na bokovima letne palube, sposobnih da lansiraju nove teške mlazne bombardere. Avione bi na palubu dopremala četiri lifta. Planirano je krcanje 12-18 teških bombardera, sa planiranim doletom od 3 218 km (2 000 milja) i 54 mlaznih lovaca. U skladu saogromnim dimenzijama i sposobnostima, mornarica ga je terminološki odredila kao „supernosač“.
Kako je mornarica napredovala sa konstruisanjem, rivalitet koji je već postojao između mornarice i američkog vazduhoplovstva po pitanju misije i organizacijske strukture, postao je još izraženiji. Vazduhoplovstvo, koje je u to vreme sve svoje nade polagalo u strateško bombardovanje, predložilo je veliku flotu teških bombardera (70 vazduhoplovnih grupa) baziranu na avionima Convair B-36 Peacemaker, koji je uveden u naoružanje avgusta 1946. godine. U strahu da će supernosači i boombarderi bazirani na njima posegnuti za misijama strateškog bombardovanja, vazduhoplovstvo se žestoko borilo protiv gradnje supernosača i njenih mlaznih bombardera. Mornarica, želeći da pribavi sposobnost nanošenja nuklearnih udara, videla je tu sposobnost kao suplement a ne kao zamenu za zadatke strateškog bombardovanja koje je izvršavalo vazduhoplovstvo. Mornarica je tragala za platformom koja će nastaviti da usavršava sposobnosti taktičkih udara razvijenu tokom Drugog svetskog rata, isto kao i sposobnosti za kontrolu mora i podršku desantnim operacijama.
Sa ograničenim finansiranjem nakon rata i masovnom demobilizacijom koja je bila u toku, američke oružane snage nisu mogle da priušte flotu supernosača i istovremenu kupovinu predloženih 100 aviona B-36 koje je tražilo vazduhoplovstvo. na osnovu svojih iskustava sa pacifičkog ratišta tokom Drugog svetskog rata, mornarica je tvrdila da že bombarderi imati ograničenu vrednost protiv sovjetske PVO, te da fleksibilne borbene grupe supernosača aviona predstavljaju najefikasnija sredstva u napadu na sovjetske ciljeve.
Mornarica je dobila odobrenje za supernosač, prvi od pet planiranih, 29. jula 1948. godine, kada je predsednik truman potpisao Akt o pomorskoj aproprijaciji za 1949. godinu, kojim su određena sredstva za finansiranje izgradnje supernosača. Konstrukcija kobilice je započela 18. aprila 1949. godine u brodogradilištu Newport News u Virdžiniji. Pet dana kasnije, bez konsultovanja zvaničnika mornarice, sekretar odbrane Luis Džonson (Louis Johnson) - koji je delio stav i mišljenje vazduhoplovstva, otkazuje gradnju supernosača. Flota nosača aviona je takođe smanjena sa 8 na 4 nosača klase Essex, 3 nosača aviona klase Midway – dok je broj vazduhoplovnih grupa mornaričkog vazduhoplovstva smanjen sa 14 na svega 6. Za utehu, mornarici je odobreno sa sprovede modernizaciju nosača aviona klase Midway i klase Essex, uvede u naoružanje avion AJ-1 Savage i da razvije teški bombarder mase 31 000 kg.
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] USS Essex (CV 9) u projektu modernizacije, u suvom doku br. 5 u brodogradilištu the Puget Sound u Bremertonu 1949. godine
Iako USS United States nikada nije izgrađen, poslužio je kao početna tačka u konstruisanju onoga što će kasnije postati jedan od najznačajnijih posleratnih konstrukcija nosača aviona, klasu Forrestal. Čak i nakon otkazivanja gradnje supernosača, planeri mornarice su nastavili rad na konstruisanju i istražili su potencijalna unapređenja, uključujući parni katapult i zakošenu letnu palubu, koja se proučavala u britanskoj kraljevskoj mornarici. Uprkos očiglednim manjkavostima kod nosača aviona klase Essex i Midway, interesovanje za širenje flote nosača aviona nije izbilo na površinu sve do izbijanja rata u Koreji juna 1950. godine. U to vreme, američki, britanski i australijski nosači aviona bili su jedine vazduhoplovne snage sposobne da pruže taktički otpor snagama Severne Koreje. Na osnovu naučenih lekcija iz rata u Koreji i manjkavosti u trenutnoj kompoziciji flote nosača aviona, mornarica je još jednom pogurala svoj predlog za razvoj novog nosača – umanjene verzije nosača USS United States. Ovog puta predlog je usvojen. Nosaču deplasmana 59 000 tona, dugom 316,9 a širokom 39,5 m dato je ima prvog sekretara odbrane – mornaričkog pilota iz Prvog svetskog rata – Džejmsu Vinsentu Forestalu (James Vincent Forrestal). Službena oznaka nosača bila je CV 59. U letnu palubu su ugrađene britanske inovacije: oklopljena paluba pod uglom, parni katapult kao i sistem za sletanje sa Fresnelovim sočivima. USS Forrestal je bio reprezent višegeneracijskog iskoraka napred u konstruisanju ovog tipa broda. Istoričar Norman Fridmen (Norman Friedman) koji se bavio proučavanjem istorije nosača aviona, smatrao je da je USS Forrestal bio toliko uspešan da je predstavljao osnovu za sve naredne konstrukcije nosača aviona.
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] USS Forrestal (CVA 59), snimljen 1955. godine
Konačno, u periodu od 1954. do 1959. godine izgrađeno je 4 nosča aviona klase Forrestal: USS Forrestal, USS Saratoga (CVA 60), USS Ranger (CVA 61) i USS Independence (CVA 62). Izgrađena su i dva nosača aviona tzv. unapređene kalse Forrestal, označeni kao nosači aviona klase Kitty Hawk: USS Kitty Hawk (CVA 63) i USS Constelation (CVA 64). Nosači aviona USS America (CVA 66) i USS John F. Kennedy (CVA 67) uvedeni u naoružanje 1965. odnosno 1968. godine smatraju se osačima aviona unapređene klase Kitty Hawk, iako mnogi smatraju da USS John F. Kennedy posebnom klasom nosača aviona. Kod nosača aviona klase Kitty Hawk ugrađena je modifikovana letna paluba, kod koje je jedan od dva krmena lifta pomeren ka pramcu, u visini komandnog tornja. Lift broj 4 koji je bio pozicioniran na početku zakošenog dela letne palube, pomeren je ka krmi.
Konstrukcija nosača aviona USS Nimitz, koji vodi poreklo od nosača USS Forrestal, dosta duguje i neuspešnim pokušajima izgradnje pristupačnijie verzije nosača na nuklearni pogon, USS Enterprise. Iako su razgovori o ugradnji nuklearnog pogona u nosač aviona vođeni već na početku konstruisanja USS United States, mornarica nije sprovodila ozbiljnije studije sve do početka pedesetih godina, i tada na prototipovima na kopnu. Novembra 1951. godine Združena komanda je postavila formalne zahteve za nuklearni reaktor koji bi se ugradio na nosač aviona. U to vreme, jedina studija koja je postojala, bila je usredsređena na nuklearni pogon za podmornice, koji se razlikovao od reaktora koji bi se ugrađivali u površinske brodove. Ideja o jednostavnom uvećanju podmorničkog reaktora nije bila prihvatljiva. Program istrživanja i razvoja je započet 1954. godine, sa ciljem razvoja pet prototipova: podmornički reaktor, za fregate, razarače, krstarice i za nosače aviona. Do sredine pedesetih godina, tehnologija reaktora je uznapredovala u dovoljnoj meri tako da se moglo pristupiti izgradnji nosača aviona na nuklearni pogon. U fiskalnoj godini1958. su obezbeđena potrebna novčana sredstva za izgradnju nosača na nuklearni pogon, USS Enterprise ( dizajn SCB 160). Enterprajz je bio ogroman brod, dug 342,3 m, deplasmana oko 68 000 tona. Pogonjen je sa 8 reaktora Westinghouse A2W, svaki snage po 28 MW. Trup broda je morao da bude proširen kako bi ugradnja osam reaktora bila moguća. Samim tim, povećanje dimenzija trupa značilo je i povećanje letne palube. Kod USS Enterprise je primenjena letna paluba nalik onoj na klasi Kitty Hawk. Dodatna crta, koja indentifikuje nosač aviona USS Enterprise kao unikatni brod jeste njegov neobično kockast kontrolni toranj – „ostrvo“. Pošto je pogonjen nuklearnom energijom, nije bilo potrebe za ugradnju dimnjaka koji bi odvodio izduvne gasove. Ono što čini njegovo ostrvo unikatnim jeste i ugrađena, tada revolucionarna, „bilbord“ antena za radar sa faznom rešetkom. Radari sa faznom rešetkom, horizontalni tipa SPS-32 za vazdušnu situaciju i vertikalni tipa SPS-33 za praćenje ciljeva, zajedno formiraju SCANFAR sistem, koji je sam po sebi modifikovana verzija fazne rešetke SPG-59 (prethodnik AEGIS sistema SPY-1).
Novi nosač aviona je bio preskup, koštajući skoro 500 miliona dolara 1961. godine. Izgradnja jednog nosača aviona klase Enterprise je trajala više od izgradnje konvencionalnog nosača, što se kosilo sa planovima mornarice da izgradi planiranih 13 nosača aviona tempom od jednog nosača aviona godišnje. Kao rezultat, krenulo se sa razmatranjima da li je izvodljivo izgraditi manju verziju nosača aviona klase Enterprise, iskorišćavanjem velike letne palube dok bi se prednosti nuklearnog pogona zadržale. Početni napori su se pokazali kao neuspešni, sa konstrukcijama koje su ili bile premale za smeštaj potrebnog broja aviona, ili su bili prespori za izvođenje operacija. kako su ranije studije i pokazale, glavni nedostatak je bila veličina samih reaktora. Njihova pojedinačna snaga je bila jednostavno premala da bi se broj reaktora tek tako smanjio sa osam na četiri.
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] USS Enterprise u podršci operacije „Desert Fox“, 1998. godine
Konačno, 1964. godine Odbor je predložio konstrukciju oznake SCB 250 (kasnije preimenovane u SCB 102), koja je predstavila letnu palubu kraću za 3,2 m od letne palube na USS Enterprise, sa 4 duga katapulta tipa C-13 Mod 1. Prva procena cene koštanja iznosila je 430,4 miliona dolara. Širina je u skladu sa limitom tadašnjih brodogradilišta ograničena na 40,8 m, dok je dužina prek osvega iznosila 317 m, sa dužinom letne palube od 335,3 m. Sama letna paluba bila je po uzoru na letnu palubu nosača aviona USS JFK, sa manjom izmenom u pogledu ugla zakošenosti palube. Odbačen je i radar sa faznom rešetkom kakav je bio ugrađen na USS Enterprise.
Tokom sredine šezdesetih godina u nabavci nosača aviona je napravljen raskorak u odnosu na predviđeni plan nabavke sa kraja pedesetih godina. Uprkos naporima da izgrade nosač aviona na nuklearni pogon, poslednji konvencionalni nosač aviona, USS JFK, bio je naručen 1963. godine. Februara 1966. godine, međutim, sekretar odbrane Robert S. Meknamara (Robert S. McNamara) impresioniran dejstvima sa nosača aviona USS Forrestal i USS Kitty Hawk ispred obala Južnog Vijetnama, najavljuje da je politici odbrane potrebno 16, umesto tada postojećih 13 nosača aviona, te da je za postizanje tog brojnog stanja potrebno izgraditi još tri nova nosača aviona na nuklearni pogon. Novi nosač je bio derivativ projekta SCB 250, sa dva snažnija reaktora tipa A4W. Prvi nosač iz klase novog nosača aviona na nuklearni pogon, USS Nimitz (CVAN 68) poručen je 1968. godine.
Rade:
Konstrukcija i razvoj klase Nimitz
Struktura nosača aviona klase Nimitz
Podaci koji slede odnose se generalno na sve nosače klase Nimitz. Uopšteno govoreći, trup broda je izrađen od vrlo čvrstog visoko rastegljivog čelika, nekoliko inča debelog, koji štite od oštećenja u požaru i borbi. Unutrašnja čvrstoća počiva na tri horizontalna elementa: kobilici sa dvodnom, letnoj palubi i palubi hangara koja se prostire duž celog broda i čine pravougaonik. Podvodni deo trupa je zaobljen i relativno uzak u odnosu na nadvodni deo, koji se naglo širi kako bi obezbedio prostor za ugradnju letne palube. Uprkos tom obliku, i delom zbog ugrađenih stabilizatora, nosač je vrlo stabilan. Niži delovi nosača aviona obuhvataju dvodno koje se sastoji od dve ploče čvrstog čelika sa malim međuprostorom. Ova konstrukcija pruža dodatnu zaštitu od udara torpeda ili oštećenja nastalih sudarom.
Unutar broda postoji 23 vodonepropusnih pregrada, koje dele brod na 24 vodonepropusnih prostorija koje su, pak podeljene na više od 2 000 prostorija. Ugrađeno je i 10 vatronepropusnih pregrada. Prema javno dostupnim publikacijama, nosači aviona klase Nimitz mogu da izdrže više od tri puta veća oštećenja koja su mogli da izdrže nosači aviona klase Essex u Drugom svetskom ratu. Impozantna veličina nosača aviona klase Nimitz omogućava im da ukrcaju 90% više avionskog goriva od klase Forrestal i 50% više ubojnih sredstava.
Rade:
Letna paluba
Letna paluba je najlogičnije mesto za početak detaljnog opisa nosača aviona, jer je ona u stvari suština ofanzivnih sposobnosti nosača aviona. Letna paluba nosača aviona klase Nimitz je ogromna, dimenzija 332,8 x 76,4 m što daje površinu veću od 1,8 hektara. U sastavu letne palube se nalazi i deo palube zakošen pod uglom od 14° od uzdužnice broda, koja služi kako za sletanje aviona tako i za lansiranje sa katapulta broj 3 i 4.
Kako skica pokazuje, na palubi se nalazi 4 katapulta, dva na pramcu i 2 na levom boku. Iza svakog katapulta se nalazi po jedan deflektor mlaza, koji leže u ravni sa palubom. Tokom lansiranja, deflektori se podižu pod uglom od 45° i izvršavaju svoju funkciju – skreću izduv avionskih motora sa palube. Četiri lifta, od kojih se tri nalaze na desnom boku (dva ispred i jedan iza ostrva) a jedan na levom – bliže krmi, omogućuju transport letelica iz hangara na palubu i obratno. Letna paluba je ograđena mrežom koja pruža zaštitu ljudstvu koje radi na letnoj palubi od pada u more. Sama paluba je izrađena od ojačanog čelika, nepoznate debljine, i obložena je tankim slojem kevlara (MS-375G), koji pored toga što služi da spreči klizanje ima i funkciju zaštite same palube.
Kako bi se olakšala komunikacija, svaki deo palube ima svoj naziv, koji se upotrebljava među članovima posade koji rade na palubi i u kontroli letenja.
Ostrvo na nosaču klase Nimitz se u mnogome razlikuje od ostrva na nosaču aviona klase Forrestal.
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
Rade:
Poslužioci na letnoj palubi
Dve glavne aktivnosti na letnoj palubi su lansiranje i prihvat aviona. Da bi izvršili ove zadatke, na nosaču aviona se nalaze timovi ljudi sa visoko specijalizovanim dužnostima, koji su usmereni ka avionima: pune ih gorivom, manevrišu letelicom na palubi, popunjavaju ih ubojnim sredstvima u zavisnosti od vrste misije, lansiraju ih, a potom ih prihvataju nazad na palubu. Svaki od zadataka zahtevavisoku obučenost. Ljudstvo na letnoj palubi nosi standardizovanu uniformu koja se sastoji od čizama sa ojačanjima na vrhovima prstiju, pantalone sa ojačanjima, rukavice i štitnike za oči i uči, kao i specijalni prsluk za spašavanje i kacigu. Prsluk i šlem su obojeni u skladu sa kodovima kako bi se označila dužnost svakog od njih.
Letenje se kontroliše od strane 5 osoba: „Air Boss“, „Mini Boss“, „Handler“, „Air Bos’n“ i „Landing Signal Officer“.
Vazduhoplovni oficir, ili „Air Boss“, je iz sastava eskadrile i nalazi se u Primarnoj kontroli leta, ili u žargonu „Pri Fly“ na nivou 010 (sam vrh tornja) ostrva. Sedeći 6 spratova iznad letne palube, „Pri Fly“ ima kompletan uvid, i po pramcu i po krmi nosača, i kontroliše sve letelice na palubi i one koje su u vazduhu u krugu od 8 km. Pomoćnik vazduhoplovnog oficira se u žargonu naziva „Mini Boss“. Rukovalac avionima, ili jednostavno - „Hendler“sa svoje pozicije u kontroli letne palube kontroliše pokrete svih aviona, kako na palubi tako i u hangaru. Letelicama rukovodi preko tzv. „Ouija “ table. Tabla je „otkrivena“ u Drugom svetskom ratu, i svo ovo vreme se nije promenila. Dok njihove kolege rukuju uredjajima poslednje generacije, oni se i dalje koriste tablom od pleksiglasa, dimenzija 180 x 76 cm. To je veliki dijagram letne palube nosača aviona i palube hangara, sa malim konturama svakog aviona. Konture su označene brojevima letelica i uz njih se nalaze oznake koje bliže određuju status aviona. Oznake nisu standardizovane, tako da se koriste navrtke, zavrtke, podloške... Na svakom nosaču se drugačije označavaju.
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] „Ouija“ tabla na USS Dwight D. Eisenhower
„Air Bos’n“ reaguje kada nastupe neke nepredviđene situacije sa avionom tokom leta i potpomognut je grupom oficira koji su izvučeni iz sastava eskadrila koje su tog dana na letenju.
U postupku sletanja na nosač aviona, lice koje je zaduženo da pomogne pilotima pri sletanju naziva se oficirom za vezu pri sletanju, ili skraćeno „LSO“. LSO se nalazi okrenut leđima ka moru i kontroliše letelice koje se nalaze na udaljenostima unutar 2 km od palube koji prilaze u sletanje.
Letna paluba nosača aviona se često označava kao najopaasnije radno mesto na svetu, što svakako nije daleko od istine. Sa desetinama aviona koji se „vrzmaju“ po palubi, uzleću i sleću, opasnost vreba na svakom koraku. Od opasnosti sa kojima se sreću, najopasniji su upadanje u uvodnik vazduha, oduvavanje sa palube, opekotine od izduva motora i udar aviona. Ovi ljudi su takođe izloženi i uticaju atmosferskih prilika, od vrelih dana u Persijskom zalivu i Indijskom okeanu do ledenih dana Severnog mora. Prilikom angažovanja u operaciji „Iračka sloboda“ zabeležena je temperatura letne palube od 60°C.
Navigation
[0] Message Index
[#] Next page