Udes malezijskog boinga 777 Teorije zavjere i mistiku treba isključiti. Ostatke malezijskog boinga treba tražiti i do pet hiljada kilometara bočno od planirane rute
Piše: Blagoje Grahovac
Izvor: http://www.dan.co.me/Na osnovu dosad prikupljenih, a objavljenih, podataka mogu se izvući važni parametri za rekonstrukciju slučaja nestalog aviona Boing 777, malezijske avio-kompanije. Ti parametri su:
-signali koji su dolazili u baznu stanicu pokazuju da su motori aviona radili još oko sedam časova nakon momenta formalnog nestanka aviona;
-iako nedovoljno pouzdani satelitski i radarski snimci aviona u vazduhu, ipak su neki pokazatelj da je avion fizički bio u vazduhu oko sedam časova nakon momenta formalnog nestanka;
-indikacija da je više putnika imalo uključene mobilne telefone izvjestan je pokazatelj da su se oni fizički nalazili u avionu u vazduhu, a da niko od njih nije odgovarao na telefonske pozive.
Ovi parametri ukazuju:
-da je, zasad, nestali avion tih spornih sedam sati fizički bio u vazduhu u nekakvom letnom stanju;
-navedeni parametri isključuju mogućnost terorističkog akta unutar aviona, jer bi, u tom u slučaju, posada poslala nekakav signal što bi isto uradio i neko od putnika s uključenim mobilnim telefonima. U krajnjem, teroristički akt iznutra avionu ne bi obezbijedio ovakvu letnu autonomiju;
-slučajno ili namjerno, fizičko razaranje aviona nekakvim bojevim projektilom iz donje polusfere se isključuje, jer u takvom slučaju avion ne bi toliko dugo bio u letnom stanju, pri čemu bi posada javila da se nešto nepredviđeno desilo;
-mogući sudar aviona sa „kišom“ meteorita iz gornje polusfere (milimikronska vjerovatnoća) se može isključiti, jer bi trenutno došlo do rušenja aviona;
-smišljeno odvođenje aviona i slijetanje na nepoznatu lokaciju, od strane posade može se isključiti, jer se piste, na koje može sletjeti avion ove kategorije, nalaze na veoma frekventnim aerodromima, pa je nemoguće da bi se toliko dugo mogla čuvati mistična tajnovitost;
-pretpostavka da je posada smišljeno izvršila suicidni akt može se isključiti, jer bi to uradili trenutno i avion ne bi ovako dugo „tumarao“ u vazduhu sa parametrima leta koji nemaju logiku i zakonitost u vazduhoplovnoj navigaciji;
-teroristički akt masovnog i trenutno smrtonosnog trovanja bojnim otrovom i putnika i posade može se isključiti, jer bi u tom slučaju avion nastavio pravolinijski let po programiranoj ruti do potpunog utroška goriva, što ovdje nije slučaj;
-„tumaranje“ aviona u vazduhu po nepravilnoj putanji, u trajanju koliko je avion imao goriva, ukazuje da je posada nešto nekontrolisano „učitavala“ i nekako „upravljala“ avionom.
Iz navedenog se može zaključiti da su i posada i putnici bili u identičnom i ustaljenom procesu gubitka svijesti. Sve ovo ukazuje na jedan mogući uzrok udesa aviona, a to je gubitak svijesti i smrt putnika i posade zbog hipoksije. To ukazuje da nije došlo do trenutne dekompresije aviona, jer bi posada imala indikaciju, a automatika bi „odradila“ automatsko aktiviranje kiseoničkog sistema sa kiseoničkim maskama. Iz svega navedenog slučaj ukazuje da: prvo, i prije polijetanja avion je bio u stanju tehničke neispravnosti sistema presurizacije (kabinskog nadpritiska), drugo, da je sistem presurizacije umjesto režima „automatski“ bio u režimu „ručno“, što posada nije uočila i treće, (po mom mišljenju najvjerovatnije) da je aktom sabotaže, na zemlji, izvršen teroristički akt onesposobljavanja sistema presurizacije aviona, uključujući onesposobljavanje svih signalizacija za taj sistem. Sve ovo je moglo uzrokovati postupan ulazak i putnika i posade u stanje hipoksije sa smrtnim ishodom, prolazeći kroz faze iluzija i halucinacija. Nesvjesno i nekontrolisano upravljanje avionom u tolikom trajanju je snažan pokazatelj rečenog.
Hipoksija, iluzije i halucinacije u vazduhu bila su važna područja iz vazduhoplovne fiziologije i vazduhoplovne psihologije u ranijim vremenima. Tehničko-tehnološki razvoj avionske automatike ih je značajno potisnuo iz redovne obuke pilota. U julu 1965. godine mi smo u našem vazduhoplovstvu imali jedan jasno detektovan slučaj pogibije pilota zbog hipoksije. Naime, u letjenju u grupi aviona na avionima Tanderdžet, sa polijetanjem sa aerodroma Zemunik kod Zadra, vođa grupe nije odgovarao na pozive sa kontrole letjenja i pozive pratilaca u grupi. Pratioci su bezuspješno pokušavali da sa njim uspostave kontakt i posmatrali su ga kako on tromo pokreće glavu. On je nastavio pravolinijski let, do utroška goriva. Udario je u zemlju kod mjesta Murau, na granici između Austrije i Švajcarske. Ekspertizom nakon udesa, utvrđeno je da je došlo do otkaza na kiseoničkom sistemu aviona. Taj let je izvršavan na 3.000 metara manjoj visini od leta malezijskog Boinga. Statistika kaže da se broj poginulih pilota u svijetu, zbog iluzija, broji hiljadama. Nepoznat je broj koliko je hipoksija imala udjela u tim pogibijama.
Teorije zavjere i mistiku, kada su u pitanju avionski udesi, treba isključiti. Ostatke malezijskog boinga treba tražiti i do pet hiljada kilometara bočno od planirane rute.
Ovaj tekst treba shvatiti kao želju za pomoć malezijskim kolegama i jednu od opservacija čovjeka sa višedecenijskim iskustvom pilota, instruktora letenja i člana brojnih komisija za utvrđivanje uzroka vazduhoplovnih udesa. Ali, ipak sa nedovoljno parametara o konkretnom letu malezijskog Boinga.
(Autor je koordinator
u Forumu 2010)
