Merenje vremena

[vitez koja]

Rucni sat

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
Oko 1500. godine nemački bravar Peter Henlajn zamenio je teške i velike mehaničke delove manjim i lakšim i zahvaljujući tome počeo je da pravi satove koji su bili znatno manji od dotadašnjih i jednostavniji za nošenje. Doduše, na njima se nije moglo precizno odrediti vreme kao danas jer su imali samo malu kazaljku, odnosno kazaljku koja je pokazivala časove. Za tačnije merenje vremena ljudi su morali da čekaju desetine godina, jer je velika kazaljka, ona koja pokazuje minute, izumljena tek krajem 16. stoleća.

Prvi rucni satovi, satovi koji se nose na zglobu ruke, pravljeni su krajem XIX veka. To su bile narukvice za dame koje su usput pokazivale i tacno vrijeme. Rucni satovi su prozvani Trake za ruku i bili su rezervisani samo za zene, smatrali su se vise prolaznim hirom, nego ozbiljnim satom. Prava gospoda koja su nosila dzepne satove, u to vreme su izjavila da bi radije nosili suknje nego rucne satove.

Istoričari nisu sigurni ko se prvi dosetio da mehaničkom satu doda narukvicu i „premesti” ga iz džepa na ruku, kako bi se lakše upotrebljavao. Većina se slaže da je prvi pravi ručni sat nastao u Švajcarskoj, u radionici časovničara Žaket-Dro i Leše u Ženevi, 1790. godine, ali ne zato što su to smatrali za praktičnu stvar već za ukras. Tokom celog 19.veka ručni satovi su bili isključivo ukrasi za ženske ruke. Najpoznatiji ženski sat tog vremena izrađen je za Napoleonovu suprugu Žozefinu napravljen je 1806. godine.

  [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
Napoleonova žena Žozefina nosila je ručni sat načinjen od zlata i optočen biserima i smaragdima

Ove sprave za merenje vremena preselile su se vremenom iz džepova muških sakoa i ženskih tašnica na ručne zglobove.

Dok su se gospoda ponosno šetala noseći svoje džepne časovnike, vojnici, kojima su brzina i usklađenost tokom napada bili od presudne važnosti, shvatili da je koriscenje dzepnog sata u tim trenucima bilo neprakticno da usred bitke traže sat po džepovima, pa su ga kožnim trakama vezivali oko ruke. Smatra se da su se toga prvi dosetili nemački vojnici, krajem 19. veka. Prve ručne satove za muškarce naručila je nemačka vojna komanda 1880. za svoje artiljerijske oficire. Tada je napravljena i prva serijska proizvodnja od 200 satova.
U Drugom burskom ratu (1899–1902) britanska vojska je, kako se veruje, pobedila zahvaljujući, pored ostalog, i tome što su njeni vojnici, za razliku od brojčano nadmoćnog neprijatelja, imali ručne satove koji su im omogućili da sinhronizuju pokrete svojih trupa.

Vojnički časovnici stalno su usavršavani. Njihovi brojčanici, koji u početku nisu imali nikakvu zaštitu, prvo su prekriveni staklom, koje je zatim zaštićeno poklopcem od metala sa rupicama, dok su ostali satovi radili bez ikakve zaštite, pa je oštećenje ovakvih satova bilo često.
 
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
U široku upotrebu ušli su tek posle Prvog svetskog rata, kada su se saveznički vojnici vratili kući, donoseći ove časovnike sa sobom, kao „uspomene iz rata”.Prvi sat za muškarce je nastao tako što je brazilski pilot Alberto Santos Domont, 1904. godine, pitao svog prijatelja čuvenog francuskog juvelira Luja Kartijea da mu napravi sat koji će nositi na ruci i istovremeno pilotirati i kontrolisati vreme, koji bi mu istovremeno omogućio da meri svoje performanse u letu, a da su mu istovremeno obe ruke na komandama. U proleće 1904. na avionu tipa “14 BIS” Brazilac Alberto Santos Dimon preleteo je 200 m brzinom od 41,2 km/čas. Bio je to prvi zvanični svetski rekord u brzini leta. Dimon je to prvi čovek koji je vreme merio gledajući na ručni sat.

Ubrzo su počeli komercijalno da se proizvode i ručni satovi za muškarce, a prvi je nazvan po pomenutom pilotu Albertu Santosu Dimonu. Vremenom su osvojili stanovnike mnogobrojnih zemalja sveta i stekli veliku popularnost. Ove časovnike proslavio je Hans Vilsdorf, osnivač kompanije Roleks, koji je mnogo ulagao u njihovu tačnost i pouzdanost, a napravio je i prvi potpuno vodootporan sat.

Vremenom su bile sve manje, ali i preciznije, a ubrzo posle Drugog svetskog rata čuvene kompanije počele su da se takmiče u proizvodnji novih, modernijih satova. Danas ima raznovrsnih časovnika, malih i velikih, okruglih, elipsastih ili četvrtastih, jednostavnih i skupocenih, za decu, tinejdžere i odrasle, i svi se koriste u jednu svrhu – da pokazuju tačno vreme.

Početkom 20. veka, satovi se prave od sve boljih materijala, koriste se precizniji i kvalitetniji mehanizmi. Satovi nisu samo pokazatelj vremena, već i znak prestiža, statusa i simbol moći. Prave se i kao nakit, privezak, modni detalj, granice ne postoje kad je maštovitost u pitanju. Danas, što se tiče dizajna, vrste materijala, mehanizma - samo nebo je limit.
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Prvi električni ručni sat na svetu - 1957.

Hamilton Electric 500 bio je osobito zanimljiv jer ga nije trebalo navijati, za razliku od tadašnjih mehaničkih satova.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Polovinom prošlog stoleća, tačnije 1953. godine, pojavili su se prvi elektronski satovi koji su radili na baterije i potisnuli su dotadašnje, mehaničke. Proizvela ga je američka tvrtka Hamilton Watch Company, iz grada Lancastera u Pennsylvaniji (taj je grad tijekom kratkog vremenskog razdoblja bio de facto glavni grad SAD-a). Prvi model električnog sata zvao se Hamilton Electric 500, a bio je u to vrijeme zanimljiv jer ga nije trebalo navijati. I ako ga je pokretala struja iz malene baterije, vremenske razmake taj sat nije računao pomoću kristala kvarca, nego pomoću mehaničkih oscilatora, slično kao satovi na navijanje. Isto tako, marketing prvog elektricnog sata pokazao se vazniji od tehnickih problema koji su ga pratili…!

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

U decenijama koje su usledile, na tržištu su se pojavljivali ručni časovnici sa najraznovrsnijim dodacima, od štoperice do alarma, a počeli su da se proizvode i vodootporni satovi. Danas se mogu kupiti i časovnici koji pokazuju vremena u različitim delovima sveta, kao i oni digitalni, koji pokazuju tačno vreme brojevima.

[vitez koja]

Era kvarcnih satova

Mehanički sat, iako razvijen do savršenstva, ne može da zadovolji potrebe tačnosti i navođenja ostalih uređaja, pa naučnici konstruišu potpuno nov uređaj za merenje vremena vrlo velike tačnosti, koji može da služi i kao tajmer nizu povezanih aparata. Za tu konstrukciju koristi se kvarcni kristalni oscilator i integralno kolo, i električna struja kao izvor energije. Posle primene u svemirskim istraživanjima, nova tehnologija počinje da se koristi i u proizvodnji predmeta za svakodnevnu upotrebu. Osamdesetih godina prošlog veka kvarcni satovi preovlađuju na tržištu. Budući da imaju bateriju, nije ih potrebno navijati, izuzetno su tačni, a neki modeli imaju čitav niz raznih funkcija kao što su alarm, hronograf, telefonski imenik, barometar, dubinomer, visinomer, kompas, GMT, radio-podešavanje vremena i slično.

Fenomen merenja vremena pomoću oscilacija kvarca nije bio nov, međutim, nepremostivi problemi su bili minijaturizacija i napajanje energijom koje bi moglo biti "spakovano" u kućište ručnog sata. Krajem šezdesetih, Švajcarci i Seiko su bili rame uz rame u kvarcnoj trci. Iako su Švajcarci prvi predstavili prototip, Seiko je uspeo da pobedi u trci. Dan koji je promenio istoriju je 25. decembar 1969 godine. Tada je na tržište stigao Astron, prvi ručni kvarcni sat na svetu.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]      

[vitez koja]

Koncept kvarcnog merenja vremena ima mnogo dužu predistoriju koja seže čak u 19. vek, do Pjera Kirija.

Kiri je 1880, otkrio fenomen piezo-elektriciteta, osobine pojedinih kristala da generišu elektricitet kada se podvrgnu pritisku. Važilo je i obrnuto, kada bi se električna struja propustila kroz kristal kvarca, on bi se deformisao i vibrirao. Početkom XX veka, radio komunikacija i telefonija su bile u snažnom zamahu. U ovim oblastima tražio se način održavanja stabilnih frekvencija. Obavljajući istraživanja sa tim ciljem, Kanađanin Warren Marrison iz Belove telefonske laboratorije koristeći kvarcne kristale uspeo je da napravi prvi kvarcni sat. Taj sat je bio ogroman (ispunjavao je čitavu prostoriju) i nepodesan za komercijalnu upotrebu, ali je bio izuzetno precizan. Uskoro su se kvarcni satovi počeli koristiti u naučnim laboratorijama i opservatorijama. Pored minijaturizacije ogroman problem naučnicima predstavljalo je stabilno napajanje energijom dovoljno malih dimenzija. Prve minijaturne baterije razvio je Semjuel Ruben tokom Drugog svetskog rata. Proizvodila ih je kompanija PR Mallory ali one nisu bile sigurane zbog „curenja“, niti su mogle pokretati sat duže od godinu dana. Firma National Carbide uspela je da razvije baterije pogodne za ručne satove. Prvi sat koji je koristio ovu novostvorenu bateriju bio je Hamilton 500, električni sat lansiran na tržište SAD 1957. godine. Hamilton 500 jeste predstavljao prodor u dobrom pravcu, ali je ostao na pola puta. Kod njega je glavna opruga zamenjena baterijom, ali je regulatorni mehanizam ostao isti kao na mehaničkim satovima.

Problemi minijaturizacije komponenata i napajanja električnom energijom bili su rešeni, međutim, problem je bio usavršavanje oscilatora koji bi zamenio klasični regulatorni sklop mehaničkih satova.
Inženjer Max Hetzel smislio je da bi se oscilacije zvučne viljuške mogle iskoristiti kao regulatorni mehanizam sata. Ovaj princip je primenjen u Bulovi Akutron (Bulova Accutron). Prototip se pojavio još 1955, ali je tržište ugledao tek 1960. godine.
   
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
Umesto poznatog kuckanja, Bulova Akutron je proizvodila specifičan hučeći zvuk. Sat je predstavljao korak od sedam milja u povećanju preciznosti. Njegovi rezultati bili su 5 do 6 puta bolji od rezultata najboljih mehaničkih satova toga vremena. Iako je bio veliki korak napred u preciznosti, Akutron je usled konstrukcionih specifičnosti bio vrlo osetljiv na udare i snažne zvukove.

[vitez koja]

Princip rada kvarcnih satova

  [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Srce mehaničkog sata je regulatorni mehanizam sastavljen od balanse i zaprečnog sklopa koji kontrolišu brzinu kojom se oslobađa energija glavne opruge. Ova tačno određena količina energije se putem prenosnog sklopa zupčanika prenosi na kazaljke koje se pomeraju u tačno određenim razmacima i pokazuju vreme. Kod kvarcnog sata ulogu regulatornog mehanizma preuzima kvarcni oscilator. Kada se izloži električnoj struji kvarcni oscilator vibrira preciznom frekvencijom. Električno kolo broji ove oscilacije i redukuje ih na jedan puls svake sekunde. Ovaj puls se može pomoću još jednog strujnog kola preneti na LCD. Kod analognih satova, mikro-elektromotor (Stepping motor) pretvara puls u kružno kretanje koje pokreće kazaljke.

Kvarcna tehnologija je predstavljala ozbiljan izazov jer je zahtevala potpuno nove veštine u odnosu na veštine potrebne za izradu mehaničkih časovnika. Neophodni su bili stručnjaci mnogih specijalnosti. Inženjeri elektronike, hemijski inženjeri, fizičari, kao i mnogi drugi morali su raditi zajedno na ovom zadatku.

Seiko Astron, prvi kvarcni ručni sat na svetu stigao je na tržište 25. decembra 1969. godine i označio simboličnu prekretnicu i pomeranje odnosa snaga u svetskoj časovničarskoj industriji. Proizveden je u limitiranoj seriji od 100 primeraka i koštao je vrtoglavih 450.000¥ (Otprilike koliko je koštala Tojota Korola). Četri meseca kasnije, u vreme sajma u Bazelu, švajcarski proizvođači su predstavili svoje kvarcne satove zasnovane na istraživanjima CEH-a i Beta 21 mehanizmu. Kvarca trka se nastavila vrtoglavom brzinom.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
Kvarcni satovi su danas u najsiroj upotrebi i godinama pokazuju veoma tacno vreme.

[vitez koja]

Treca revilucija

Atomski ili cezijumski satovi oznacili su, sredinom pedesetih godina XX veka, trecu revoluciju u istoriji casovnicarstva. Nazivaju se i cezijumski jer rade na bazi mlaza atoma cezijuma. To su cisto laboratorijumski satovi, pravi uredjaji i nema ih u sirokoj upotrebi. Postali su neizbezan inventor meteoroloskih I astronomskih laboratorija.

Atomski sat je vrsta sata koji koristi standardnu rezonantnu frekvenciju atoma kao brojač. Rani atomski satovi bili su mejzeri (aparati koji proizvode koherentne elektromagnetne talase) s dodatnom opremom. Današnji najbolji standardi atomske frekvencije (ili satovi) su zasnovani na mnogo naprednijoj fizici koja uključuje hladne atome i atomske izvore.

Prvi atomski sat napravljen je 1949. u američkom Nacionalnom birou za standarde (NBS). Prvi precizan atomski sat, zasnovan na promenama atoma cezijuma-133, napravio je Luis Esen 1955.g. u Nacionalnoj fizičkoj laboratoriji u Velikoj Britaniji. Od tada, njegova izrada je toliko napredovala, da se smatra jednim od najpreciznijih uređaja, koje je čovek napravio u svojoj istoriji. Najnovija generacija atomskih satova ima najveću grešku od 1 sekunde u 30 milijuna godina.

Mnoga istraživanja usmerena su da se naprave manji, jeftiniji, precizniji i pouzdaniji satovi. Ovi ciljevi su često međusobno sukobljeni. Danas postoji više vrsta atomskih satova, ali svi rade na sličan način. Najveća razlika među njima se odnosi na element koji koriste kao sredstvo otkrivanja promene energetskih nivoa.

U avgustu 2004. godine naučnici američkog nacionalnog instituta za standarde i tehnologiju (NIST javnosti su predstavili atomski sat FOCS-1 sa integralnim kolom koji je bio 100 puta manji od ostalih. 2008. fizičari iz NIST-a (engl. National Institute of Standards and Technology) su prikazali kvantni sat, koji se zasniva na pojedinim ionima berilija i aluminija. To je najtačniji sat do tada, s najvećom greškom od 1 sekunde u milijardu godina. 2010. ista grupa fizičara je prikazali novi, još tačniji sat, koji se zasniva na pojedinim ionima magnezija i aluminija, i koji je dvostruko tačniji od predhodnog.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[JASON]

круг сунца, циклус од 28 година. Година од стварања света (5508 + год. од Христовог рођења) дели се са 28, те је остатак круг сунца. Уколико је остатак 0, круг сунца је 28. Ако се рачуна само од Христовог рођења, броју година треба додати 20 и делити на исти начин.

круг месеца, циклус од 19 година. Годину од стварања света треба поделити са 19 и остатак ће дати круг месеца. Ако је остатак 0, круг месеца је 19. Уколико се деле само године од Христовог рођења, треба им претходно додати 17.

[vitez koja]

Džepni satovi s namenom

Od početka časovničarstva satovi su se radili s nekom namenom.Tako su se prvo ugrađivali veliki satovi na tornjevima i zvonicima uz pomoć zvona koji su zvonjavom oglašavali tačno vreme.
Tako su i džepni satovi od početka imali svoju namenu.Prvi satovi većinom su bili samo za aristokraciju i one dubljeg džepa jer svaki od tih satova bio je malo umetničko delo za sebe, a kao takav koštao je mnogo, pa se za njega trebalo izdvojiti puno novca. Da bi se pojačao kič kod tih satova kućišta su većinom bila od plemenitih metala poput zlata i srebra. Za one još dubljeg džepa bili su tu satovi s komplikacijama...

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]                
 
1850-ih je vreme kad se polako počinju otvarati male fabrike satova, do kraja veka industrija džepnih satova već je bila velika.To je vreme kad je sat počinjao biti dostupan i onima iz srednjeg sloja, čak i za one obične ljude (jer je počela proizvodnja satova s raznim kvalitetama mehanizma, od vrlo jeftinih satova s jeftinim mehanizmima pa sve do satova koji su stajali bogatstvo).
To je vreme kad su se počeli proizvoditi satovi za korisnu namenu, pre svega, železničarski satovi, koji su morali biti tačni i kvalitetni ali ne preskupi. Amerikanci Waltham, Elgin, Illinois, Hamilton i ostali proizvodili su železničarske satove koji su bili napravljeni po standardima koje im je željeznica postavila.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]


Izvor: http://www.svetsatova.com/forum/f79/d%C5%BEepni-satovi-s-namjenom-9335-2.html

[vitez koja]

Jedan od najatraktivnijih modela bio je Hamilton 992 kalibra Elinvar.
 
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
Džepni satovi bili su popularni dugi niz godina 20 veka,a u prvom sv. ratu zbog potreba počeli su se prvi manji džepni satovi prerađivati u ručne satove a vrlo brzo su se počeli proizvoditi i prvi ručni satovi zvani trench satovi.
Za džepne satove vreme pred drugi sv.rat bilo je jako važno i vreme rata, jer je tada za vojsku bilo naručivano mnogo satova. Posle toga polako džepni satovi postaju višak, samo pojedinci ih nose na odela, američka industrija satova u to vreme propada, dok se švicarska drži polako prelazeći na ručne satove, džepni satovi nakon toga ostaju samo za prestiž.

U našim krajevima železnice su naručivale satove od poznatih proizvođača poput Longinesa, Zenitha, Omege, Eterne i ostalih.U prvo vreme kod tih satova kućišta i ciferi bili su prilično slični (skoro i isti jer su bili standardnih mera) samo su na ciferu imali oznaku proizvođača i po tome različit mehanizam.

Satovi železnice Kraljevine Jugoslavije
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Izvor: http://www.svetsatova.com/forum/f79/d%C5%BEepni-satovi-s-namjenom-9335-2.html    

[vitez koja]

JOS O SATOVIMA...

Parking-metar satovi
http://www.svetsatova.com/forum/f134/parking-metar-satovi-9523.html
http://en.wikipedia.org/wiki/Parking_meter

Napomene: fotografije i tekst nisu autorski.

Kao što je druga polovina 19. veka karakteristična po razvoju železnice tako je početak 20. veka obeležio nagli razvoj automobilske industrije. Razvoj železničkog i automobilskog transporta verovatno je najvidljiviji u SAD. Velika zemlja , mnogoljudna, velika rastojanja , industrijalizacija a sve začinjeno sa dovoljno kapitala , predstavlja recept za nagli razvoj transporta. Razvoj američke automobilske industrije vezuje se za početak 20. veka. Kompanija „Ford Motor Company“ osnovana je 1903. godine , doduše treba reći da je Henry Ford pre toga ( 1899. god. ) zajedno sa još dva suvlasnika, osnovao Detroit Automobile Company . Kompanija GM osnovana je 1908. godine , itd. . Tržište željno svega i novonastala, brzorastuća grana industrije, dovode do toga da su automobili u američkim gradovima već u prve dve decenije postali masovna pojava. Kerry Segrave u knjizi „Parking Cars in America , 1910-1945“ navodi da su do 1920. godine saobraćajne gužve postale svakodnevnica. Razloga za to je više. Jedan od njih je besplatan parking. Vozači su često imali običaj da satima a nekada i danima drže parkirane automobile na jednom mestu i to bez obzira na to da li je u pitanju centar grada ili predgrađe. Nisu postojali instrumenti ili regulative koje bi to regulisale odnosno ubrzale saobraćaj. Na ulici je bilo potpuno normalno videti više parkiranih automobila nego onih u pokretu.

Saobraćajne gužve nastale zato što i razvoj saobraćaja, pre svega broj automobila i kamiona , nije pratio adekvatan razvoj saobraćajne infrastrukture. Sve u svemu, saobraćajne gužve postale su neminovnost. U centru gotovo svakog grada u SAD privatni preduzetnici – piljarnice, zanatlije itd. beleže značajan pad prometa. Razlog za to su zakrčeni parkinzi koji onda dovode i do saobraćajnih gužvi zbog kojih niti roba niti klijenti ( mušterije ) nisu mogli normalno dolaziti. Nesnosne gužve dovele su do toga da je u nekim gradovima ( LA, Cincinnati, Philadelphia ) u potpunosti zabranjeno parkiranje u centralnim gradskim zonama. Naravno ni to nije bilo rešenje, došlo je do javnih protesta te se neko dosetio, da bi trebalo udariti po novčaniku. To je dovelo do toga da je potpuna zabrana parkiranja u centralnim ( poslovnim ) gradskim zonama zamenjena ograničenim vremenom parkiranja. Policajci pozornici su kredom obeležavali gume na automobilima i na taj način razdvajali platiše i neplatiše. Kao što se vidi sistem nije bio efikasan.

Patent za parkin metar podneo je Roger V. Babson, 30. avgusta 1928.godine. Carl Magee i Gerald Hale ( pominje se i profesor H.G. Thuesen ) su dizajnirali prvi parking-metar. Prvi parking-metri postavljani su u Oklahoma City-ju 16.6.1935. godine od strane kompanije „Park-O-Meter“ čiji su vlasnici bili Magee i Hale. Prema dostupnim podacima, besplatno su postavili prvih 200 parking-metara znajući da će im se uloženi novac brzo vratiti kroz naplatu parkinga. Cena parkinga iznosila je jedan cent za jedan sat parkiranja.

Industrijska proizvodnja je počela 1936, a proširena je do sredine 1980-ih. Prvi modeli su zasnovani na upotrebi novčića, koji aktivira mehanizam sa  pokazivačem  (zastavicom) za istek plaćenog perioda. Ova konfiguracija je trajala više od 40 godina, sa samo nekoliko promena u spoljašnjem dizajnu. U mnogim gradovima, svi parking metri su dizajnirani da koriste samo jedan tip novčića. Sredinom 1980-ih je uvedena digitalna verzija, mehanički delovi  zamenjeni su sa elektronskim komponentama.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Reakcije vozača bile su u rasponu od ismevanja pa do besa. Mnogi su novotariju smatrali ne-američkom, smatrali su da su povređena prava pojednica na slobodno korišćenje javnih ulica. Neki su je nazvali kombinacijom alarmnog sata i slot mašine koja služi da izvuče novac od vozača koji i onako plaćaju dovoljno dažbina. Uređaj bio je toliko omražen da su ga vozači nazvali „The Black Maria“ . U suštini parking-metri su ručno navijani tajmeri čiji se mehanizam aktivira ubacivanjem novčića i koji zatim odbrojava, recimo, 60 minuta. Mnogo godina kasnije ( 80-tih ) pojavili su se parking-metri na baterije ( nema navijanja ) a proces merenja takođe počinje nakon ubacivanja novčića. Ubrzo, po postavljanju prvih parking-metara, smanjile su se saobraćajne gužve , promet u prodavnicama u centru grada počeo je rasti te su preduzetnici iz ostalih delova grada tražili da se i ispred njihovih radnji postave parking-metri. Parking-metri su se pokazali kao višefunkcionalno rešenje. Rešavali su problem parkiranja a samim tim i problem saobraćajnih gužvi a ujedno su punili gradsku kasu. Epidemija parking-metar raširila se po celoj SAD.

[vitez koja]

Parking-metri su poslužili kao inspiracija za satove. Pojavili su se ručni i džepni satovi pod imenom „minu stop“ , „min stop“ , ili jednostavno „parking metre“ . U pitanju su satovi koji su pored sata , minuta i sekundi imali 60-minutni brojač ( tajmer ). Vozači su ovaj 60-minutni brojač mogli koristiti kako bi pratili kada im ističe vreme za parking ali mogao se koristiti i za razne druge stvari. Obzirom da su parking-metar satovi proizvođeni uglavnom tokom 60-tih danas se vrlo retko sreću.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Satovi u automobilima

Još od samih početaka razvoja auto-industrije, ljudi su počeli da dorađuju svoje automobile. I jedna od prvih prepravki bila je upravo ugradnja sata. Prvi satovi u automobilima bili su prerađeni džepni primerci.
U početku su satovi stavljani u kožne futrole i tako postavljani na kontrolnu tablu, volan, ili pregradu za odlaganje stvari. U periodu između 1920-1930-ih godina, većina ozbiljnih proizvođača automobila počela je da ugrađuje satove u svoje modele. U narednoj deceniji dolazi do razvoja električnih satova, ovaj trend se nastavlja tokom 1950-ih, kada su mehanički satovi u potpunosti napušteni.

Brojni evropski i američki proizvođači pravili su satove za automobile. Najpoznatiji među njima su Jaeger, Longines, Omega, Waltham, Chelsea. Rezerva snage kod skupljih modela iznosila je čak osam dana, dok je kod jeftinijih obično iznosila 36 časova. Ovi satovi morali su biti izuzetno izdžljivi i otporni na vibracije, i temperaturne promene. Najcenjiji su bili Jaeger hronometri, ugrađivani u Franklin, Bugatti i Duesenberg automobile.

Proizvođač satova Heuer je 1911. godine napravio prvi hronograf za automobil, ali i upotrebu u avionima. Dve velike kazaljke pokazivale su vreme, kao na klasičnom satu. Podbrojčanik, sa setom malih kazaljki na poziciji „12h“, merio je vreme puta (do 12 časova). Vreme se podešavalo putem krunice, na kojoj se nalazio i taster za upravljanje hronografom.

U današnje vreme, postoji veliki broj saradnji između proizvođača automobila i satova. Uglavnom se radi o proizvodnji ručnih satova za određeni brend automobila, ali određene saradnje su otišle korak dalje. Treba spomenuti Mercedes-Benz, koji u određene luksuznije modele ugrađuje IWC sat. Tu je i Bentley, sa Breitling satovima u svojim modelima.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

http://www.svetsatova.com/forum/f143/

[vitez koja]

Formula 1 – Satovi

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Sa svakim startom nove sezone Formule 1 sve oči su uprte u oficijelnog čuvara vremena najbržeg cirkusa na svetu. Tokom godina mnogi proitvođači satova su bili uključeni u Formulu 1, bilo kao zvanični čuvari vremena ili kao partneri pojedinih timova.

Neli od najznačajnijih partnera F1 tokom prethodnih godina:

Tag Heuer
Jedna od najduže proizvođenih kolekcija u F1 je bila Tag Heuer Formula 1 kolekcija. 1980-ih ova kolekcija je počela kao kolekcija kvarcnih satova.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Hublot
Prethodni čuvar vremena F1 je bio Hublot, i tokom tog perioda u kompaniji su predstavili nekoliko limitiranih kolekcija posvećenih određenim trkama i timovima.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

IWC
Ovaj proizvođač je jedan od "mlađih" u F1. "Oživeli" sun eke istorijske modele iz svoje Ingenieur kolekcije. Takođe su bili sponzor Mercedes AMG Petronas Formula 1 tima.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Svakako da ima još proizvođača satova koji su učestvovali ili učestvuju u F1, ali ovo su neki od najznačajnijih.



http://www.svetsatova.com/forum/f143/

[vitez koja]

Medicinski/Doktorski satovi

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Medicinski satovi su oni koji nude brz i jednostavan nacin, za lekara ili medicinsku sestru da tacno ocitaju puls pacijenta. Brojcanik medicinskog casovnika poseduje puls skalu, na samom brojcaniku, a ponekad na bezelu. Na vecini modela kad sekundara dodje na poziciju 12h, pocinje brojanje pulsa. U zavisnosti od baze koja je 15 ili 30 otkucaja pocinje se brojanje, i kad se stigne do tog broja, na skali se ocitava broj otkucaja u minutu. Prilicno jednostavno, ali u neku ruku genijalno.

ARISTO
Ovaj Aristo je odlican primer dobro osmisljenog casovnika, koji se moze nositi i svaki dan. Cist beli brojcanik i upadljiva svetlo crvena sekundara, cine ovaj sat lako citljivim. Aristo sat  ima dve puls skale, sto omogucava lekaru manje od 30 sekundi za pocetak merenja pulsa.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Baume Mercier medicinski hronograf
Ovaj sat je nastao 1950-ih. Hronograf omogucava merenje pulsa u svakom trenutku (nema potrebe da se ceka da sekundara dodje na 6h ili 12h).

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[vitez koja]

Medicinski/Doktorski satovi

Slava medicinski sat

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Ovaj sat proizveden je 1980-ih u Rusiji (Tadasnji CCCP).
Ovi satovi su dosta retki. Postoje sa mehanickim i kvarnim mehanizmima. Crni markeri za vreme, cine kontrast crvenim markerima za puls. Puls markeri su ispisani cirilicom i latinicom. Slava takodje poseduje dve puls skale na 6h i 12h.

Ball Trainmaster Doktorski hronograf

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

U pitanju je hronograf model sa bazom od 15 otkucaja, nakon cega se pristupa direktnom ocitavanju pulsa. Posto je u pitanju hronograf omogucen je pocetak merenja pulsa svakog trenutka, odnosno startovanjem stoperice.

Omega medicinski hronograf

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

1950-ih Omega je takodje napravila svoj medicinski hronograf cija je baza bila 15 otkucaja.