Milan (longtrip)
kapetan fregate
 Offline
Last Login:October 28, 2023, 12:43:28 pm
Posts: 7 441
|
 |
« Reply #10 on: March 06, 2016, 07:16:55 pm » |
|
Možda je sada pravi trenutak da se osvrnemo na te odnose Hladnog rata i razvoja globalnog kapitalizma pre svega,
DESET STVARI KOJE TREBA ZNATI O HLADNOM RATU
Pre šezdeset godina, bivši britanski Premijer, Vinston Čerčil, govorio je na koledžu Vestminster, u Fultonu, Misuri, SAD. Istoričari su nedavno ovaj događaj označili kao zvanični početak Hladnog rata. Konfrontacija između socijalističkog i kapitalističkog bloka je usmerila istoriju sveta sve do današnjih dana.
1. Geopolitika, a ne ideologija
Hladni rat je bio duboko geopolitički sukob, ne ideološki. Sa stanovišta jednog od vodećih nemačkih teoretičara politike, Karla Šmita, globalni sukob između Istoka i Zapada bio je rezultat geopolitičke borbe između Zemlje i Mora. Sovjetski savez je bio zemaljski pol, centar Zemaljske civilizacije. Sjedinjene države su bile centar morskog pola. Sa Šmitom su se složili i Anglosaksonski teoretičari politike, uključujući i Gospodina Halforda Mekindera.
SSSR je imao osobine prave zemaljske civilizacije: kontrola nad ogormnim područjima zemlje, zatvoreno vojničko društvo, herojska etika i podređenost ekonomije politici. Sjedinjene američke države su prava morska sila: otvoreno društvo, demokratija, kontrola nad svetskim okeanima, trgovački sistem. U geopolitičkom smislu, konfrontacija između Rusije i Sjedinjenih država bi još uvek postojala, čak i da u Rusiji nije ustanovljena komunistička ideologija.
2. To nije bilo ništa neuobičajeno
Ova vrsta konfrontacije nije bila neuobičajena u istoriji sveta. Ranije su se ruska i britanska imperija nadmetale u kontroli Bliskog istoka, Kavkaza, Ventralne Azije i Avganistana, i sve to je bodilo u geopolitičku borbu na život i smrt. Nekada još mnogo ranije, Rim (zemaljski pol) i Kartagina, pomorska trgovačka imperija su se nadmetale za nadmoć nad Mediteranom.
3. Globalni konflikt
Principijelna razlika između Hladnog rata i drugih sukoba je u tome da je priroda Hladnog rata u tome da je globalni sukob. U njega su bili uključeni svi narodi sveta. Vodila se žestoka borba za uticaj na propadnike ztakozvanog Pokreta nesvrstanih.” Kao rezultat toga, sukob se pretvorio u mrtvu trku: ako jedna strana pobedi i osvoji neku oblast – nesumnjivo će izgubiti neku drugu.
4. Ko je započeo rat?
U Zapadnoj istoriografiji postoji ideja da je, u stvari, Sovjetski savez započeo rat. Međutim, činjenice govore drugačije. Zajednički štab za planiranje britanskih oružanih snaga je 1945. godine je razrađivao dva povezana plana za sukob između zapadnih saveznika i Sovjetskog saveza. Razradu oba plana je naredio Vinston Čerčil. Oba plana su dobila isto šifrovano ime: “Operacija nezamislivo”
Posle konferencije u Potsdamu, američki general Dvajt Ajzenhauer je, pod rukovodtsvom Predsednika Harija S. Trumana ustanovio “Planiranje celine”. Plan je podrazumevao nuklearni napad na SSSR sa 20 do 30 atomskih bombi. Namenski je određeno 20 sovjetskih gradova za uništavanje u prvom naletu: Moskva, Gorki, Kujbjušev, Sverdlovsk, Novosibirsk, Omsk, Saratov, Kazan, Lenjingrad, Baku, Taškent, Čeljabinsk, Nižnji Tagil, Magnitogorsk, Molotov, Tbilisi, Stalinsk, Grozni, Irkutsk i Jaroslav. Nepsredno pre toga, Sjedinjene države su bacile nuklearne bombe na Japan, ne bi li prestrašile svog istočnog saveznika i potčinile ga svetskog dominaciji Sjedinjenih država.
U to vreme, Sovjetski savez nije imao nikakve agresivne planove protiv svojih Britansko-američkih saveznika i probao je da pregovara o budućoj podeli moći. Atlanticistički pol je odbacio ove predloge za dogovor i izabrao da će umesto toga težiti svetskoj dominaciji.
5. Američka težnja za svetskom hegemonijom kao okidač za sukob
U predvečerje Hladnog rata, teoretičari politike iz SAD su izrazili potrebu da se SAD bore za globalnu hegemoniju. Planovi za stvaranje unipolarnog sveta su nagoveštavani mnogo pre Sovjetsko-američke konfrontacije. Krug Anglo-američkih globalista, koji se povezivao za Društvo Okruglog stola igralo je značajnu ulogu u razvoju Američkog saveta za spoljne poslove i Kraljevskog instituta za međunarodne odnose. Predsedavajući Saveta za spoljne poslove, Isaija Bouman i geostratezi Nikolas Spajkman i Robert Štraus-Kup su podržali ideju američke hegemonije. Slučaj Džejmsa Burnama, bivšeg trockiste je odličan primer – on je postao oštri pobornik svetske vlade i osnivač CIA.. Otvoreno je pozivao na stvaranje “Američke imperije” i može se smatrati prethodnikom Neokonzervativaca.
6. Geopolitički raspored nuklearnog oružja
Geopolitička konfrontacija Sjedinjenih država i Sovjetskog saveza se jasno ogledala kroz raspored nuklearnog naoružanja u okviru tradicionalne nuklearne trijade obe supersile. SAD koje su kontrolisale svetske okeane su imale veliki broj svojih nuklearnih projektila na podmornicama. Sovjetski savez ih je, međutim, imao na zemlji. Sovjestski savez je bi otaj koji je izgradio posebne železničke i drumske nuklearne komplekse, za diskretno kretanje preko ogromnih teritorija SSSR. Slični projekti u SAD nisu prošli.
7. Evropa nestaje kao geopolitički pol
Hladni rat je bio proizvod globalne ravnoteže moći koja je bila ustanovljena nakon Drugog svetskog rata. Glavni rezultat za Evropu, bio je gubitak vodeće uloge evropskih država u globalnoj areni. Sudbinu Evrope su odreživale ne-evropske sile: Sjedinjene države i Sovjetski savez.
Suočena sa Nacističkom nemačkom i njenim evropskim saveznicima, kontinentalna Evropa je pokušala da bude nezavisni geopolitički pol, suprotstavljajući se talasokratiji Sjedinjenih država i Velike Britanije, kao i najvećoj evroazijskoj sili, Sovjetskom savezu. Pokazalo se da je to bila samoubilačka ideja. Rezultat je bio da su Nemačku i čitavu Evropu podelile SAD i SSSR.
8. Na scenu stupa Treći svet
Naizgled paradoksalno, Hladnim ratom je povećan značaj država Trećeg sveta u svetskoj politici. Značajno je i da sâm pojam potiče iz tog perioda. Smanjenje geopolitičke težine Evrope, kao i politike SSSR i SAD su doprinele raspadu evropskih kolonijalnih imperija. Obe supersile su se borile za uticaj u oslobođenim državama, a neke od država su to iskoristile za sopstvenu korist, manevrišući između dve supersile. Pokret nesvrstanih se pojavio kao institucija preko koje su predstavljene geopolitičke težnje ovih dražva.
9. Uloga mondijalističkih struktura u američkoj pobedi u Hladnom ratu
Glavnu ulogu u američkoj pobedi u Hladnom ratu je odigrala delotvorna “peta kolona” unutar Sovjetskog saveza, koja je stvorila ideologiju Perestrojke. Njeno jezgro je bio Institut za istraživanja sistema, koga je vodio Džerman Gvišijani – zet sovjetsnog premijera Kosigina. Institut za istraživanja sistema je bio sovjetski odeljak globalističkog Rimskog kluba. Vodeći sovjetski analitičari i istraživači su komunicirali a inostranim kolegama i usmerili se na ideologiju “konvergencije” dva sistema, koja je kasnija postala osnova Gorbačovljeve ideologije. Ovaj prozapadni deo sovjetskog establišmenta štitio je šef KGB, Jurij Andropov (kasnije Generalni sekretar Komunističke partije), čiji je nabliži krug saradnika stvorio plan za reformu Sovjetskog saveza na kapitalistički način i pregovarao sa Sjedinjenim državama o budućim sferama uticaja u svetu.
Ovaj deo sovjetske elite je sukob razumeo kao ideološki, a ne kao geopolitički. A to je bilo pogrešno. Sjedinjene države su podržale promene tako što je promena ideologije vodila ka kolapsu Sovjetskog saveza kao moćnog geopolitičkog pola.
10. Ša je sledeće?
Kako pokazuju događaji iz poslednje decenije, ispostavlja se da je američka pobeda u Hladnom ratu bila privremena. Već početkom 2000. godine, zemlje BRIKS su se proglasile liderima novog svetskog poretka- multipolarnog. Unipolarni svet je, u stvari, bio unipolarni trenutak (prema rečima Čarlsa Krauthamera).
|
