Analiza BBC-ja
Jemen u plamenu05.04.2015.
Sva zla Bliskog istoka u jednoj maloj, siromašnoj zemlji Rimljani su Jemen zvali Arabia Felix ili Srećna Arabija, zbog raskošnog planinskog predela koji su hranile kiše. Frenk Gardner, dopisnik Bi-Bi-Sija iz Saudijske Arabije, kaže da danas taj epitet zvuči tragično pogrešno.
Dejstvovanje saudijske avijacije na ciljeve u Jemenu [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
Ova zemlja je bila nasiromašnija na Bliskom istoku, sa nezaposlenošću u rastu i rezervama nafte i vode koje se smanjuju, poznata i kao sedište jednog od najopasnijih krila Al Kaide, da bi sada Jemen počeo da razjeda i rat.
Vazdušni napadi koje predvode Saudijci započeli su prošlog meseca na pobunjene Hutije koji su iz svog utočišta na krajnjem severu Jemena pre šest meseci počeli s osvajanjem grada po grada, proterujući sa vlasti predsednika Abd Rabo Mansu el Hadija kojeg priznaju UN.
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
Gardner navodi da je to alarmiralo Saudijce i druge države Zaliva koji sumnjaju da iza "blickriga" koji su izveli Huti stoji Iran. On kaže da mu Saudijci stalno ponavljaju "kako bi inače siromašni pripadnici plemena dobili obuku, oružje i novac da zauzmu pola države".
Huti su šiiti koji poštuju islamski pravac zejdizam i čine trećinu ukupne populacije Jemena. Saudijske vlasti su sumnjičave prema šiitima, pošto se veliki broj njih okreće Iranu za duhovno vođstvo.
Protest Huta u Sani [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
Saudijska Arabija je većinski zemlja sunitskih muslimana i Saudijci počinju, po Gardneru, da osećaju da ih opkoljavaju saveznici Irana gde god da pogledaju: u Libanu, Siriji, Iraku i sada u Jemenu.
Zbog toga su na tajnom samitu u sadijskoj kraljevskoj palati prošlog meseca okupili koaliciju od deset nacija u zakasnelom i moguće već osuđenom na propast pokušaju zaustavljanja Hutija u preuzimanju vlasti u Jemenu, kako bi se tu vratio saveznik Saudijske Arabije.
Ali Abdulah Saleh [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
Međutim, Gardner smatra da Huti svoj vojni uspeh duguju nekome ko im je fizički mnogo bliži. Po dopisniku Bi-Bi-Sija, oni su na neki način "sklopili pakt sa đavolom", sa čovekom koji je hteo da ih pre pet godina bombama sravni za zemljom.
Abed Rabo Mansur Hadi [ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
Ali Abdulah Saleh vladao je prvo Severnim Jemenom, a potom i ujedinjenim, punih 35 godina, da bi tokom Arapskog proleća bio primoran da ode sa vlasti. Saleh se nije pomirio sa tim da je Jemenu bolje bez njega, tako da je krenuo da uništava napore za mirnom političkom tranzicijom.
Njemu su lojalne ostale čitave jedinice Republikanske garde, zbog čega su krenuli bombaški napadi borbe oko gradova.
Predsednik Hadi koji je zamenio Saleha, po Gardneru je genijalac sa juga Jemena koji nije dorastao Salehovim mahinacijama. Hadi je pred pobunom morao da pobegne u Saudijsku Arabiju i verovatno ne može sebi da oprosti što je Salehu dozvolio da ostane u Jemenu nakon zbacivanja sa vlasti.
N. V.
Blic
