Protivvazduhoplovni raketni sistem PVO "S-200 Angara/Vega"

[Kubovac]

Radio-stanica odvraćanja protivradarskih raketa PRS ili skraćeno ROS

Naime i sistem S-200V je imao sistem koji bi mogli nazvati "imitator radarskog zračenja" ili u punom nazivu "Radio stanica odvraćanja protivradarskih projektila" ili skraćeno ROS (радио станции отвлечения снарадов ПРС).

Sistem se sastojao od:

1. predajnog sistema
2. uređaja za povezivanje sa RPC i sistema daljinskog upravljanja
Stavke pod 1. i 2. su deo Kabine sa aparaturom 5U24 (K4)
3. antensko-fiderni uređaj
4. stabilizator napona 5E59M, 3 x 220V, 50 Hz
5. komplet kablova za spajanje sa kabinom K-2V
6. komplet rezervnih delova i alata

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Sistem ROS se razmeštao na odstojanu od 350 +/- 50 metara od radara za navođenje raketa 5N62VE i njegove kabine upravljanja K-2V, odakle se daljinski upravljalo sa sistemom ROS.

Komponente sistema ROS su smeštene na prostoru 50 x 50 metara, kvadratnog oblika, a na uglovima se nalazi po jedna predajna antena Ka-411 (ukupno 4), a antene su talasovodnim traktom povezane sa Kabinom sa aparaturom 5U24 (koja se sastoji od predajnog sistema i uređaja za povezivanje sa RPC i sistemom daljinskog upravljanja).

Do Kabine sa aparaturom 5U24 nalazi se Stabilizator napona 5E59M, 3X220 V, 50 Hz.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

ROS je mogao emitovati sa bilo koje od antena u frekventnim opsezima i svim tipovima frekventno-modulisanih signala koje je emitovao radar za navođenje raketa 5N62V. Prelaz sa zračenja jedne na zračenje druge antene iznosi najmanje 0,5 - 1 sekunda.
U slučaju oštećenja jedne od antena od strane protivradarske rakete (na primer), za zamenu antene bilo je potrebno (ne manje od) 15 minuta.

Antenski sistemi obezbeđuju zračenje u krugu od 360 stepeni, pod mesnim uglovima od 5 do 50 stepeni.

Kabina sa aparaturom 5U24 (K4), unutrašnjost kabine:

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Kabina sa aparaturom K4:

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Stabilizator napona 5E59M:

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[Kubovac]

Rakete sistema S-200 sa specijalnim (nuklearnim) bojevim glavama

*Uvod

Uprkos kontinuiranom razvoju borbene tehnologije i intenzivnom istraživačko-razvojnom radu na kasnijim, sve naprednijim raketnim sistemima, uvidelo se da se čak i najefikasniji sistemi PVO mogu pokazati nemoćnim protiv masovnih napada grupa neprijateljskih aviona na strateške objekte. U SSSR-u je odlučeno da se ovaj problem reši razvojem protivvazduhoplovnih raketa sa nuklearnim bojevim glavama koje mogu da unište grupne vazduhoplovne ciljeve koji lete u bliskoj borbenoj formaciji. Tako su stvorene rakete sa specijalnim punjenjem za sledeće tipove protivvazduhoplovnih raketnih sistema koji su delovali u PVO SSSR-a: S-25, S-75 i S-200. U slučaju sistema S-200 to su bile rakete V-870, V-880N i V-880MN.

*Istorija konstruisanja

Prvobitni dizajn rakete za raketni sistem PVO S-200A Angara u verziji 5V21 (V-860) sa konvencionalnom bojevom glavom od 217 kilograma predstavio je OKB-2 krajem decembra 1959. Parametri rakete 5V21 su bili nezadovoljavajući - njene karakteristike su bile lošije od onih kod sistema Nike-Hercules koji je već usvojila američka vojska, kao i od onih raketa 5V11 domaćeg sistema Dalj.

Dakle, odlukom Komisije za vojno-industrijske poslove broj 136 od 12. septembra 1960. godine, za rakete novog sistema S-200 utvrđeni su sledeći minimalni zahtevi: sposobnost borbe protiv vazduhoplovnih ciljeva koji se kreću nadzvučnim brzinama na daljinama od 110-120 km, a protiv onih koji lete podzvučnim brzinama - na daljinama od 160-180 km (koristeći pasivni deo leta rakete nakon iscrpljivanja raketnog goriva).

Uvedene su potrebne korekcije i 1962. godine počela su terenska ispitivanja modifikovane rakete 5V21A (V-860P), koja je ispunjavala gore navedene uslove, koja je konačno usvojena za sistem PVO 1967. godine. Proizvodnju raketa je preduzela fabrika br. 272 Severnij zavod u Lenjingradu.

Otprilike u isto vreme, naredbom Centralnog komiteta KPSS i Saveta ministara SSSR br. 308-130 od 4. aprila 1961., tim V. A. Fedulova, konstruktora odgovornog za V-860, započeo je radove na raketi V-870 - opremljenoj specijalnim nosivim opterećenjem, odnosno nuklearnom bojevom glavom razorne sile od 25 kT TNT. Terenski testovi – u skladu sa rezolucijom Centralnog komiteta KPSS – bili su planirani za drugi kvartal 1963. godine. Verzija rakete V-870 nije se značajno razlikovala u pogledu dizajna od V-860; osnovna razlika je bila nedostatak blizinskog upaljača (bojevo punjenje je trebalo da se aktivira pomoću radio signala). Planirano je da se radarske baterije jedinica koje upravljaju sa V-870 dopune dodatnom stanicom, namenjenom isključivo za navođenje projektila sa posebnim nosivim opterećenjem (komandnim metodom, preko radio komandi). Projekat je dostavljen OKB-2 na odobrenje 20. decembra 1961. godine, ali – prema rečima Mihaila Lazareviča Borodulina, oficira PVO, a kasnije službenika 4. Glavne direkcije Ministarstva odbrane SSSR-a - verzija rakete V-870 nikada nije ugledala svetlost dana. Takođe nije dobila očekivanu oznaku 5V21N .

Koncept rakete sa nuklearnom bojevom glavom za S-200 vraćen je kada je sistem modernizovan sa verzije S-200V Vega (koja se pojavila ubrzo nakon S-200A Angara) na verziju S-200VM Vega-M. Kako podseća Borodulin, rezolucijom CK KPSS i Saveta ministara SSSR usvojena je jedinstvena kodna oznaka (V-880) za rakete konvencionalne i nuklearnog nosivosti, dok su rakete sa specijalnim bojevim glavama dodatno označene oznakom slovo N, odnosno V-880N. Verzija 5V28 (V-880) sistema S-200VM Vega-M - u poređenju sa verzijom 5V21V (V-860PV) za S-200V Vega koja se koristi u PVO od 1969. - trebalo je da bude okarakterisana čvršćom strukturom, povećanim dometom i efikasnijim korišćenjem opreme na projektilu. Zadatak je poveren MKB Fakel. Radovi na projektovanju počeli su 1966. godine, prva probna lansiranja su izvršena 1971. godine, a tri godine kasnije 5V28 je primljen u upotrebu – zajedno sa modernizovanim sistemom S-200VM Vega-M. Proizvodnju rakete vršio je Lenjingradski pogon br.272.

Iste godine – 1974. – PVO SSSR-a je takođe primio rakete 5V28N (V-880N) naoružane nuklearnim punjenjem TA-18 razorne snage 25 kT TNT. Osnova za uvođenje raketa 5V28 i 5V28N u arsenal raketnih pukova PVO bila je odluka CK KPSS i Saveta ministara SSSR br. 115-45 od 11. februara 1974. godine i naredba ministra narodne odbrane SSSR-a broj 0038 od 29. aprila 1974. godine. Vredi shvatiti da su bojeve glave TA-18 imale više snage nego atomske bombe bačene na Hirošimu 1945. (13-15 kT TNT prema različitim izvorima) i Nagasaki (20-23 kT TNT). Takođe su bile jače od bojevih glava raketa V-760 sistema S-75M Volhov (15 kT TNT) korišćenih u to vreme. Rakete V-880 i V-880N imale su domet od 240-255 km i maksimalni plafon od 40 km. One su bile nekompatibilne sa starijim raketnim sistemima, što znači da ih nisu mogle koristiti jedinice opremljene starijim verzijama sistema S-200 (S-200A Angara i S-200V Vega.

Vizuelizacija raketnih odeljaka br.3: 5V28 sa klasičnim bojevim punjenjem 5B14S (levo) i 5V28N sa specijalnim punjenjem TA-18 (desno):

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Raketa V-880N je, naravno, zasnovana na raketi V-880, međutim, u ovom slučaju su korišćeni elementi opreme sa povećanom pouzdanošću razvijeni posebno za verziju N, odnosno GSN 5G24N, 5E23AN računarski uređaj, 5A43N autopilot blok, radio-upravljani osigurači 5E50N i ugrađeno napajanje (BIP) 5I47N. Rakete 5V28N nisu imale radio osigurač, a bojeevo punjenje se iniciralo komandom prenošenom radio signalom sa stanice za navođenje.

Rakete V-880N, sistema S-200VM Vega-M, na lansirnim rampama:

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Sledeća varijanta rakete sa nuklearnim punjenjem od 25 kT TNT - označena kao 5V28MN (V-880MN) - nastala je zajedno sa sledećom modernizacijom sistema S-200 na verziju S-200D Dubna. Važna novina pojavila se u verziji S-200D - rakete su bile potpuno objedinjene, rakete V-880M (sa konvencionalnim teretom) i V-880MN (sa nuklearnom bojevom glavom) su bile strukturno identične (osim bojevog tereta, naravno ); štaviše, bilo je moguće zameniti konvencionalnu bojevu glavu nuklearnom (i obrnuto). Kao i u slučaju 5V28N, i u verziji 5V28MN bojevo punjenje je inicirano komandom prenošenom radio vezom, a raketa nije imala blizinski osigurač. Ponovo je poboljšan rad sopstvenih izvora napajanja rakete (BIP), čime je produženo vreme rada raketne opreme u pasivnom delu leta. Dalja granica vatrene zone za rakete V-880M/MN povećana je na 280 km (u „idealnim“ uslovima čak i do 300 km).

Radove na modernizaciji zajednički su izveli konstruktori MKB Fakel i OKB Lenjingradskog pogona br. 272. Ispitivanja sistema S-200D Dubna sa raketama 5V28M (V-880M) počela su 1983. godine, a završena su četiri godine kasnije. Serijska proizvodnja je prekinuta početkom 1990-ih. Do tada je 15 diviziona sistema S-200D uvedeno u jedinice PVO SSSR-a i proizvedeno je oko 150 raketa obe verzije (5V28M i 5V28MN).

Rakete sa specijalnim (nuklearnim) bojevim glavama kod sistema PVO S-200 SSSR-a, rezime:

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[Kubovac]

Prvo prikazivanje raketnog sistema PVO S-200 na sovjetskoj televiziji

Sistem PVO S-200 je prvi put prikazan na nekom sovjetskom televizijskom programu 1989. godine

Tokom 80-tih godina prošlog veka, više zemalja tadašnjeg Varšavskog ugovora, Bliskog istoka i severne Afrike i Azije, nabavile su raketne sisteme S-200VE.

Prema podacima koji su dostupni, Bugarska i nekadašnji DDR su prvi dobili ove raketne sisteme i to 1 sistem sa 2 vatrena kanala, 1984. godine. Iste godine je i Sirija dobila 2 sistema sa 4 vatrena kanala.
1985. godine je DDR dobio još 1 sistem sa 2 vatrena kanala, a Čehoslovačka 1 sistem sa 3 vatrena kanala, dok je Libija dobila 2 sistema sa 4 vatrena kanala.
Naredne, 1986. godine, Poljska i Mađarska su dobile po 1 sistem sa 2 vatrena kanala.
Severna Koreja je jedina koja je ove sisteme dobila 1987. godine i to 1 sistem sa 2 vatrena kanala.
1988. godine Sirija je dobila još 2 sistema sa 4 vatrena kanala.
Naredno pojačanja od 1 sistema sa 2 vatrena kanala dobila je Čehoslovačka 1989. godine, kao i Libija sa 2 sistema i 4 vatrena kanala.
Severna Koreja je dobila još jedno pojačanje od 1 sistema sa 2 vatrena kanala 1989 godine.
Iran je potpisao sa SSSR-om Ugovor 1989. godine, da bi za tim u intervalu od 1990 - 1995. godine u svoje naoružanje primio 1 sistema sa 3 vatrena kanala, a zatim u drugoj polovini 90-tih godina još i 1 sistem sa 2 vatrena kanala.

Prvo prikazivanje sistema S-200V na nekoj od televizija u tadašnjem SSSR-u:

[Kubovac]

Poljaci su odlučili da ne isključe mogućnost prebacivanja S-200 u Ukrajinu

Ali to je bila nešto kao "nezvanična preambula" na temu da li treba čekati Patriote iz Poljske

Da bismo zaštitili nebo Ukrajine od projektila, potrebno nam je što više kompleksa Patriot, koji mogu biti uslovno „besplatni“ u organizaciji SAD i drugih zemalja. Shodno tome, svaka od država partnera postavlja sebi pitanje koje sredstva PVO može da obezbedi za Oružane snage Ukrajine i pod kojim uslovima.

U tom kontekstu, čini se logičnim da je poljski profilni resurs Defence24 postavio pitanje „šta sama Poljska može da uradi da obezbedi Patriot Ukrajini“. Ova publikacija je privukla našu pažnju zbog niza zanimljivih tačaka.

Prva tačka se može opisati na sledeći način – izgleda da su Poljaci odlučili da ne isključe mogućnost da svoje sovjetske sisteme PVO S-200 prebace u Ukrajinu, a to je, u principu, prvo pominjanje u javnosti, gde se glasno izgovara mogućnost da bi Poljska mogla da isporuči S-200.

Štaviše, pretpostavka o S-200 je izražena u kontekstu da je zvanična Varšava takođe prebacila u Oružane snage modernizovane sovjetske protivvazduhoplovne raketne sisteme tipa Osa-P i S-125 Neva-SC (sama činjenica njihove isporuke potvrđena je iz javnih izvora).

Ovde možemo poći od podataka The Military Balance 2023, prema kojima je Poljska početkom prošle godine mogla da raspolaže sa 3 baterije kompleksa S-200. Poznato je da su poljski S-200 bili stacionirani na obalama Baltičkog mora da bi pokrivali Varšavu na udaljenim prilazima glavnom gradu.

Ali onda vredi pojasniti činjenicu da su autori poljske Defence24 ovu pomalo naglašenu pretpostavku o mogućem transferu S-200 Oružanim snagama Ukrajine koristili kao svojevrsni „navod“ za pitanje da li Poljska može da isporuči svoje Patriote. Hajdemo dalje i reći da je odgovor na ovo pitanje donekle razočaravajući, jer dalje u tekstu Defence24 citira odgovor na svoj zahtev Ministarstva odbrane Poljske, a tamo se, ako ukratko, navodi sledeće – poljska vojska sada ima samo 2 od 8 naručenih baterija PVO sistema Patriot, dok je, na primer, Rumunija već dobila 4 od 7 naručenih baterija Patriot.

Zbog toga je, kažu, zvanična Varšava spremna da podrži prebacivanje „Patriota“ za Ukrajinu „iz trećih zemalja“, a da istovremeno pruži „emisarsku pomoć“ u tome.

Poljski S-200WE:

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]


Izvor


Inače, treba podvući da je Poljska modifikovala raketni sistem S-200VE na standard koji su označili kao S-200C. Osnovni pristup je bio u zameni dela elementne osnove poluprovodničkim radi minijaturizacije elemenata, smanjenja potrošnje energije za napajanje sistema i smanjenja količine i dimenzija kablova potrebnih za uvezivanje sistema. Takođe, akcenat je stavljen i na modifikaciju diviziona, vatrenog kanala i kabine K2V, da može samostalno da deluje i bez kabine K9M, koja se koristila za upravljanje vatrom 2 i 3-kanalnih sistema, a da pritom ne gubi mogućnosti uvezivanja u okvir integrisanog sistema PVO ili borbene grupe PVO.

Ova modernizacija je i poboljšala uslove rada operatora, povećala pouzdanost rada sistema i njegovu efikasnost, bez povećanja bazičnog dometa po daljini i po visini.

Modernizaciju je sprovela Poljska kompanija WZU - Wojskowe Zakłady Uzbrojenia S.A (prev- fabrika vojnog naoružanja).

Prospekt modernizacije S-200WE:

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[Kubovac]

Vatreni položaj raketnog sistema protivvazduhoplovne odbrane S-200 u blizini Kijeva, u periodu kasnih 1990-ih. Zanimljivo je obratiti pažnju na upotrebu uniformi tipa „Avganka“ od strane ukrajinskih trupa.

"Avganka" je tip kompleta vojne uniforme koju je razvila i izdala Sovjetska armija ranih 1980-ih, a i danas se koristi u nekim post sovjetskim državama u mnogo različitih varijanti. Ime "Avganka" je nezvanični popularni žargonski izraz na ruskom jeziku za uniformu, koji potiče iz njene raširene upotrebe tokom sovjetsko-avganistanskog rata 1980-1988.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

[Kubovac]

Zanimljivi kadrovi upotrebe ukrajinskih protivvazduhoplovnih raketnih sistema S-200 tokom rata sa Rusijom

Tokom rata u Ukrajini, ukrajinski raketni sistemi PVO S-200 su, navodno, korišćeni za obaranje više ruskih aviona visoke vrednosti poput A-50, ali i za gađanje ruskih ciljeva na kopnu.

Objavljeni video sadrži nekoliko važnih tačaka koje objašnjavaju neke aspekte istinskog „uskrsnuća“ elemenata ovog arhaičnog sovjetskog sistema PVO iz šezdesetih godina prošlog veka. Konkretno, za lansiranje je korišćen standardni stacionarni lanser 5P72V, a ne, kako se ranije verovalo, novostvorena mobilna verzija.

Na snimcima se vidi da su ove rakete više puta lansirane sa ovih lokacija, na šta direktno ukazuju tragovi rada mlaznih motora na zemlji. Istovremeno, za lansiranje ovih projektila očigledno su korišćene stare lansirne pozicije.

I sve ovo pokazuje koliko su te operacije bile rizične, jer lansirna platforma apsolutno nije pokretna i jednostavno nema načina da se pobegne od protivnapada. Štaviše, priprema za lansiranje se vrši direktno na lansirnoj rampi, pri čemu se raketa puni prilično toksičnim tečnim gorivom, što zahteva upotrebu odela za hemijsku zaštitu.

Sama raketa 5V28, ako uzmemo u obzir njen izgled, nije pretrpela nikakve izmene. Ali sve moguće promene odnosile bi se samo na elektroniku, koja je mogla biti redizajnirana. Kako tačno - ostaje nepoznato.

Među mogućim opcijama su korišćenje još jednog (novog/modifikovanog) radara za osvetljavanje cilja za standardnu poluaktivnu glavu za navođenje, ili ugradnja nove aktivne radarske glave za navođenje, ili kao opcija – pasivne, u slučaju mogućeg obaranja A-50.

Mogući rad sa glavom za navođenje (GSN) je označen natpisima na novom daljinskom upravljaču sa „GSN zaor“ tasterom, ali u vreme objavljivanja snimka još se ne zna značenje skraćenice i tek treba da se razjasni.

Na snimku se posebno izdvaja jedan vremenski veoma kratak deo snimka, na kom možemo videti svojevrstan pult dublirajućih komandi koji omogućava daljinsko upravljanje i lansiranje rakete. Obzirom da na pultu vidimo samo lampicu za 1 lansirni usmerač i za 1 raketu, za pretpostaviti je da je ovakva modifikacija urađena za rad samo sa 1 lanserom i verovatno bolje prilagođena za gađanje fiksnih ciljeva na zemlji. Ne postoji razuman razlog zašto bi se lansiranje na ciljeve u vazduhu obavljalo sa ovakvog daljinskog punkta, imajući u vidu svu složenost procedure u samoj kabini upravljanja vatrom, tako da je zaključak koji izvlačim sasvim logičan. Ipak, ukoliko je u sistem uvedena modifikovana raketa sa aktivnom glavom za samonavođenje, moguće je da je izvedena, takođe relativno složena modifikacija postojećeg ili nekog alternativnog radara, koji bi bili u mogućnosti da otkriju cilj u vazduhu i pripreme podatke o daljini i azimutu koji su potrebni raketi za lansiranje. Raketa bi se lansirala sa opcijom "zahvata glavom za samonavođenje u vazduhu", tako da bi se GSN uključio u trenutku koji je u samoj glavi određen tokom predlansirne pripreme, a na osnovu parametara cilja, azimutu i kosoj daljini.

Takođe, mogao bi se izvući i zaključak da se sistem upotrebljava ili se upotrebljavao veoma oprezno i gotovo "gerilski", što bi govorilo u prilog tome da se tokom borbenog rada koristi samo 1 lanser sa raketom.

[Kubovac]

Raketni sistem PVO S-200, video prilog

Rakete sistema S-200 bila su impresivne po svojim dimenzijama, dužini i težini, sa dužinom od preko 11 metara i težinom od oko 6,7 tona. Stoga je razvijen poseban automatizovan sistem punjenja lansirnih rampi sa raketama, koji je za kretanje koristio šine. Bojeva glava rakete sastojala se od 36 000 udarnih elemenata, koji su obično bili proizvod otpadnih kugličnih ležajeva i svaka ta "kuglica" je težila od 2,5 do 3,5 grama. Postojali su i projektili opremljeni i nuklearnim bojevim glavama ("specijalnim bojevim glavama").

Rakete 5V28 su opremljene sa 4 raketna bustera na čvrsto gorivo, koji su nakon lansiranja raketu ubrzavali od 3 - 5 sekundi, a nakon toga bi otpadali na zemlju. Raketa bi pogađala svoju metu uz pomoć kopnenog radara za navođenje raketa 5N62 koji je osvetljavao cilj i raketu i sopstvene poluaktivne radarske glave za samonavođenje.

Uz sam raketni kompleks - divizion, sistem S-200 bio je opremljen i sa Komandnim centrom K-9M koji je u svom sastavu imao osmatrački radar velikog dometa, poput P-14 Oborona i radarski visinomer poput PRV-13/17.

Raketni sistem S-200 je sistem velikog dometa i proizveden je sa namerom da se spreče letovi američkih dalekometnih izviđačkih aviona opremljenih senzorima i elektronskim sistemima, koji su mogli vršiti svoja dejstva i sa daljina od 200 km i otkrivati i locirati položaje protivvazduhoplovne odbrane, raketne lansere i stanice za vođenje raketa. Posebno je opasan bio brzi izviđač visokoletač SR-71, koji je leteo duž granica sa SSSR (a na trenutke i ulazio u njihov VaP). Pojava raketnih sistema PVO S-200 je trenutno rešila deo ovih problema, pre svega oko narušavanja sovjetskog vazdušnog prostora od strane strateških izviđača. Što su ovi izviđači imali veću odraznu površinu i snagu zračenja svojim radarima i sistemima elektronskog ometanja, to je za radare velikog dometa sa zemlje i glavu sa samonavođenje u raketi sistema S-200 to predstavljao veći i lakši cilj za otkrivanje i praćenje.

Raketni sistem S-200 doživeo je i nekoliko modifikacija, koje su mu poboljšale borbene mogućnosti. Nakon osnovne verzije nazvane Angara, sa raketama dometa do 180 km, razvijena je modifikacija Vega, sa raketama dometa do 240 km, a zatim i Dubna, sa dometom raketa do 280 km.

[Brok]

Najveća svetska mreža raketne odbrane S-200 čuva Iran: Može li zadržati Izraelce na odstojanju?

18.06.2025.

Nakon izraelskog pokretanja velikih vazdušnih napada na Iran 13. juna, značajna pažnja je skrenuta na sposobnosti raketne mreže zemlja-vazduh iranskih snaga protivvazdušne odbrane i njenu sposobnost da presretne izraelske krstareće rakete, bespilotne letelice, lovce i balističke rakete. Iako je najznačajnija pažnja dodeljena iranskim sistemima dugog dometa, pre svega Bavar 373 koji je Iran zaslužan za višestruko obaranje izraelskih F-35, iranski protivavionski sistem najvećeg dometa ostaje sovjetski S-200D, koji je nabavljen u značajnom broju u 1990-ih. Iako je S-200 sistem koji stari, on i dalje predstavlja značajnu potencijalnu pretnju iranskim protivnicima, posebno zato što je zemlja polja sisteme u mnogo većem broju od ostalih preostalih operatera Poljske i Severne Koreje. S-200 je cenjen zbog svog dometa angažovanja od preko 300 kilometara, njegove sposobnosti da detektuje velike avione do 600 kilometara daleko, i njegove sposobnosti da prati ciljeve kao što su balističke rakete u bliskom svemiru na visinama do 45.000 metara, što ga čini posebno optimalnim za raketnu odbranu. Sa sistemom V-880 presretača koji su veći od Scud balističkih raketa, oni ne samo da mogu da putuju na posebno velike udaljenosti, već i nose velike bojeve glave od preko 200 kilograma, i mogu da napadaju ciljeve na visinama do 40.000 metara. Presretači su sposobni da obore dolazeće balističke rakete sa terminalnim brzinama do 6 Macha.

Iako star, S-200 je imao koristi od značajne modernizacije kako šire iranske mreže protivvazdušne odbrane, tako i samog sistema. Napori za modernizaciju navodno su se fokusirali na rešavanje vodeće slabosti sistema, odnosno njegovog nedostatka mobilnosti, sa komandantom baze protivvazdušne odbrane Khatam Al Anbia, brigadnim generalom Farzadom Esmaieelijem, koji je ranije najavio da je u tu svrhu razvijen mobilni lanser. "Dali smo mobilnost raketnom sistemu S-200, a isti plan da se omogući mobilnost svim artiljerijskim i raketnim sistemima je na dnevnom redu snaga protivvazdušne odbrane", rekao je on, dodajući da su poboljšanja senzora sistema takođe napravljena kako bi se smanjilo vreme detekcije-paljbe-praćenja. Ogromna veličina presretača V-880 S-200 dovela je u pitanje stepen u kojem je mogao da učini putnim mobilnim po prihvatljivoj ceni, mada bi se Iran pokazao uspešnim u tome, to bi elemente sistema učinilo znatno manje ranjivim na napad. Primarni razlog zašto je S-200 je postepeno van upotrebe u Rusiji u 1990-ih je zbog nedostatka mobilnosti, što je viđeno kao veliki nedostatak u odnosu na novije S-300PM serije sistema protivvazdušne odbrane nabavljenih da ga zameni.

Iranski izvori su izvestili da je zemlja integrisala nove autohtone rakete u svoje sisteme S-200, odnosno Sajad 2 i Sajad 3, koji su navodno poboljšani i obrnuti inženjering derivati V-880 S-200. Ove investicije su pokazale da su iranske snage protivvazdušne odbrane nastavile da pripisuju značajnu vrednost S-KSNUMKS-u, uprkos proizvodnji naprednijih sistema kraćeg dometa u zemlji. Očekuje se da će sposobnost S-200 da odbije izraelske vazdušne napade biti pod uticajem nekoliko faktora, pre svega njegove ranjivosti na izraelsko elektronsko ratovanje, koje ostaje vodeće sredstvo za izraelsko ratno vazduhoplovstvo da osigura preživljavanje svog borca ako radi u dometu neprijateljske protivvazdušne odbrane.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
Kada su u prošlosti gađali vazdušni prostor koji su branili S-200, borci izraelskog vazduhoplovstva uspeli su da izbegnu da budu meta sirijskih S-200 dajući teritoriji zemlje širok vez i lansirajući krstareće i balističke rakete dugog dometa iz daljine. Čini se da je ova taktika na sličan način sprovedena u Iranu, sa samo malom flotom F-35 stealth boraca za koje se zna da su leteli misije penetracije u iranski vazdušni prostor. Iako je Sirija prijavila višestruko obaranje izraelskih F-16 tokom napada na njenu teritoriju koristeći S-200 iz 2010-ih, što je Izrael dosledno negirao, jedno takvo obaranje potvrđeno je u februaru 2018. nakon što su izraelski civili snimili snimak padajućeg lovca. Izraelski F-15 i F-16 su navodno naknadno dali sirijskom vazdušnom prostoru širi vez. U slučaju Irana, postojanje značajnog arsenala S-200 takođe može pomoći da se izraelski borci drže na odstojanju dok se mreža protivvazdušne odbrane zemlje ne može dodatno omekšati. Iako se često zanemaruje zbog svoje starosti, zaštita koju pruža S-200 može biti primarni faktor koji drži izraelske borce usredsređene na raketne napade i sprečava ih da pokrenu bombardovanje koje bi moglo da donese uredbu u mnogo većim količinama i daleko efikasnije.

Izvor