Molotov, laka krstarica

[Rade]

Laka krstarica Molotov je četvrti brod iz klase lakih krstarica Projekta 26, a druga krstarica iz potklase Projekta 26bis. Korišćena je tokom Drugog svetskog i Hladnog rata.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] Laka krstarica Molotov

Opis

Krstarice Molotov i Maksim Gorki, obe Projekta 26bis, razlikovale su se od krstarica Projekta 26 najviše po snažnijoj oklopnoj zaštiti. Trup broda je bio dug 187 metara na vodenoj liniji, odnosno 191,4 m preko svega. Širina brodskog trupa ostala je ista i ona je iznosila 17,66 m, dok se gaz kretao u rasponu od 5,87 do 6,3 m, zavisno od deplasmana broda, koji se pak kretao od 8 048 t (standardni) do 9 574 t (puni deplasman).

Parne turbine, sovjetske proizvodnje, snage 129 750 KS obezbeđivale su brodu maksimalnu brzinu plovljenja od 36,72 čvorova. Autonomija broda, ukoliko bi plovio brzinom od 18 čvorova, iznosila je 4 220 nautičkih milja.

Od brodskog naoružanja, laka krstarica Molotov je raspolagala sa devet topova kalibra 180 mm, šest topova kalibr 100 mm, devet poluautomatskih topova kalibra 45 mm, četiri mitraljeza kalibra 12,7 mm i šest torpednih cevi kalibra 533 mm.

Molotov je bio prvi sovjetski ratni brod opremljen radarom, i to modelom Redut-K, koji je korišćen tokom celog rata. Radar Redut-K je bio dometa 64,8 nautičkih milja, a nastao je modifikacijom radara RUS-2, koji se koristio na kopnu. Tokom 1944. je dodat radar za upravljanje vatrom, sovjetske proizvodnje, Mars-1.

Ratne modifikacije

Tokom 1943. godine poluatomatski topovi kalibra 45 mm su zamenjeni sa 12 automatskih topova kalibra 37 mm, a dodata su i dva mitraljeza kalibra 12,7 mm. Katapult je još tokom 1942. godine demontiran sa broda, da bi se tokom 1943. ugradio modifikovani katapult ZK-1, sa kojim je uspešno lansiran lovac Supermarine Spitfire. Međutim, ovaj koncept je kasnije napušten.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] Spitfajer na palubi lake krstarice Molotov.

Operativna upotreba

Kobilica krstarice je položena 14. januara 1937, a u operativu je uvedena 14. juna 1941, na vreme za učešće u Drugom svetskom ratu. Kao jedini brod koji je imao radar, krstarica Molotov je za početni period operacije Barbarosa ostala u Sevastopolju, čime je obezbeđivala podatke o nemačkim napadima iz vazduha.

Napredovanje nemačkih snaga krajem oktobra 1941. primorali su krstaricu da prebazira u Tuapse, gde je nastavila da obavlja zadatak upozoravanja od napada iz vazduha. Pored toga, iz topova brodske artiljerije je dejstvovano po nemačkim položajima u blizini Feodosije, kada je ispaljeno blizu 200 projektila kalibra 180 mm.

U periodu od 24. do 28. decembra 1941, krstarica Molotov pomaže u transportu 386. streljačke divizije iz Potija za Sevastopolj. Tokom iskrcavanja ljudstva, 29. decembra nemačka artiljerija uspeva da ošteti krmu broda, ali bez obzira na oštećenja, krstarica uzvraća vatru i dejstvuje po nemačkim položajima sa 205 projektila kalibra 180 mm i 107 projektila kalibra 100 mm. U povratku, krstarica evakuiše 600 ranjenika.

U noći 21/22. januara 1942, dok je bila na vezu u luci Tuapse, jaka oluja je bacila brod na molo, pri čemu je stradao pramac broda. Veći deo sledećeg meseca, krstarica provodi u popravci pramca. Pramac je delimično popravljen, što je za posledicu imalo smanjenje maksimalne brzine broda za nekoliko čvorova.

Tokom izvođenja borbenih dejstava sovjetskih snaga na Kerčkom poluostrvu, krstarica Molotov je više puta angažovana na pružanju vatrene podrške i to je trajalo do 20. marta, kada je krstarica povučena u Poti radi popravki. Sredinom juna, Molotov prevozi 2 998 pripadnika 138. streljačke divizije u Sevastopolj, da bi tokom iskrcavanja ljudstva dejstvovala i po nemačkim položajima; iz Sevastopolja je evakuisala 1 065 ranjenika i 350 žena i dece. Nakon evakuacije ranjenika i nejači, krstarica Molotov dovozi pojačanje od 3 855 ljudi, a u povratku evakuiše još 2 908 ranjenika i izbeglica.

Prilikom povratka sa bombardovanja položaja kod Feodosije, 2. avgusta, torpedni bombarder Heinkel He-111 u sadejstvu sa italijanskim torpednim čamcima napada krstaricu Molotov i uspeva da joj otkine 20 metara krme. Ovo oštećenje je smanjilo brzinu plovljenja broda na 10 čvorova, dok se upravljanje brodom vršilo pomoću pogonskih motora. Popravka brodskog trupa je izvršena u Potiju, ugradnjom krme sa nedovršene krstarice Frunze, kormila sa nedovršene krstarice Železnjakov, kormilarskog uređaja sa krstarice Kaganovič i podmornice L-25. Popravka je trajala do 31. jula 1943, te brod zahvaljujući Staljinovoj naredbi da se ni jedan od ratnih brodova u Crnom moru ne može koristiti bez njegove izričite dozvole – više nije ni ispovljavao.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] Frunzeova krma na Molotovu

Nakon završetka rata, krstarica Molotov je upućena na remont, kako bi se konačno otklonile posledice oštećenja broda iz avgusta 1942. godine. U oktobru 1946. dolazi do nesreće, kada u eksploziji u prostoru za manipulaciju municijom za kupolu broj dva gine 22, dok je 20 članova posade ranjeno. Krajem četrdesetih godina Molotov se koristi za ispitivanje radara namenjenih za ugradnju na krstarice klase Čapajev i Sverdlov.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] Nakon modernizacije, Krit, jun 1967. godine

Posleratna modernizacija broda je započeta 1952. i trajala je do 28. januara 1955. Kao deo paketa modernizacije, Molotov je dobio radare vazdušne i površinske situacije, kao i radare za upravljanje vatrom. Svo lako protivavionsko naoružanje je zamenjeno sa jedanaest dvocevnih topova kalibra 37 mm, dok su topovi kalibra 100 mm montirani u kupole sa elektropokretanjem B-34USMA. Torpedne cevi su demontirane, kao i sohe za čamce i oprema za hidroavione. Projekat modernizacije krstarice Molotov je koštao koliko i dve trećine cene krstarice klase Sverdlov.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] B34 USMA

Do drugog gubitka članova posade u mirnodopsko vreme dolazi 29. oktobra 1955, kada je brod angažovan na spašavanju nakon što je bojni brod Novorosijsk naišao na minu; pet članova posade je izgubljeno kada se bojni brod usled prodrle vode prevrnuo, skoro tri časa nakon eksplozije.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] Krstarica Slava u Sevastopolju, 1971. godine

Avgusta 1957. dolazi do promene imena broda u Slava, a nakon što je Vjačeslav Molotov izbačen iz vlade zbog neuspešne zavere protiv Nikite Hruščova.

Sada krstarica Slava, bila je angažovana u Sredozemlju juna 1967, kao podrška Siriji tokom Šestodnevnog rata. U Sredozemlje ponovo dolazi 1970. godine kao pomoć razaraču Bravый koji se sudario sa britanskim nosačem aviona HMS Ark Royal.

Krstarica Molotov (Slava) je završila u rezalištu u blizini Sevastoponja aprila 1972. godine.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] Krstarica Slava (Molotov) u rezalištu