Maksim Gorki, laka krstarica

[Rade]

Laka krstarica Maksim Gorki (rus. Maksim Gorьkiй), treća je po redu krstarica klase Kirov, ali se zbog razlika u odnosu na prva dva broda iz klase smatra podklasom. Kao takva, dobila je oznaku podklase Projekt 26bis. Krstarica je korišćena u Drugom svetskom i Hladnom ratu.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] Laka krstarica Maksim Gorki

Opis

Trup krstarice je dug 187 m na vodenoj liniji, dok je dužina preko svega iznosila 191,4 m. Širina trupa je iznosila 17,66 m, dok se gaz, zavisno od deplasmana, kretao od 5,87 do 6,3 m. Standardni deplasman krstarice je iznosio 8 177 tona, dok je puni deplasman iznosio 9 574 tona. Maksimalna brzina plovljenja, ostvarena tokom ispitivanja, iznosila je 36,72 čv, što je bilo nešto manje od projektovane brzine od 37 čv. Autonomija plovljenja je iznosila 4 220 nautičkih milja brzinom od 18 čvorova.

Primarno naoružanje broda koje se sastojalo od devet topova kalibra 180 mm bilo je raspoređeno u tri trocevne kupole, od kojih su dve bile pramčane, a jedna krmena. Sekundarno naoružanje, šest jednocevnih topova kalibra 100 mm, nalazilo se na bokovima broda u visini krmenog dimnjaka. Lako protivavionsko naoružanje su činili poluatomatski topovi kalibra 45 mm, devet oruđa, i četiri mitraljeza DŠK kalibra 12,7 mm. Pored artiljerijskog naoružanja, krstarica je raspolagala i torpednim naoružanjem, i to sa dva trocevna torpedna aparata kalibra 533mm.

Ratne modifikacije

Tokom Drugog svetskog rata, na lakoj krstarici Maksim Gorki su izvršene izmene po pitanju naoružanja i to zamena topova kalibra 45 mm sa 15 automatskih topova kalibra 37 mm, dodata su dva mitraljeza DŠK i dva četvorocevna mitraljeza Vickers MkIII.

Krstarica u trenutku izbijanja Drugog svetskog rata nije imala radar, već ga je dobila tek 1944. godine, kada su ugrađeni britanski radari, dobijeni putem programa Lend–Lease.

Operativna upotreba

Kobilica broda je položena 20. decembra 1936. godine u Lenjingradu, kao kobilica nešto moderniji brod u odnosu na prve dve izgrađene krstarice klase Kirov. U more je porinuta 30. aprila 1938, a opremanje broda je završeno 12. decembra 1938. Odmah po izbijanju rata, krstarica Maksim Gorki je upućena na zadatak zaštite sovjetskih minopolagača u Riškom zalivu. Međutim, krstarica Maksim Gorki, zajedno sa još jednim razaračem iz pratnje nailaze na nemačko minsko polje i oba broda ostaju bez pramca. Maksim Gorki uspeva da doplovi do luke, gde su izvršene privremene popravke. Nakon tih zahvata, Maksim Gorki je prebaziran u Talin, a kasnije u Kronštat. U Kronštatu je napravljena nova pramčana sekcija trupa, koja je 21. jula postavljena na brod.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] Makcim Gorki sa otkinutim pramcem
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ] Ugpadnja nove pramčane sekcije trupa

Veći deo ostatka rata, krstarica Maksim Gorki, provodi blokirana u Lenjingradu i Kronštatu, tako da je jedino što je mogla učiniti bilo to da pruža vatrenu podršku braniocima Lenjingrada. Tako je 4. septembra 1941. ispalila 285 projektila kalibra 180 mm, januara 1944. u ofanzivi Krasnoje selo – Ropša (operacija „Januarski grom“ ili „Neva 2“) 700 projektila kalibra 180 mm. Takođe, dejstvovala je po finskim položajima tokom ofanzive Viborg-Petropavlovsk juna 1944. Krstarica je često trpela manja oštećenja tokom nemačkih artiljerijskih i vazdušnih napada, ali su ta oštećenja brzo popravljana. Brod je duže vreme bio van operative u zimu 1942-43, kada je gornja paluba dobila dodatnu oklopnu zaštitu debljine 37 mm.

Nakon rata, krstarica Maksim Gorki je imala čast da decembra 1950. učestvuje u testiranju prvog sovjetskog mornaričkog helikoptera, modela Kamov Ka-10. Sredinom 1953. godine je započeo veliki remont broda. Remontom su trebali biti obuhvaćeni pogonski kompleks, radar, sistemi za upravljanje vatrom, protivavionski topovi… Sovjeti su planirali da ugrade i protivtorpednu zaštitu, čime bi se deplasman broda povećao za oko 1000 tona, što bi se odrazilo i na brzinu i daljinu plovljenja. Sovjeti su 1955. godine izvršili ponovno sagledavanje radova na remontu broda i zaključili da remont neće dati željeni rezultat – moderni ratni brod, te su stoga obustavili remont. Kako Sovjetima nije bio potreban ni kao brod za testiranje raketnog naoružanja, 18. aprila 1959. je prodat u staro gvožđe.