[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
Mnogi vojni istoričari smatraju da je jedna od najboljih konstrukcija krstarica u Drugom svetskom ratu upravo italijanska teška krstarica klase Zara, konstruisana i izgrađena tridesetih godina. Ovu klasu brodova smatraju i najsrećnijom klasom brodova Drugog svetskog rata. Ukupno je izgrađeno 4 brodova ove klase: Zara, Fiume, Pola i Gorizia. Sva četiri broda su uzela aktivno učešće tokom rata.
U suštini Zara klasa predstavlja usavršenu klasu Trento. Kod klase Trento je žrtvovan oklop u cilju dobijanja veće brzine broda koja je omogućavala izvođenje akcija duž duge italijanske obale, iako su bile u nemogućnosti da se suprotstave novijim klasama brodova u artiljerijskom boju.
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
Oklop teških krstarica klase Zara bio je dovoljno jak da izdrži artiljerijsku vatru iz topova jednakih sopstvenim topovima (mogle su da se suprotstave takođe teškim krstaricama). Tako su mogle da se suprotstave brodovima izgrađenim pod odredbama Vašingtonskog sporazuma koji je dozvoljavao oklop debljine do 76 mm. Ovakav oklop bio je dobar samo protiv oružja razarača i lakih krstarica, dok je bio potpuno neefikasan protiv zrna mase 120 kg ispaljenih iz topova kalibra 203 mm koji su probijali oklope debljine i do 150 mm na srednjim daljinama.
Sve do pojave krstarica klase Salem, krstarice klase Zara su predstavljale najoklopljenije brodove svoje klase. Ovo je bilo moguće jedino ignorisanjem odredbi ograničenja već donesenog Vašingtonskog sporazuma.
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
FiumeRadovi na izgradnji ove klase brodova započeli su 1929. godine, da bi već sledeće godine bila porinuta prva krstarica iz klase, dok je uvođenje u operativnu upotrebu izvršeno 1931. godine. Preostali brodovi iz klase uvedeni su u operativnu upotrebu 1932. i 1933. godine. Francuska je na pojavu ovih brodova odgovorila izgradnjom sopstvenih teških krstarica, klase Algerie, koje nisu mogle biti takmac italijanskim teškim krstaricama.
Teške krstarice klase Zara su se nalazile u sastavu novoformiranog 1. diviziona jačine tri krstarice, dok je preostali, četvrti brod iste klase držan u rezervi. Tokom prve faze rata, 1. divizion je predstavljao veliki problem britanskoj floti, koja nije imala adekvatne brodove da im se suprotstavi.
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
Kako bilo, poslednja akcija ovih brodova bila je u bici kod Matapana. Nakon pogotka krstarice Pola avio torpedom (kada je izgubila pogon), preostale dve krstarice (krstarica Gorizia bila je u rezervi), zauzele su postavište za zaštitu pogođene krstarice. Tri britanska bojna broda i prateće plovne jedinice približile su im se tokom noći – nedostatak radara na italijanskim brodovima učinio je da italijanski brodovi budu nesvesni njihovog prisustva na moru – i ubrzo potopili sve tri krstarice i dva razarača u jednostranoj artiljerijskoj vatri. Italijanska mornarica nije bila spremna za borbu noću tako da su topovi bili u osnovnom položaju u trenutku otvaranja vatre sa britanskih brodova.
Preostala teška krstarica koja se nalazila u rezervi, teška krstarica Gorizia, preživela je sve do italijanske kapitulacije 1943. godine kada je preuzima nemačka mornarica. Iste godine, brodski oklop Gorizie dobio je priliku da prikaže svoju efikasnost kada je pogođen sa tri bombe američkih bombardera. Oklopljena paluba je izdržala sva tri pogotka, a brod je nastavio da dejstvuje protiv bombardera koji su leteli na velikim visinama.
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
GoriziaGorizia je potopljena u luci 1944. godine, dejstvom italijanskih upravljivih torpeda.
Očigledno je da je sudbina ovih brodova, jednih od brodova koji su bili predmet divljenja u italijanskoj mornarici u periodu između dva rata, tužna. Ironično, teški oklop je koristio samo da brodovi brže potonu. Niti jedna od oklopnih ploča nije pomogla protiv vatre topova bojnih brodova kalibra 381 mm, niti od sabotaže sa podvodnim eksplozivnim punjenjima.
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]
| TT karakteristike |
|
| Deplasman |
|
| Zara |
11 870 t standardni, 14 530 t puni |
| Fiume |
11 508 t standardni, 14 168 t puni |
| Gorizia |
11 900 t standardni, 14 560 t puni |
| Pola |
11 730 t standardni, 14 360 t puni |
| Dužina |
182,8 m |
| Širina |
20,6 m |
| Gaz |
7,2 m |
| Pogonska grupa |
8 kotlova Thornycroft, 2 turbine Parsons snage 95,000 KS |
| Brzina plovljenja |
33 čvorova (Gorizia i Zara)
32 čvorova (Fiume i Pola) |
| Daljina plovljenja |
4500 nautičkih milja brzinom od 16 čv
2950 nautičkih milja (5,500 km) brzinom od 25 čv
1700 nautičkih milja (3,100 km) brzinom od 31 čv |
| Posada |
830 članova |
| Naoružanje |
8 × 203 mm
6 x 100 mm
4 x 40 mm
8 x 12,7 mm |
| Oklopna zaštita |
pojas 100 do 150 mm
paluba 70 mm
kupole 120 do 140 mm
barbete 140 do 150 mm |
| Avio komponenta |
2 izviđačka aviona |
