Kineski J-20 posta ubica F-35 I F-22: novi radar vidi 3 puta dalje

[Boro Prodanic]

Kineski J-20 postaje ubica F-35 I F-22: novi radar vidi 3 puta dalje zahvaljujući tajnom čipu!
   
Kina je objavila revolucionarni napredak u tehnologiji svog borbenog aviona pete generacije J-20, tvrdeći da zahvaljujući novim silicijum-karbid (SiC) poluprovodnicima, ovaj lovac sada može da detektuje neprijateljske avione kao što su F-22 i F-35 sa trostruko veće daljine.

Tim naučnika sa Univerziteta Šandong na čelu sa Sju Sijangangom razvio je SiC poluprovodnik koji je omogućio ogroman skok u dometu radara sa faznim nizom. Univerzitet je na svojoj zvaničnoj stranici objavio da ova tehnologija ne samo da poboljšava radarske performanse, već i povećava preciznost projektila i snagu laserskog oružja.

„Od sistema na J-20 do naprednog oružja, ovaj ‘kineski čip’ postao je ključan za nacionalnu bezbednost“, navodi se u objavi od 30. maja.

U pratećem video-materijalu, Sju ističe da su SAD već koristile sličan materijal u avionima F-35 i sistemu THAAD. Ipak, naglašava da čak i najnapredniji avion bez dugodometnog radara gubi taktičku prednost, piše South China Morning Post.

Rat čipovima SAD i Kine: J-20 kao geopolitički alat

Uspon kineske domaće proizvodnje poluprovodnika dolazi u trenutku kada se zaoštrava tzv. “čipovski rat” između Pekinga i Vašingtona. SAD su poslednjih godina uvele ozbiljna ograničenja za izvoz naprednih čipova i opreme Kini, uz donošenje Zakona o čipovima (CHIPS Act) 2022. godine, kojim se stimuliše domaća proizvodnja.

Ova zabrana je, prema Sjuu, delovala kao katalizator:

„Kada zemlji trebaju materijali koje ne može da uveze, mi moramo razviti sopstvene tehnologije.“

Posle niza neuspeha, tim sa Univerziteta Šandong uspeo je da proizvede visokočiste SiC kristale, koji sada predstavljaju osnovu za nove domete kineske vojne elektronike, uključujući radare, rakete, ali i energetske sisteme, kvantne komunikacije i istraživanje svemira.

Zašto je SiC toliko važan?

SiC je spoj silicijuma i ugljenika i spada u tzv. širokopojasne poluprovodnike. Za razliku od tradicionalnog silicijuma, SiC može da podnese ekstremne temperature (i do 600°C), visoke frekvencije i napon, što ga čini idealnim za primenu u vojnim i svemirskim sistemima.

Kako navodi vojni analitičar i bivši pilot Indijskog ratnog vazduhoplovstva Vijainder Taku, SiC omogućava radarima poput onog na J-20 AESA sistemu (active electronically scanned array) ne samo povećani domet, već i bolju preciznost i brži odgovor.

„Ovi materijali su sposobni da prenesu ogromne količine podataka bez gubitaka i zastoja, što je od ključnog značaja za savremene vojne operacije.“

J-20: kineski odgovor na F-22

J-20 „Moćni zmaj“ je kineski višenamenski borbeni avion pete generacije koji je u službi od 2017. godine. Ima tri varijante: osnovni J-20A, J-20B sa vektorizovanim potiskom i dvosedi J-20S sa mogućnošću kontrole „lojalnih saputnika“ (dronova).

Opremljen je radarima visoke preciznosti, stealth premazom, oružjem dugog dometa (PL-15, PL-21) i sofisticiranom elektronikom uključujući HMD (kaciga sa prikazom podataka). Varijanta J-20S, koja ima dodatnog člana posade kao operatora oružja, koristi se za složene misije, uključujući kontrolu bespilotnih letelica.

Prema kineskim izvorima, trenutno je u službi više od 200 J-20, a do 2035. očekuje se da brojka pređe 1.000. Kina je čak najavila i modifikaciju J-20 za nošenje nuklearnog oružja, iako ga za sada ne nudi stranim kupcima – što dodatno naglašava njegovu stratešku vrednost.

Kineski J-20 odavno je već realna pretnja američkim F-22 i F-35 avionima, ne samo zbog stelt dizajna i performansi, već i zbog naprednih tehnologija poput domaće proizvodnje SiC čipova. Ova tiha, ali moćna tehnološka revolucija označava novu etapu u vojnoj avijaciji i globalnoj bezbednosnoj ravnoteži.

Izvor