Sređivao sam nešto knjige i ispala je odnegde ova tablica znakova .... Nema nikakvih podataka iz kog je perioda pa ako bi neko mogao da mi da bliže objasni i locira u vremenu ovu tablicu.
Ja pretpostavljam da je iz JRM ....
Signalni saobracaj zastavama u JRM
Za signalni saobracaj u JRM upotrebljavalo se 42 zastavna znaka (2 standera, 26 zastava, 11 plamenaca i 3 rosca) kako se vidi iz slika.
Tablica znacenja jednozastavnih signala u RM
A- Otvaranje vatre (artiljerijske, torpedne, raketne, protivpodmornicke-ppd)
- na pola ... "pripremi"
- ne vrh ... "izvrsenje"
- sposten ... "prekid" ili "zavrsetak"
B - Ukrcavam-iskrcavam-prevozim opasne terete
A i B su tzv. standeri, tj. zastavice sa rogovima
C - Da
D - dezurni brod
E - Signal ponistenja
F - Signalne vjezbe
G - Opci signal za protivavionski stroj
H - Voljno
I - Opci signal za ppd dejstva
J - Imam kvar (havariju), odrzavajte vezu sa mnom
K - Kurs uz dodatne brojcane grupe
L - Uzbuna (borbena, mobilizacijska, u slucaju elementarnih nepogoda i pozara)
M - Opci signal za minska i protuminska dejstva
N - Ne
O - Covjek u moru
P - Posada na brod
Q - Signal za opce pokrete, npr:
Q1 Razapnite satore
Q2 Smotajte satore
Q3 Otkrijte sva orudja i mehanizme
Q4 Pokrijte sva orudja i mehanizme
Q5 Dozvoljava se kupanje u moru po rasporedu
R - Poziv za odrzavanje veze semaforskom signalizacijom
S -Signal za stroj (opci) po pravilu zduzeneog plovljenja (vidi u nastavku)
T - Brzina sa dodatkom brojcane grupe u cvorovima
U - Opci signal za PNHBO (Protin nuklearno, hemisko, biolosku obranu)
V - Vjezba
W - Camci na brod
X - odstojanje-rastojanje uz dodatka brojcane grupe
Y - na vez
Z Opci signal za odjecu
Z1 Starjesine ljetna sluzbena, mornari kratke hlace/pantalone i sarene maje
Z2 Starjesine ljetna sluzbena (bluza), mornari ljetna radna
Z3 Za sve rartno-radna (RR)
Z4 Starjesine plava, mornari radna plava i bijele kape
Z5 Mornari bijela izlazna
Z6 Mornari plava izlazna
Z7 Mornari kisna odjela
Z8 Mornari skidanje sarenih maja (goli do pasa- cura jos nije bilo u JRM)
Z9 Oblacenje sarenih maja
Z0 Svi radni kombinezoni
Ako se u zastavnom signalu ponavlja jedan ili vise zastavnih znakova, oni se zamjenjuju sa zastavnim znacima:
Alfa
Beta
Gama
Delta
Npr.
AA ... Avala+Alfa
122 ... Jedinica+dva+Beta
YPAA ... Ipsilon+Pirot+Avala+Gama
Zastavni znaci citaju se odozgo prema dole, a na letu od pramca prema krmi.
Zstavni znaci koji se viju na vise uzica citaju se po uzicama i to:
- kada se viju duz kriza, s desna na livo, gledano sa prednje signalve stanice
- kada se viju na vise krizeva pocevsi sa najnizem krizem
Kada dezurni signalist primjeti svoj pozivni znak na nekoj od stanica, dize znak KODEKS na pola i time oznacava da je spreman za prijem signala.
Kada prijemna stanica primi, razumije i spremna je za izvrsenja signala, dize KODEKS na vrh.
U plovnim jedinicama prijemne signalne stanice dizu KODEKS na pola po taktickim brojevima, a na vrh po obrnutom redu.
Prijemna stanica koja iz bilo kojeg razloga nije procitala ili razimjela signal, ostavlja KODEKS na pola.
Signal se ponistava zastavnim signalom E - Evropa koji se vije na posebnoj uzici i znaci da se ponistavaju svi signali koji se viju istovremeno s njim.
Znacenje zastavica "Desna" i "Liva" (gore prikazana kao "Leva") - To su zastavice za pokazivanje okreta broda
Desna - Okrecem desno
Desna na pola - namjeravam okrenuti desno
Desna na vrh - okrecem desno
Desna spustena - zavrsio sam okret u desno
Napomena - Signalnim semaforom se pokazuje B-Beograd sve dok traje okret, a nocu stalno dok traje okret daju se zeleni bljeskovi u seriji od po 6 bljeskova (na krizevima ratnih brodova su bile zelena na desnoj strani i crvena svijetla na livoj strani)
Za okret u livo se koristilo isto signalno rjesenje s tim da se semaforom pokazivak znak F- Foca
Zvocnim signali
...__ (3 puta) - pripremi brod za borbu i plovljenje
__ (30 sekundi) - borbena uzbuna
....... (25-30 puta) - uzbuna za kvarove
__ .. (3 puta9 - zracna/vazdusna uzbuna
.__ - atomska uzbuna
... (3 puta) - raspremi
. - RH izvidjaci naprijed
__. - pocetak dekontaminacije
.__. (3 puta) - zamraci brod
.. .. .. (25-30 puta) - pripremi brod za raketni(torpedni) napad
..... ..... (25 - 30 puta) - raketni (torpedni) napad
Tablica znakova koji su se upotrbljavali u svakodnevnoj sluzbi:
...__ (2 puta) - pripremi brod za plovljenje (granicari su uvijek davali znak za borbu i plovljenje)
__. (5-10 puta) - opci zbor
__. (15 i vise puta) - na vez
__ - ustajanje
. - pocetak zanimanja/rada
.. - zavrsetak zanimanja/rada
... - provjera klaksona
__ __ - znak za vjezbovnu uzbunu
Tablica signala za jednolinijske strojeve:
Skopje jedinica S1 - kolona
S2 - Vijugava kolona
S3 - Vrsta desna
S4 - Vrsta livo
S5 - Stepen desno
S6 - Stepen livo
S7 - Klin desno
S8 - Klin livo
Uz gore navedene jednostavne ili prave strojeve postojali su i:
- obrnuti strojevi (npr. Skopje-Jedinica-Zabljak S1Z gdje je taktiki broj 1 na zacelju)
- smaknuti strojevi (npr. S30 - smaknuta vrsta desno)
- razmaknuti strojevi (npr. S49 - razmaknuta vrsta livo)
- uski stroj
- stroj sa povecanim udaljenostima
Signalima se naredjivao i rad glavnih strojeva u stroju:
- Kugla na desnom krizu podignuta, semaforom Ruma R (.__.) ili nocu stalno upaljeno plavo svijetlo
- Kako se kugla spustala za jedan radijus to je znacilo povecanje snage stroja/va
1 R - polagano naprjed,
kugla na pola - pola snage naprijed Uzice U (..__)
kugla spustena - glavni stroj/vi rade naredjenom brzinom, Avala-Ruma AR (.__ .__.)
Crveni konus sa spicem prema gore - glavni stroj/vi rade svom snagom krmom, 3 x Ruma-Nis RN (.__. __.), nocu serija plavih bljeskova
Bas sam se potrudio :-))
Signalni
