Rumunski lovac tenkova "Mareşal" (Vanatorul De Care "Mareşal")

Rumunski lovac tenkova "Mareşal" (Vanatorul De Care "Mareşal")

Rumunija, koja je bila deo sila osovine, je početak Drugog Svetskog rata dočekala sa malim brojem modernih oklopnih vozila. Kada je Rumunija ušla u rat protiv Sovjetskog Saveza, najveći broj vozila bio je zastarelog tipa i poticao je iz arsenala porobljenih i okupiranih zemalja ili su bila nabavljena tokom tridesetih godina te su bila već prevaziđena i zastarela.

Ta vozila su vrlo brzo bila uništavana od strane superiornog Sovjetskog oklopa. Situacija se popravila nakon što je Nemačka snadbela Rumuniju modernim materijalom među kojima 38t, Stug III i Panzer IV tenkovima i jurišnim topovima. No kako je materijala i dalje bilo malo na raspolaganju, Rumunija se okrenula modifikaciji i konverziji zarobljene Sovjetske tehnike.

Paralelno sa konverzijom zarobljenih tenkova, u decembru 1942 godine pokrenut je program razvoja Rumunskog lovca tenkova. Maršal Jon Antonesku je predložio konstrukciju lakog, vrlo pokretnog i dobro naoružanog vozila čiju bi konstrukciju i produkciju Rumunska industrija bila sposobna da sama iznese. Istraživački tim koji jsu činili Major Nikolae Anghel i Kapetan Georgi Sambotin je trebao da razvije jedinstveno vozilo od lokalno raspoloživih komponenti i zarobljenog materijala.

_{Rumunski lovac tenkova "Mareşal"}
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Razvoj i predprodukcija

Uz pomoć inženjera Konstantina Ghiulai, u fabrici Malaxa Works krenulo se sa montažom haubice od 122 mm Putilov-Obuhov 1904/30 i koaksjalnog mitraljeza 7.92mm ZB (Zbrojevka) na modifikovanu T-60 šasiju. Gornja struktura je bila napravljena od četri zakošene oklopne ploče debljine od 20 do 30 mm sa zaravljenim vrhom koje su celom vozilu davale oblik kornjače. Prototip je nazvan M-00 sa nadimkom Maresal (Maršal) i preliminarni testovi su započeti 30.07.1943 godine u Suditiju. Pokazao se kao neuspešan jer je imao malu snagu a postojali su i problemi sa naoružanjem.

Razvoj je nastavljen tokom avgusta iste godine i rezultirao je izgradnjom dodatna tri prototipa (M-01, M-02, M-03) izgrađenih u fabrici Rogifer Works koji su bili testirani tokom oktobra 1943 godine. Ova tri prototipa su bili slični prethodnom sa izvesnim razlikama i imali su ugrađen nov motor od 120 Ks kao i pojačan oklop.

-M-01 baziran na pojačanoj T-60 šasiji, sa istim naoružanjem.

-M-02 baziran na pojačanoj i neznatno uvećanoj T-60 šasija (dizajniranoj u fabrici Rogifer), istog naoružanja.

-M-03 batiran na uvećanoj i proširenoj šasiji T-60, sa istim naoružanjem. Kod ovog prototipa je primenjeno zavarivanje oklopnih ploča a bila ojačana i unutrašnja struktura.

_{Unutrašnjost vozila Maresal}
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Vozilo je imalo posadu od dva člana, vozača koji je ujedno bio i nišandžija i sedeo je sa desne strane vozila, rame uz rame sa puniocem. Korišćena je i drugačija i jača Hohllandung municija za haubicu od 122 mm.

Oktobra 1943 rumunska fabrika Resite je razvila nov protiv-tenkovski top. Ovo oružje u osnovi bio Sovjetski ZIS-3 76.2mm poljski top kome je municiona komora bila modifikovana da može da prima nemačku municiju za 7.5cm PaK 40. Nazvan je 75mm M1943 Resite protiv-tenkovski top i bio je testiran u Suditiju u isto vreme kada i M-03 prototip vozila Maresal. Kako je ovaj top pokazao dobre rezultate, PPuk. Paul Draguesku je predložio da bude ugrađen u M-04 prototip.

Početkom novembra je pokrenuta izgradnja prototipa M-04 koji je takođe bio baziran na šasiji tenka T-60 ali je bio pokretan Hotchkiss H-39 tenkovskim motorom. Za naoružanje je uzet nov 75mm M1943 Resite protiv-tenkovski top. Takođe su započele pripreme za masovnu proizvodnju. Naručeno je 1000 Hotchkiss H-39 motora iz Francuske a druge komponente su naručene u Nemačkoj. Novo vozilo je smesta privuklo pažnju Nemaca i u decembru 1943 godine Maršal Antonesku je Hitleru prezentovao nacrte za M-04 prototip.

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Kasnije je tvrđeno da su tada Nemci dobili ideju koju su primenili u svom lovcu tenkova Hetzer, za šta postoji velika verovatnoća jer je sličnost ovih vozila više nego evidentna. Nemci su sa projektom modifikacije šasije Češkog tenka LT vz.38 i montažom topa od 75 mm krenuli u Januaru 1944 godine, kada je prototip M-04 Maresal već uveliko bio gotov a testiranja u toku dok je Nemački Hetzer ušao u proizvodnju u aprilu a u službu u julu 1944 godine. Sa ovim prototipom vozilo je konačno poprimilo konačni oblik i ispunjeni su bazični zahtevi originalne specifikacije. Nemci koji su prisustvovali testovima prototipa M-04 su bili oduševljeni rezultatima.

Testovima su prisustvovali nemački tenkovski stručnjaci PPuk. Ventz i Naymann koji su po povratku sa testiranja Januara 1944 godine načinili sledeći izveštaj:

1. Masa- Maresal u odnosu na težinu ima dobar pogon koji omogućava dobru brzinu.

2. Oklop- Dovoljno dobar da zaštiti posadu protiv ličnog naoružanja i sovjetskih protivtenkovskih pušaka. Savetovano da se oklop ne pojačava jer je najbolja odbrana oklopnog vozila njegova brzina a Maresal ima dobru brzinu. Vrlo impresionirani oblikom kornjače, niskim profilom i lakoćom izrade.

3. Top- Resita top dovoljno dobar protiv svakog sovjetskog tenka

4. Ukrcana municija- Maresal nosi manje municije od Stug III ali je to sasvim dovoljno jer Resita top ima odličan balistički kvalitet, dozvoljavajući vrlo preciznu vatru.

5. Motor i transmisija- Dobri. Transmisija se pokazala kao izuzetno dobra i pri nagibu terena od preko 30°

6. Posada- Maresal ima originalan upravljački sistem koji dozvoljava vozaču da upravlja stopalima a da nišani sa topom rukama u isto vreme. Zahtevano više testova na terenu i lično upravljano vozilom. Sistem je efektivan i dozvoljava dvočlanu posadu*.

* Ventz je doslovno rekao "To je neverovatan način za redukovanje broja posade. Mi godinama nismo uspeli da pronađemo slično rešenje".

7. Terenske osobine- Klirens vozila je previše mali i zahtevano je više testova na blatnom terenu. Vozilo se pokazalo kao odlično uprkos malom klirensu.

Zaključak:

Maresal je vrlo dobro vozilo i mnogo je naučeno iz testova. Rumunija će sa 1000 Maresala biti mnogo efektivnija a Maresal će biti "ein grosser Hetzer" za Ruse.

_{Faksimil Rumunske kopije
Nemačkog izveštaja o Maresalu}
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

U maju 1944 PPuk Ventz u svojstvu delagata Waffen Amt je izjavio da su neka Maresalova rešenja primenjena u Hetzeru. U knjizi koju je napisao M Axworty "Third Axis, Fourth Ally" postoji podatak da je PPuk Ventz bio impresioniran dizajnom vozila od početka. Postavio je pitanje da li su kontruktori Maresala ikada ranije konstruisali neko oklopno vozilo. Kada je dobio negativan odgovor to je prokomentarisao da je to verovatno razlog toga što je Maresal toliko dobro i inovativano rešenje.

_{Poređenje Stug III, Hetzer, Maresal}
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Drugi Nemački visoki oficir koji je priznao da je Hetzer inspirisan Maresalom je bio inženjer Wohlrath iz Alketa.

Maja 1944 je izjavio Rumunskim dizajnerima da "Već 2 godine pokušavamo da napravimo dobar, lak (misli se na masu vozila) i dobro naoružan lovac tenkova. Mi nismo mogli da nađemo rešenje, ali ste vi pronašli".

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Hitler je lično ponudio pomoć pri nabavci delova za predviđenu proizvodnju. Rumuni su pregovarali sa firmama iz Austrije, Bohemije i Švedske za nabavku alata potrebnih za proizvodnju kao i već pomenutih 1000 motora iz Francuske. Insistiralo se na tome da većina delova vozila budu proizvodnja Rumunske idustrije. Jedini delovi koji su morali biti nabavljeni u inostranstvu su bili Hotchkiss H-39 motori, menjač, gusenice, deo optike i Telefunken radio.

Tokom perioda mart-maj 1944 uz pomoć Alkett & Vomag nemačkih stručnjaka završeni su prototipi M-05 i M-06. Na osnovu ovi prototipa 10.05.1944 godine je odlučeno da se naruči 1000 primeraka ovog vozila (200 u varijanti M-05 i 800 u varijanti M-06) kojim bi bilo formirano 32 protiv tenkovska bataljona. Formiran je Bataljon za treniranje (nazvan M-bataljon) u okviru 2-ge tenkovske regimente.

M-05 je postao osnovni prototip i konstantno je testiran da bi se dovelo do unapređenja koja su bila uvedena u finalni prototip M-06 koji je bio osnova za 0 (Nultu) seriju vozila. Juna 1944 je napravljeno je uporedno testiranje Maresala i Sturmgeschutz III u prisustvu Maršala Antoneskua gde se Maresal pokazao kao daleko superiorniji. Testiranja prototipa M-05 su nastavljena do avgusta 1944 godine kada je došlo do eksplozije topa.

_{Proptotip M-05}
[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Fabrika Rogifer je u maju '44 krenula sa proizvodnjom delova za 0 seriju kao i delova za 40 primeraka Serije I (bazirane na M-05) i 50 preimeraka serije II (bazirane na M-06). Efektivna saveznička bombardovanja su usporila ceo posao tako da je proizvodnja 0 serije odložena za novembar 1944 godine.

Nemci su bili vrlo zainteresovani za pomoć u razvoju celog projekta. Ponudili su isporuku jačih Praga motora umesto Hotchkiss motora sa čijom su isporukom nastali problemi. Ovi motori su obezbeđivali 220 Ks umesto Hočkinsovih 120 Ks. Takođe su predlagali da se napravi prototip na koji bi bili montirani dvostruki (twin) protivavionski topovi Rheinmetall 37mm kao protivavionska verzija vozila. Čak su išli dotle da su u avgustu ponudili isporuku 15 vozila Hetzer radi boljeg treniranja posada i proučavanja samog vozila ali do toga nikad nije došlo jer je Rumunija 23 avgusta promenila stranu u ratu i pridružila se Sovjetskom Savez u borbi protiv Nemačke.

Pod Sovjetskim nadgledanjem krajem avgusta proizvodnja je obustavljena da bi krajem septembra 1944 bila nastavljena. Odlučeno je da se završe testiranja i da se završi produkcija 0 serije. Krajem oktobra 10 vozila 0 serije je bilo skoro završeno ali su Sovjeti odlučili da rasformiraju Rumunsku Komandu mehanizovanih trupa i obustave sve radove na proizvodnji. Zaplenili su svu postojeću dokumentaciju i uništili sve prototipove i primerke 0 serije. To je bio kraj programa Vanatorul De Care "Mareşal".

TT karekteristike M-05

[ Attachment: You are not allowed to view attachments ]

Posada...................................................................................................2
Masa...................................................................................................10t
Šasija..............................................................................................Rogifer

Dimenzije
Dužina...............................................................................................5.80m
Širina................................................................................................2.44m
Visina................................................................................................1.54m
Klirens...............................................................................................0.35m

Naoružanje
-1 x top 75mm DT-UDR, M1942, Resita AT, municija 45 granata
-1 x mitraljez 7.92mm ZB-53 Zbrojevka

Optika
- IOR Septilici, A/T nišan
- IOR panoramski teleskop

Oklop
- 10-20 mm Bohler

Motor
- Benzinski..................................................................Hotchkiss H-39 120 Ks
- Menjač......................................................................................Hotchkiss

Kapacitet goriva ..................................................................................253L
Najveća brzina................................................................................45 km/h
Najveća brzina van puta...................................................................25 km/h

Radio.................................................................Telefunken UKWEe 10W radio

	Author	Topic: Rumunski lovac tenkova "Mareşal" (Vanatorul De Care "Mareşal") (Read 6309 times)
0 Members and 1 Guest are viewing this topic.